Türk Anayasa Hukukunda Gensorunun Düzenlenişi ve Etkililiği
Parlamenter sistemlerde, meclisin hükümeti siyasetini gensoru ile denetleyebilir. Gensoru özellikle güçlü bir hükümetin bulunmadığı parlamenter sistemlerde en etkin denetim sistemidir. Gensoru ile hükümet, siyaseti hakkındameclise karşı bilgi ve hesap vermek zorundadır. Parlamenter sistemlerde hükümetin meclisin güveniyle çalışması esastır. Meclisin güvenini alamayan hükümetin istifa etmesi gerekmektedir, gensoru bu amaca hizmet etmektedir.Bakanların veya hükümetin siyasi sorumluluğu gensoru ile denetlenmektedir.Koalisyon hükümetlerinde çokça önem ifade etse de güçlü bir iktidar karşısında pek fazla işlevsel olamamaktadır
Anahtar Kelimeler:
Gensoru, denetim, parlamenter sistem
Parliament may check politics of government by the interpellation atparliamentary systems. Interpellation is most active checking systemespecially where there is not a strong government. By the interpellation,government has to give information and explain about the politics toparliament. Government should work with the trust of parliament as basis atparliamentary systems. The government should resign when it cannot havetrust of parliament so interpellation serves to that idea. Government orministers political responsibility is checked by interpellation. Interpellation isso important for coalition governments but if there is a strong governmentthen it is not so useful
Keywords:
Interpallation, check, parlaimentary system,
___
- ATLAY, Kamil, “Türk Parlamento Hukukunda Gensoru”, Yasama Dergisi, Sayı: 16, Eylül - Ekim - Kasım - Aralık 2010.
- ARMAĞAN, Servet, 1961 Anayasası ve Bakanlar Kurulu, İstanbul 1978.
- BAKIR, Gönül, 1982 Anayasası’nda Güçlü Yürütmenin Kökenleri, (Yayınlan- mamış Yüksek Lisans Tezi).
- GÖZLER, Anayasa Hukukunun Genel Teorisi Cilt I, Bursa, Ekin Yayınevi, 2011
- GÖZLER, Kemal, “Türkiye’de Hükümetlere Nasıl İstikrar ve Etkinlik Kazandı- rılabilir? (Başkanlık Sistemi ve Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizm Üzerine Bir Deneme),” http://www.anayasa.gen.tr/istikrar.htm.
- KOCAMAN, Habip, Parlamenter Denetim Yolları: Genel Görüşme, Meclis Araştırması, Meclis Soruşturması ve Gensoru, Yasader, 5-6 Kasım, 2009 Ankara.
- NEZİROĞLU, İrfan, Türk Parlamento Hukukunun Temel Kavramları, Seçkin, Ankara, 2008
- ONAR, Erdal, “1982 T.C. Anayasasında Türkiye Büyük Millet Meclisinin Hü- kümeti Denetleme İşlevi”, 6. Milli Egemenlik Sempozyumu, Milli Egemenlik ve TBMM, TBMM Kültür ve Sanat Yayın Kurulu Yayınları No:48, Ankara.
- ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Ankara 2010.
- ÖZBUDUN, Ergun, Parlamenter Rejim’de Parlamentonun Hükümeti Murakabe Vasıtaları, Ankara, 1962.
- ÖZER, M. Akif, “TBMM’ce Uygulanan Parlamento Denetimi: Eleştirel Bir İn- celeme”, Amme İdaresi Dergisi, S. 33, Haziran 2000, s . 49. Ocak-Şu- bat-Mart-Nisan 2009.
- SAĞLAM, Salih, TBMM’nin Hükümeti Denetleme İşlevi Açısından Bir Model Olarak Avam Kamarası Bünyesindeki Bakanlıklar ile İlgili Özel Komis- yonlar, Yasama Dergisi, Sayı 11: Ocak – Şubat – Mart – Nisan / 2009.
- TANÖR, Bülent- YÜZBAŞIOĞLU Nemci, 1982 Anayasasına Göre Türk Ana- yasa Hukuku, İstanbul 2004.
- TEZİÇ, Erdoğan, Anayasa Hukuku, İstanbul 2004.
- ISSN: 1306-6250
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2006
- Yayıncı: YASAMA DERNEĞİ