İlker Gökhan ŞEN

8120

Anayasal Teamül Nedir? “Yazısız Anayasa” Kuralları İçin Bir Tanımlama Denemesi

Bu çalışma anayasal teamül kavramını incelemektedir. Anayasal teamüller, yazısız anayasa kuralları olgusu çerçevesinde ele alınır. Bu çerçevede ilk olarakanayasal teamülün aslında bir hukuk kuralı olmadığı, ancak siyasi meşrulukkavramı ile bağlantılı bir biçimde tartışılması gerektiği savunulmaktadır. Sonrasında ise anayasal teamülün hukukla ilişkisi hukuki boşluk veya belirsizliknoktasında kurulmaktadır. Anayasal teamül kavramı, Türk, İngiliz, Fransız,ABD ve Kanada kaynaklı yazarlardan örnek tanımlarla karşılaştırmalı bir şekilde açıklanacak ve yine verilecek karşılaştırmalı örneklerle; anayasal teamüllere ilişkin daha ileri araştırma ve tartışmalara bir katkıda bulunmak amacıyla kavramsal bir çerçeve oluşturulacaktır
Anahtar Kelimeler:

Anayasa, Teamül, Örf-Âdet, Meşruluk

What Is The Constitutional Convention? An Attempt to Offer A Definition For The “Unwritten Rules Of The Constitution”

This study deals with the concept of the constitutional convention.Constitutional conventions may be subsumed under the notion unwritten rulesof the constitution. Therefore in the first place, we will note that constitutionalconventions are not legal rules per se and their study should be made in connection with the concept of political legitimacy. Following on, we will build the rapport between the law and the convention: one may refer to the conventions in the case of a legal void or the indeterminacy of a legal text. Also in this study there will be a comparative and analytical explanation of the concept by the help of diverse Turkish, English, French, American and Canadian authors, which will then serve as a conceptual framework for further research and discussions.
Keywords:

