YAŞLI BİREYLERİN YAŞAM KALİTESİ AÇISINDAN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİ YAPABİLME DURUMUNUN İNCELENMESİ
Araştırma, yaşlı bireylerin yaşam kalitesi açısından günlük yaşam aktivitelerini yapabilme durumunun incelenmesi amacıyla İstanbul’da Küçükçekmece ilçesi Söğütlüçeşme Sağlık Ocağı ve Zeytinburnu ilçesi Merkezefendi Sağlık Ocağı’na kayıtlı 250 ve Hakkâri Devlet Hastanesi’ne kayıtlı 130 olmak üzere 380 yaşlı birey üzerinde yürütülmüştür. Yaşlı bireylerin % 52.4’ü erkek, % 56.3’ü 65-71, %13.4’ü 85 ve üzeri yaş grubunda, % 48.7’si okuryazar olmayıp % 32.9’u okuryazar ya da ilkokul mezunudur. Evli yaşlı bireylerin %20.9’u 51 yıl ve daha uzun süreden beri evlidir. Yaşlı bireylerin kişisel günlük yaşam aktiviteleri incelendiğinde; yeme içmede %15,8’inin, giyinme ve soyunmada % 15.0’inin bazen güçlük çektiği, banyo yapmada % 10.3’ünün bazen, % 9.2’sinin çok güçlük çektiği bulunmuştur. Araçsal günlük yaşam aktiviteleri incelendiğinde; % 17.4’ünün yiyecek hazırlamada bazen güçlük çektiği, % 7.6’sının alışveriş yapabilmede çok güçlük çektiği belirlenmiştir. Doktora gitme ve ilaç almada yaşlı bireylerin% 10.0’unun, para yönetimi, taksit ve fatura ödemede % 13.4’ünün çok güçlük çektiği saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Yaşlı birey, yaşam kalitesi, kişisel günlük yaşam aktiviteleri, araçsal günlük yaşam aktiviteleri
-
The current study was carried out over total 380 elderly people, 250 of whom were registered to the Söğütlüçeşme Health Center in the central town of Küçükçekmece and Merkezefendi Health Centre in the central town of Zeytinburnu in Istanbul, and 130 of whom were registered to the State Hospital of Hakkari, in order to investigate the status of being able to do their daily living activities in terms of quality of life of the elderly people. Of the elderly people, 52.4 % were men, 56.3 % were at the age of 65-71, 13.4 % were 85 years of age and over, 48.7% were illiterate and 32.9 % were literate and a graduate of a primary school. Among the married elderly people, 20.9 % had been married for 51 years and over. In terms of daily life activities of the elderly people, it was found that 15.8 % of them had a difficulty in eating, 15.0 % in dressing and undressing, 10.3 % had sometimes troubles in bathing while 9.2 % had problems very often. As for instrumental daily life activities, it was determined that 17.4 % had sometimes difficulties in preparing food, 7.6 % had a lot of problems in shopping. In terms of going to the doctor and obtaining drugs, 10.0 % of the elderly people had a lot of problems while 13.4 % had a lot of problems in money administration, paying off the bills and installments
___
- Abdel-Ghany, M. (1977). Quality of life from the perspective of the elderly. Home Economics Research Journal, 6(1):38-48.
- Arpacı, F. (2005). Farklı Boyutlarıyla Yaşlılık. Türkiye İşçi Emeklileri Derneği Eğitim ve Kültür Yayınları, Ankara.
- Birtane, M., Tuna, H., Ekuklu, G., Uzunca, K., Akçi, C. ve Kokino, S. (2000). Edirne Huzurevi sakinlerinde yaşam kalitelerine etki eden etmenlerin incelenmesi. Türk Geriatri Dergisi, 3(4):141-145.
- Bumin, G., Kırdı, N. ve Kayıhan, H. (2006). Geriatrik yaş grubunda yaşam kalitesi değerlendirmesi. (Ed. S. Arıoğul). Geriatri ve Gerontoloji, Ankara.
