Sürdürülebilir Kalkınma Ekseninde “Sasalı Biolab Projesi”

Çalışmanın amacı, yerel bir idare olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi kontrolörlüğünde gerçekleştirilen Sasalı İklim Duyarlı Tarım Eğitim ve Araştırma Enstitüsü’nü (Sasalı Biolab) sürdürülebilir kalkınma bağlamında irdelemektir. Bu doğrultuda hedeflenen; yapının tasarım sürecini ve mekânsal kurgusunu gözleme dayalı veriler üzerinden okumak ve sürdürülebilirlikle ilişkisine dair bir durum tespiti ortaya koymaktır. Avrupa Birliği’nin Horizon 2020 programı kapsamında desteklediği Sasalı Biolab Projesi’nin çıkış noktası, 2080 yılında İzmir özelinde öngörülen kuraklık senaryosuna ve buna bağlı olarak toprak kalitesinin düşmesi ile tarımsal faaliyetlerde yaşanacak sorunsallara dayanır. Düşünsel alt yapısıyla dikkat çeken proje, sadece kuraklık senaryosuyla topraksız tarım, normal ve akıllı toprak uygulamalı tarım gibi faaliyetleri ön plana çıkarmakla kalmayıp, aynı zamanda bu yöndeki tarım üretim tekniklerinin kullanıcıya görsel olarak da aktarıldığı deneysel bir kamusal mekân olma özelliğiyle Türkiye’deki ilk öncü örnek olma potansiyeli taşır. Disiplinler arası çalışmalar doğrultusunda gerçekleşen Sasalı Biolab’ın kentin tüm bireylerine (kadın, erkek, çocuk, genç, yaşlı, engelli gibi) açık bir kent mekânı olması, modern gündelik hayat içerisinde eğitici yönüyle yer alması ve günümüz yapım teknolojileriyle kendisinin de sergilenen bir nesneye dönüşmesi bu çalışmaya konu olmasının başlıca sebepleridir. Bu kapsamda Sasalı Biolab, alt yapısında günümüz yapı tasarım ve üretim teknolojileriyle birlikte bir gelecek ön görüsü de barındıran kentsel doku nesnesi olması sebebiyle mimarlık söylem ve uygulama pratikleri bağlamında okunması gereken bir tasarım ürünüdür.

___

  • Baudrillard, J. (2012). Tüketim toplumu (5. Baskı). (H. Deliçaylı ve F. Keskin, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (orijinal çalışma basım tarihi 1970)
  • Çiftçi Yeşiltuna, D. (2016). Küreselleşme ve kırsal dönüşüm. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Harris, J. M., (2011). Sürdürülebilir kalkınmanın temel prensipleri. (E. Özmete, Çev.). Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-dergisi Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021, http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/EmineOzmet2eviri.pdf
  • Keleş, R., Hamamcı, C. ve Çoban, A. (2015). Çevre politikası (8. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • Munasinghe, M. (2010). Making development more sustainable: Sustainomics framework and practical applications. (2. Baskı). Sri Lanka: Vijitha Yapa Yayınları. Erişim tarihi: 10 Haziran 2021, http://www.mohanmunasinghe.com/pdf/Sust-SecEd-Ch02-SustFram-v6rF-S.pdf
  • Öktem, M. (2003). Kent çevre ve globalleşme. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Tekeli, İ. (2010). Gündelik yaşam, yaşam kalitesi ve yerellik yazıları. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, (2019a). 11. Kalkınma Planı (2019-2023), Erişim tarihi: 10 Haziran 2021, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı,(2019b). Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Değerlendirme Raporu 2019, Erişim tarihi: 10 Haziran 2021, http://www.surdurulebilirkalkinma.gov.tr/wp-content/uploads/2020/03/Surdurulebilir-Kalkinma-Amaclari-Degerlendirme-Raporu_13_12_2019-WEB.pdf
  • Yeni, O. (2014). Sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma: Bir yazın taraması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16/3, (s.181-208). Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/287214