Bir Kamu Politikası Analizi Örneği: Sağlıkta Dönüşüm Programı

Sağlık politikalarını genel olarak, bir ülkede sağlık hizmetlerinin kim veya kimler tarafından üretileceğinin, üretilen hizmetin nasıl sunulacağının, sunulan hizmetin hangi kaynaklarla ve nasıl finanse edileceğinin, hizmetleri üretenlere ücretlerinin nasıl ödeneceğinin belirlenmesi gibi konularda hükümetlerin aldıkları kararlar, yaptıkları tercihler ve ortaya koydukları hukuki metinler olarak ifade etmek mümkündür. Bu doğrultuda sağlık politikaları oldukça geniş bir alanı etkilemekte ve düzenlemektedir. Türkiye’de sağlık politikaları ve sağlık reformu hemen her dönemde gündemde olmuş bir konudur. Bu reformlardan sonuncusu ve en kapsamlısı Sağlıkta Dönüşüm Programıdır. Sağlıkta Dönüşüm Programı sağlık sisteminin tüm alanlarında yaygın ve ciddi değişiklikler öngören bir içeriğe sahiptir. Bu çalışmada öncelikle kısaca kamu politikası, kamu politikası analizi ve süreç modeli hakkında bilgi verilmektedir. Ardından bir kamu politikası olarak Sağlıkta Dönüşüm Programı ele alınmakta ve süreç modeli doğrultusunda belli aşamalar üzerinden analize tâbi tutulmaktadır

A Case of Public Policy Analysis: Health Transformation Program

In general, health policies can be expressed as decisions and choices made by governments in a country in such areas determining by whom health care services will be produced, how the produced services will be served, what resources will be financed for the provided services and how to pay for service providers. In this direction, health policies influence and regulate a rather wide area. Health policies and health reform have been on the agenda in almost every period in Turkey. The last and most comprehensive of these reforms is the Health Transformation Program. The Health Transformation Program has a content that promotes widespread and serious changes in all areas of the health care system. In this study, firstly, it is mentioned about some concepts such as public policy, public policy analysis, process model. Then, as a public policy, the Health Transformation Program is handled and analyzed in line with the process model