Constitution, Convention, Custom, Legitimacy.,

PDF

___

  • Ardant, Philippe. Institutions Politiques & Droit Constitutionnel. 17. Paris: L.G.D.J., 2005.
  • Avril, Pierre. Les conventions de la constitution: normes non écrites du droit po- litique. Paris: PUF, 1997.
  • Aybay, Aydın, ve Rona Aybay. Hukuka Giriş. 5. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniver- sitesi Yayınları, 2008.
  • Başgil, Ali Fuad. Hukukun Ana Mesele ve Müesseseleri. İstanbul: Hak Kitabevi, 1946.
  • Barnett, Hilaire. Constitutional & Adminsitrative Law. 6. London: Routledge, 2006.
  • Beaud, Olivier. “Le droit constitutionnel par_delà le texte constitutionnel et la jurisprudence constitutionnelle _ A propos d’un ouvrage récent.” no. 6 (1999): 1-13.
  • Beaud, Olivier. “Propos sceptiques sur la légitimité d’un référendum Européen ou plaidoyer pour plus de réalisme constitutionnel.” Le Référendum Eu- ropéen içinde, düzenleyen A. Auer ve J. F. Flauss, 125-180. Bruxelles, 1997.
  • Beetham, David. Legitimation of Power. London: Macmillan, 1991.
  • Bilge, Necip. Hukuk Başlangıcı Hukukun Temel Kavram ve Kurumları. 16. İs- tanbul: Turhan Kitabevi, 2002.
  • Bobbio, Norberto. Democracy and Dictatorship: The Nature and Limits of Sta- te Power. İngilizce’ye çeviren: Peter Kennealy. Cambridge: Polity Press, 1989.
  • Bortwick, R.L. “What has Happened to the Sovereignty of Parliament? .” Rec- laiming Sovereignty içinde, düzenleyen Laura Brace and John Hoff- man, 26-41. London: Pinter, 1997.
  • Bowers, Paul. “The Sewel Convention.” Birleşik Krallık Parlamentosu Resmi Sitesi . 2005. http://www.parliament.uk/documents/commons/lib/rese- arch/briefings/snpc-02084.pdf (Erişim Tarihi: Ocak 29, 2013).
  • Buchanan, Allen. Justice, Legitimacy, and Self-Determination: Moral Foundati- ons for International Law. Oxford: Oxford University Press, 2007.
  • Carroll, Alex. Constitutional Administrative Law. Harlow: Pearson-Longman, 2003.
  • Chander, Anupam. “Sovereignty, Referenda, and the Entrenchment of a United Kingdom Bill of Rights .” Yale Law Journal 101 (1991): 457-480.
  • Çağlar, Bakır. Anayasa Bilimi Bir Çalışma Taslağı. İstanbul: BFS Yayınları, 1989.
  • Dicey, A.V. Introduction to the Law of the Constitution. Adamant Media Corpo- ration, [1902] 2005.
  • Dyzenhaus, David. Legality and legitimacy: Carl Schmitt, Hans Kelsen and Hermann Heller in Weimar. Oxford: Clarendon Press, 1997.
  • Easton, David. “An Approach to the Analysis of Political Systems.” World Poli- tics 9, no. 3 (April 1957): 383-400.
  • Fallon, Jr.Richard H. “Judicial Legitimacy and The Unwritten Constitution: A Comment on Miranda and Dickerson.” New York School of Law Revi- ew 45, no. 119-140 (2001-2002).
  • Fallon, Richard H. Jr. “Legitimacy and the Constitution.” Harvard Law Review April 6, no. 118 (2005): 1787-1853.
  • Fendoğlu, H.Tahsin. “Uluslararası insan Hakları Belgelerinin Uygulanmasında “Bağımsız Ölçü Norm” veya “Destek Ölçü Norm” Sorunu .” Anayasa Yargısı 17 (2000): 363-385.
  • Gönenç, Levent. “Meşruiyet Kavramı ve Anayasaların Meşruiyeti Problemi.” AÜFD 50, no.1 (2001): 131-152
  • —. Prospects for Constitutionalism in Post-Communist Countries. Hague : M. Nijhoff, 2002.
  • Gönenç, Levent. “Siyasi I_ktidar Kavramı Bag_lamında Anayasa Çalıs_maları I_çin bir Kavramsal Çerçeve Önerisi .” AÜFD 56, no. 3 (2007): 145- 168.
  • Gözübüyük, A.Şeref. Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları. Ankara: Tür- kiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Yayınları, 1973.
  • Gözler, Kemal. Anayasa Hukukunun Genel Teorisi. Vol. I. II vols. Bursa: Ekin, 2011.
  • —. “Türk Anayasa Hukukunda Teamül Olabilir mi?” Türk Anayasa Hukuku Si- tesi. 1999. http://www.anayasa.gen.tr/teamul.htm (Erişim Tarihi: Şubat 2, 2013).
  • —. “Yorum İlkeleri.” Kamu Hukukçuları Platformu: Anayasa Hukukunda Yo- rum ve Norm Somutlaşması. Ankara: Ozan Ergül, 2012. 15-120.
  • Gülsoy, Mehmet Tevfik. Özgürlüklerin Korunmasında Anayasa Yargısının Yeri ve Meşruluğu. Ankara: Yetkin Yayınları, 2007.
  • Güriz, Adnan. Hukuk Başlangıcı. 10. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2005.
  • Gélinas, Fabien, ve Léonid Sirota. “Constitutional Conventions and Senate Re- form.” Revue québécoise de droit constitutionnel, no. 5 (2013): 1-17.
  • Gicquel, Jean, ve Jean-Eric Gicquel. Droit constitutionnel et institutions politi- ques. 20. Edited by Montchrestien. 2005.
