Yerel veya Modern; Fark Etmez, Önemli Olan Doğa Dostu Mimarlık için Doğru Uygulamaları Seçebilmektir

Geçmiş dönemlerde insanların yazın serin, kışın ise sıcak bir ortamda yaşayabilmeleri için yapılarda, yerel mimarinin pasif stratejileri kullanılmıştır. Yerel mimari ile inşa edilen binalar, kullanılan en uygun malzemelerle yerel iklim koşullarına iyi uyum sağlamıştır. Yeni teknik ve malzemelerin geliştirilmesi ile; yerel mimarinin düşük teknolojiye dayanan yöntemleri geri kalmış mimari olarak kabul edildiği için, modern mimarlar tarafından, görmezden gelinmiş ve yerel mimari stratejileri yerini, çevreye zararlı etkileri olan mimari uygulamalara bırakmıştır. Konforlu bir yaşam için günümüzde farklı materyaller ve teknoloji mevcut olmasına rağmen, pasif soğutma özellikleri olmadan, yeni evlerin termal olarak konforlu olması için yoğun klima ve enerji kullanımı kaçınılmaz hale gelmiştir. Ancak; düşük gelir düzeyine sahip insanlar, için yüksek ısınma ve soğutma giderleri ekonomik yönden problem teşkil etmektedir. Bu nitel çalışmada; yirminci ve yirmi birinci yüzyılın farklı dönemlerinde (1925- 2020’ye kadar) farklı dönemlerde inşa edilmiş dört yapı incelenmiştir. Lefkoşa'da iki toplu konut ve iki müstakil ev seçilmiş ve mimari unsurlar açısından incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı, bu evleri malzeme, oryantasyon ve cephe özellikleri açısından karşılaştırmak ve Lefkoşa'nın sıcak kuru ikliminin olumsuz etkilerinin üstesinden gelmek için bu binaların yapımında yerel stratejilere önem verilip verilmediğini sorgulamaktır. Araştırma sonuçları; değerlendirmeye alınan tüm evlerde yerel mimari stratejisi olarak sadece açık bina renginin kullanıldığını ortaya koymuştur. 2000-2020 dönemine ait modern yapı dışında diğer konutların kuzey-güney doğrultusunda doğrultusunda konumlandırıldığı tespit edilmiştir. Duvarlarında 50 cm kalınlığında kerpiç kullanılan Samanbahçe evleri dışındaki diğer üç evde betonarme kullanılmıştır. Yerel mimari uygulaması olarak sadece Efruz evlerinde çatının uzatıldığı gözlenmiştir. Diğer üç binada gölgelik uygulaması görülmüş ancak sadece 2000-2020 döneminde yapılan modern evde yerel mimari uygulamalarından biri olan gölgelik uygulamasına rastlanamamıştır.

Vernacular or Modern; It’s All about Choosing Right Applications for Environmentally Friendly Architecture