___

  • AĞARTAN, Tuba I., “Learn, Frame and Deploy? Cross-National Policy Ideas and Comparisons in Turkey’s Health Reform”, Journal of Comparative Policy Analysis: Research and Practice, C:18, No:1, s.54-69.
  • AĞIRBAŞ, İsmail, AKBULUT, Yasemin, ÖNDER, Ömer Rıfkı, “Atatürk Dönemi Sağlık Politikası”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, No:48, 2011, s. 733-748.
  • AKDAĞ, Recep, “Lessons from Health Transformation in Turkey: Lea- dership and Challenges”, Health Systems & Reform, C: 1 No: 1, s.3–8, 2015.
  • AKDAĞ, Recep, İlerleme Raporu Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı, T.C. Sağlık Bakanlığı, Yayın No: 749, Ankara, 2008.
  • AKDAĞ, Recep, Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı ve Temel Sağlık Hizmetleri Kasım 2002-2008, T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 770, 2008.
  • AKDAĞ, Recep, Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu (2003-2011), T.C. Sağlık Bakanlığı Yayınları, 2012.
  • AKDUR, Recep, “Cumhuriyetten Günümüze Türkiye’de Sağlık”, http:// www.recepakdur.com/upload/CUMHUR%C4%B0YETTEN_G%- C3%9CN%C3%9CM%C3%9CZE__T%C3%9CRK%C4%B0YE. pdf, 23.06.2016
  • AKDUR, Recep, “Türkiye’de Sağlık Politika ve Hizmetleri” Yeni Türkiye, C: 4, No: 23-24, 1998, Ankara, s.1984-1995.
  • AKINCI, Fevzi, vd., “Assessment of the Turkish health care system refor- ms: A stakeholder analysis”, Health Policy, C:107, 2012, s. 21– 30.
  • ANDERSON, James E., Public policymaking: An introduction, Boston Houghton, 2003.
  • ATUN, Rifat, “Transforming Turkey’s Health System-Lessons for Uni- versal Coverage”, The New England Journal of Medicine, C:373, No: 14, 2015, s.1285-1289.
  • Recep Akdağ, “ Lessons from Health Transformation in Turkey: Leadership and Chal
  • lenges”, Health Systems & Reform, C: 1 No: 1, s.3–8, 2015.
  • ATUN, Rifat vd., “Universal health coverage in Turkey: enhancement of equity”, The Lancet, C: 382, N: 9886, s. 65-99, 2013.
  • BIRKLAND, Thomas A., An introduction to the policy process: Theories, concepts and models of public policy making, 3. B., ME Sharpe, New York, 2011.
  • BOSTAN, Sedat, “What Has The Health Transformation Program In Tur- key Changed For Patients?”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, C: 16, Sayı 2, 2013, s. 91-103.
  • BUSE, Kent, MAYS, Nicolas ve WALT, Gill, Making health policy, Mil- ton Keynes, Open University Press, 2005.
  • CHAKRABORTY, Sarbani, Health Systems Strengthening: Lessons from the Turkish Experience, World Bank Europe and Central Asia Knowledge Brief, C:12, 2009. http://siteresources.worldbank.org/INTECALEA/Resour- ces/10402111251905880790/KB_V12_HSS_TUR.pdf, 25.06.2016
  • COLLINS, Tea, “Health policy analysis: A simple tool for policy ma- kers”, Public Health, C: 119, No: 3, 2005, s.192–196.
  • COVENEY, John, “Analyzing Public Health Policy: Three Approaches”, Health Promotion Practice, C: XI, No: 4, 2010, s. 515-521.
  • ÇEVİK, Hasan Hüseyin ve DEMİRCİ, Süleyman, Kamu Politikası, Seç- kin Yayıncılık, Ankara, 2012.
  • DYE, Thomas R., Understanding Public Policy, Pearson Education Inc. 2002.
  • EKONOMİK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA ÖRGÜTÜ (OECD), OECD Sağlık Sistemi İncelemeleri Türkiye, OECD ve Dünya Bankası, 2008.
  • GÜMÜŞ, Erdal, “Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sistemi: Mevcut Durum, Sorunlar ve Öneriler,” Seta Analiz, No:24, 2010.
  • HANKIVSKY, Olena, vd., “Introduction: Why Intersectionality Matters for Health Equity and Policy Analysis”, An Intersectionality-Based Policy Analysis Framework, Ed: Olena Hankivsky, Institute for Intersectionality Research and Policy, Simon Fraser University, Vancouver, BC, 2012.
  • KALKAN, Buğra ve ÖZKAN, Devrim, “Kamu Tercihi Teorisini Modern Klasiklerdeki İzleri”, Journal of Human Sciences, C:13, No:3, 2016, s. 3995-4010.
  • KAPTI, Alican, “Kamu Politika Sürecinde Klasik Yaklaşım Modeli”, Kamu Politika Süreci, Ed. Alican Kaptı, Seçkin Yayıncılık, Anka- ra, 2011.
  • KRAFT, Michael E. ve FURLONG, Scott R., Public policy: Politics, analysis, and alternatives, 3. bs., CQ Press, Washington, 2009.
  • ÖZKAL SAYAN, İpek ve KÜÇÜK, Aziz, “Türkiye’de Kamu Personeli İstihdamında Dönüşüm: Sağlık Bakanlığı Örneği”, Ankara Üniver- sitesi SBF Dergisi, C:67, No:1, 2012, s. 171-203.