- Çalıştır, B., Dereli, F., Ayan, H. ve Cantürk, A. (2006). Muğla il merkezinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam katilerinin incelenmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 9(1):30-33.
- Dudak, A., Çakıl, E, Aykut, M., Çetinkaya, F., Günay, O. ve Öztürk, Y. (2006). Kayseri il merkezindeki yaşlıların mediko-sosyal sorunlarını belirlemek ve hayattan memnuniyetlerini etkileyen faktörler. Turkish Journal of Geriatrics, 9(4):202-212.
- Emiroğlu, V. (1995). Yaşlılık ve Yaşlının Sosyal Uyumu. Şafak Matbaacılık, Ankara.
- Kalınkara, V. ve Erarı, F. (2002). Yaşlıların yaşam tatmini ve refahı üzerine demografik ve sosyo-ekonomik durumun etkileri. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2(2):82-95.
- Kerem, M., Meriç, A., Kırdı, N. ve Cavlak, U. (2001). Ev ortamında ve huzurevinde yaşayan yaşlıların değişik yönlerden değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 4(3): 106-112.
- Kılıçoğlu, A. ve Yenilmez, Ç. (2005). Huzurevindeki yaşlı bireylerde yaşam kalitesi ve bireye özgü etkenler ile ilişkisi. Düşünen Adam, 18(4):187-195.
- Levasseur, M., Desrosiers, J. and Tribble, D. (2008). Do quality of life, participation and environment of older adults differ according to level of activity? Health and Quality of Life Outcomes, 6:30.
- Özer, S., ve Fadıloğlu, Ç. (2006). 65 yaş üzeri bir gurup yaşlının aile sağlıklarının, sosyal ağlılarının ve algıladıkları aile destek sisteminin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 9 (3):158-164.
- Özyurt-Cengiz, B., Eser, E., Çoban G., Akdemir, S., N., Karaca, İ. ve Karakoç, Ö. (2007). Manisa Muradiye bölgesindeki yaşlıların yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 10(3):117-123.
- Stephard, R.J. (1997). Aging, Physical Activity, and Health. Human Kinetics, Toronto.
- Puts, M.T.E., Shekary, N., Widdershoven, G., Heldens, J., Lips, P. and Deeg, D.J.H. (2007). What does quality of life mean to older frail and non-frail community-dwelling adults in the Netherlands? Quality of Life Research, 16:263–277.
- Tekeli, İ., Güler, Ç., Vaizoğlu, S., Algan, N. ve Dündar, K. (2004). Yaşam kalitesi göstergeleri Türkiye için bir veri sistemi önerisi. Altıncı Sayı. Türkiye Bilimler Akademisi Raporları, TÜBİTAK Matbaası, Ankara.
- Yarış, F., Çan, G., Topbaş, M. ve Kapucu, M. (2001). Trabzon 2 nolu merkez sağlık ocağı merkezinde yaşayan yaşlıların medikososyal durumlarının değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 4(4):159-171.
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Yaşlı Sorunları Araştırma Derneği
Sayıdaki Diğer Makaleler
“YAŞLILAR İÇİN YALNIZLIK ÖLÇEĞİ ” NİN TÜRK KÜLTÜRÜNE UYARLAMASI: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması
Hanife Akgül, Binnur Yeşilyaprak
YAŞLILARDA YAŞAM DOYUMUNU ETKİLEYEN BAZI FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ
Havva KAÇAN SOFTA, Gülşen ULAŞ KARAAHMETOĞLU, Orhan Erdoğan, Semih Yavuz
HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERDE YAŞAM KALİTESİ
Fatma Arpacı, Şadan Tokyürek, Naile Bilgili
YAŞLI YAKINLARININ ŞİDDET ALGISI (Süleyman Demirel Hastanesi Örneği)