___

  • Abohorlu Doğramacı, P. & Kurt, S. (2017). Traditional earth sheltered buildings on five finger mountain (Cyprus): Evaluation of the energy efficiency by computer simulating the rectangular plan typology. Prostor 25(1), 99-111.
  • Akande, O. K. (2010, March). Passive design strategies for residential buildings in a hot dry climate in Nigeria. (Conference Paper), WIT Transactions on Ecology and the Environment. 128. 61-71. https://doi.org/10.2495/ARC100061.
  • Al-Din, S. S. M. (2017). The influence of Mediterranean modernist movement of architecture in Lefkoşa. Journal of Contemporary Urban Affairs, 1(1), 10-23.
  • Amen, M. A. (2017). The inspiration of Bauhaus principles on the modern housing in Cyprus. Journal of Contemporary Urban Affairs, 1(2), 21-32. https://doi.org/10.25034/ijcua.2017.3645.
  • Biket, A. P. (2006, March 17-18) Architectural Design Based on Climatic Data. (Conference Paper), 1st International CIB Endorsed METU Postgraduate Conference. Built Environment & Information Technologies, pp. 261-267.
  • Binici, H., Aksogan, O., Bakbak, D., Kaplan H. & Işık, B. (2009). Sound insulation of fibre reinforced mud brick walls. Construction and Building Materials, 23, 1035-1041.
  • Celikag, M. & Naimi, S. (2011). Building construction in North Cyprus: Problems and Alternative solutions. The Twelfth East Asia-Pacific Conference on Structural Engineering and Construction (Conference paper). Procedia Engineering 14 (2011), 2269–2275.
  • Cheung, C. K., Fuller, R. J. & Luther, M. B. (2005). Energy-Efficient Envelope Design for High-Rise Apartments. Energy and Buildings, 37 (1), 37-48.
  • Cogaloglu, M. & Turkan, Z. (2019). Plan organization in XX. Century housing architecture in North Cyprus. Amazonia Investiga, 8 (22), 381-288.
  • Dincyurek, O., Mallick, F. H. & Numan, I. (2003). Cultural and environmental values in the arcaded Mesaorian houses of Cyprus. Building and Environment, 38, 1463-1473.
  • Dincyurek, O., & Turker, O. O. (2007). Learning from traditional built environment of Cyprus: Reinterpretation of the contextual values. Building and Environment, 42(9), 3384-3392.
  • El Demery, I. M. (2010). Sustainable architectural design: reviving traditional design and adapting modern solutions Archnet-IJAR, International Journal of Architectural Research. 4(1), 99-110.
  • Fernandes, J., Dabaieh, M., Mateus, R. & Bragança, L. (2014, October 28-30). The influence of the Mediterranean climate on vernacular architecture: a comparative analysis between the vernacular responsive architecture of southern Portugal and north of Egypt. (pp. 1-7). World Sustainable Buildings. SB14. Barcelona, Spain http://hdl.handle.net/1822/31403.
  • Jimenez-Delgado, M. C. & Canas-Guerrero, I. (2006). Earth building in Spain. Construction and Building Materials, 20 (9), 679-690.
  • Katafygiotou, M. C. & Serghides, D. K. (2015). Bioclimatic chart analysis in three climate zones in Cyprus. Indoor and Built Environment, 24(6), 746–760.
  • Lapithis P. (2002). Solar Architecture in Cyprus, PhD thesis. University of Wales.
  • Martin, S., Mazarron, F. R., Canas, I. (2010). Study of thermal environment inside rural houses of Napalos (Spain): The advantages of reuse buildings of high thermal inertia. Construction and Building Materials, 24(5), 666-676.
  • Mesda, Y. (2011) An analytical approach to the house design in the walled city of Nicosia in Cyprus. Design Principles & Practices: An International Journal, 5(6), 389-429.
  • Michael A., Philokyprou M. & Argyrou C. (2014) Documentation and evaluation of the positive contribution of natural ventilation in the rural vernacular architecture of Cyprus. Digital Heritage. Progress in Cultural Heritage: Documentation, Preservation and Protection.
  • Nazif, G., & Altan, H. (2013, August 26-28). Zero energy design for Cyprus: Enhancing energy efficiency with vernacular techniques. (Conference Paper). 13th Conference of International Building Performance Simulation Association, Chambéry, France.
  • Oktay, D. (2002) Design with the climate in housing environments: an analysis in Northern Cyprus. Building and Environment, 37(10), 1003-1012.
  • Ozay, N. (2005). A comparative study of climatically responsive house design atvarious periods of Northern Cyprus architecture. Building and Environment 40(6), 841–852.
  • Philokyprou, M., Aimilios Michael, A., Thravalou, S. & Iannou, I. (2014). Evaluation of and Earthen Architecture: Contributions for Sustainable Development, In; Correia, Carlos & Rocha (Eds). Taylor & Francis Group, London.
  • Pile, J., & Gura, J. (2014). A History of Interior Design.London: Laurence King Publishing Ltd.
  • Quriesh, A. A. (2004). K.K.T.C.de toplu konut üretimi üzerine araştırma. Yüksek Lisans tezi, Yakın Doğu Üniversitesi.
  • Revuelta- Acosta, J. D., Garcia- Diaz, A., Soto- Zarazua, G. M., & Rico- Garcia, E. (2010). Adobe as a Sustainable Material: A Thermal Performance. Journal of Applied Sciences, 10(19), 2211-2216.
  • Ulukavak Harputlugil, G. & Çetintürk, N. (2005). Geleneksel Türk evinde ısıl konfor koşullarının analizi: Safranbolu Hacı Hüseyinler evi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 20(1), 77-84.
  • Vellinga, Marcel, Asquith, Lindsay, 2006. Vernacular Architecture in the Twenty-First Century: Theory, Education and Practice. Taylor & Francis, New York. pp.18.
  • Vellinga, M. (2013). The noble vernacular. The Journal of Architecture, 18(4), 570-590
  • Yıldız, D., & Manioğlu, G. (2015). Evaluating sustainability and energy efficiency of a traditional housing: The case of the Samanbahçe Settlement in Cyprus. A|Z ITU Mimarlık Fakültesi Dergisi, 12(2), 205-220.
  • Weihe, W. H. (1985, October) Life expectancy in tropical climates and urbanization. World Climate Technical Conference. Geneva, World Meteorological Organization, pp. 313-353 (WMO No.652).