  • PETERS, B. Guy, American Public Policy: Promise and Performance, 9th Edition, Sage Publications, 2013.
  • SABATIER, Paul A., The Theories of the Policy Process, Boulder, West- view Press, Colorado, 2007.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU, 2016 Yılı Performans Programı. https://www.thsk.gov.tr/dosya/birimler/strateji_db/dokuman- lar/2016_yili_performans_programi.pdf , 13.06.2016.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2014, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, 2015.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, “SDP (I. Faz)”, 2014. http://www.pydb.saglik. gov.tr/default.aspx? menuTnm=178&sayfa=SDP, 20.05.2016.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, “SDSGRP (II. Faz)”, 2014. http://www.pydb. saglik.gov.tr/ default.aspx?menuTnm=176&sayfa=SDSGRP, 20.05.2016.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2013, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Ankara, 2014.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, Stratejik Plan 2013-2017, Sağlık Bakanlığı Ya- yınları, Ankara, 2012.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlen- dirme Raporu (2003-2010), Ankara, 2011.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, Türkiye’de Sağlığa Bakış 2007, Ed. Salih Mol- lahaliloğlu vd., T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Ankara, 2007.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, Sağlıkta Dönüşüm Programı, Ankara, 2003.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, Ulusal Sağlık Politikası, Ankara, 1993. http:// ekutuphane.sagem.gov.tr/kitaplar/ulusal_saglik_politikasi.pdf, 13.06.2016
  • SAĞLIK BAKANLIĞI, T.C. Sağlık Bakanlığı Stratejik Plan 2010 – 2014, T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 788, t.y.
  • SAVAŞ, B. Serdar, KARAHAN, Ömer ve SAKA, R. Ömer, Health care systems in transition: Turkey, Ed. Sarah Thomson ve Elias Mossia- los, The European Observatory on Health Care Systems, C:4, No:4, Copenhagen, 2002.
  • TOTH, Federico, “Healthcare policies over the last 20 years: Reforms and counter-reforms”, Health Policy, C:95, 2010, s.82-89.
  • TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, Hayat Tabloları, 2013-2015, http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21509, 23.06.2016.
  • TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, Genel Olarak Kamu Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyi http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri. do?id=21518, 23.06.2016.
  • TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, Sağlık harcamaları ile ilgili göster- geler, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1084, 23.06.2016.
  • WALT, Gill, vd., “‘Doing’ health policy analysis: Methodological and conceptual reflections and challenges”, Health Policy Plan, C: 23, No: 5, 2008, s. 308-317.
  • WORLD HEALTH ORGANIZATION, Successful Health System Refor- ms: The Case of Turkey, WHO Regional Office for Europe, Co- penhagen, 2012.
  • WORLD HEALTH ORGANIZATION (WHO), Health Policy and Sys- tems Research, A Methodology Reader, Ed: Lucy Gilson, Geneva, Switzerland, 2012.
  • WORLD HEALTH ORGANIZATION (WHO), Health Policy, Geneva, WHO, 2010. http://www.who.int/topics/health_policy/en/, 25.06.2016.
  • WORLD BANK (WB), Turkey Reforming the Health Sector for Improved Access and Efficency (in Two Volumes) Volume 1:Main Report, Re- port No. 24358-TU, 2003.
  • YAŞAR, Gulbiye Yenimahalleli, “‘Health transformation programme’ in Turkey: an assessment”, The International Journal of Health Plan- ning and Management, C:26, No:2, 2011, s.110–133.
  • YILDIRIM, Hasan Hüseyin ve YILDIRIM, Türkan, “Türkiye Sağlık Reformları ve Politikaları: Politika Analizi Çerçevesinde Bir De- ğerlendirme”, Kamu Politikası Kuram ve Uygulama, Ed. Mete Yıldız ve Mehmet Zahid Sobacı, Adres Yayınları, Ankara, 2013, s.352-385.
  • YILMAZ, Volkan ve YENTÜRK, Nurhan, “Türkiye’de Sağlık Harcama- larına Tarihsel Bir Bakış”, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sivil Toplum Çalışmaları Merkezi, 2015. http://stk.bilgi.edu.tr/media/uploads/2015/11/08/saglikHarcamala- ri.pdf, 27.06.2016 http://web.archive.org/web/20121306060000/http://www.tbmm. gov.tr/hukumetler/HP58.htm, 13.06.2016.