  • Grey, Thomas C. “Do we Have an Unwritten Constitution.” Stanford Law Revi- ew 27, no. 3 (1975): 703-718.
  • Grey, Thomas C. “The Uses of An Unwritten Constitution.” Chicago Kent Law Review 64 (1988): 211-238.
  • Hadfield, Brigid. “The United Kingdom as a Territorial State .” The British Constitutin in the Twentieth Century içinde, düzenleyen Vernon Bogda- nor, 585-630. Oxford: Oxford University Press, 2003.
  • Hakyemez, Yusuf Şevki. Hukuk ve Siyaset Ekseninde Anayasa Mahkemesinin Yargısal Aktivizmi ve İnsan Hakları Anlayışı : Türk Anayasa Mahkeme- sinin İşlevi, İnsan Hakları Anlayışı ve Oluşumu Üzerine Bir İnceleme. Ankara: Yetkin Yayınları, 2009.
  • Hamon, Francis, ve Michel Troper. Droit Constitutionnel. 29. Paris: L.G.D.J, 2005.
  • Işıktaç, Yasemin. Hukukun Kaynağı Olarak Örf ve Âdet Hukuku . İstanbul: Kazancı Yayınları, 1992.
  • Jaconelli, Joseph. “Do Constitutional Conventions Bind?” Cambridge Law Journal 64, no. 1 (March 2005): 149-176.
  • Kalaycı, Hüseyin. “Referandumla Ayrılma Konusunda Yüksek Mahkemenin Tututmu: Kanada-Quebec Örneğiği.” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 63, no. 1 (2008): 151-174.
  • Kapani, Münci. Politika Bilimine Giriş. 16.Basım. Ankara: Bilgi Yayınevi, 2004.
  • Kelsen, Hans. Pure Theory of Law. Çeviren: Max Knight. Union, N.J: Lawbook Exchange, [1967]2002.
  • Kemal Gözler. “Anayasa Hukukunda Teamül Olabiir mi? (Türkiye Günlüğü, Sayı 56, Yaz 1999, s.36-44.)’da yayımlanmış makale” Türk Anayasa Hukuku Sitesi. 1999. http://www.anayasa.gen.tr/teamul.htm (Erişim Tarihi Şubat 3, 2013).
  • Lipset, Seymour Martin. “Social Conflict, Legitimacy and Democracy.” In Legitimacy and the State, edited by William Connolly, 88-103. New York University Press, 1984.
  • Marmor, Andrei. “Exclusive Legal Positivism.” The Oxford Handbook of Jurisprudence and Philosophy of Law içinde, düzenleyen Jules Coleman, Scott Shapiro and Kenneth Einar Himma, 104-124. Oxford: Oxford University Press, 2002.
  • Marshall, Geoffrey. “The Constitution: Its Theory and Interpretation”, The British Constitutin in the Twentieth Century içinde, düzenleyen Vernon Bogdanor, 29-68. Oxford: Oxford University Press, 2003.
  • O.Weyrauch, Walter. “Unwritten Constitutions, Unwritten Law.” WASH.&LEE L. REV 56 (1999): 1211-1242.
  • Phillips, O. Hood, ve Paul Jackson. Constitutional and Administrative law. 8. London: Sweet & Maxwel, 2001.
  • Rezvani, David A. “The Basis of Puerto Rico’s Constitutional Status: Colony, Compact or ‘’Federacy’’?” Political Science Quarterly 122, no. 1 (Spring 2007): 115-140.
  • Seaward, Paul, ve Paul Silk. “The House of Commons.” The British Constitution in the Twentieth Century içinde, düzenleyen Vernon Bogdanor, 139- 237. Oxford: Oxford University Press, 2003.
  • Smith, G.W. “Political Obligation.” The Blackwell Encyclopaedia of Political Thought içinde, düzenleyen William Connolly, Alan Ryan advisory edi- tors Janet Coleman, edited by David Miller, 378-382. Oxford: Black- well, 1991.
  • Uygun, Oktay. Federal Devlet:Temel İlkeleri, Başlıca Kurumları ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. İstanbul: On İki Levha, 2007.
  • Weber, Max. Economy and Society: An Outline of Interpretive Sociology. Edited by Guenther Roth and Claus Wittich. Translated by Ephraim Fischoff vd. Vol. I. II vols. Berkeley: University of California Press, 1978.
  • Wheare, K.C. Modern Anayasalar. 2. Çeviren: Mehmet Turhan. İstanbul: Değişim Yayınları, 1985.
  • Whittington, Keith E. “The Status of Unwritten Constitutional Conventions in the United States.” University of Illinois Law Review 2013, no. 5 (2013): 101-124.
  • Wilson, James G. “American Constitutional Conventions: The Judicially Unen- forceable Rules That Combine With Judicial Doctrine and Public Opinion to Regulate Political Behavior .” Buffalo Law Review 40, no. 3 (1992): 645-748.
YASAMA DERGİSİ-Cover
  • ISSN: 1306-6250
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: YASAMA DERNEĞİ
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Seçimlere Katılma Oranının Siyasi Sisteme Etkisi Üzerine Gözlemler

BÜLENT YÜCEL

Anayasal Teamül Nedir? “Yazısız Anayasa” Kuralları İçin Bir Tanımlama Denemesi

İlker Gökhan ŞEN

İnsancıl Hukuk Açısından Suriye İç Savaşı

Feyzullah YEŞİL

Kamu Politikaları Analizine Kuramsal Bir Bakış

AYDIN USTA

Teoriden Uygulamaya Demokrasi Çelişkisi

ALİ FUAT GÖKÇE

Anayasal Teamül Nedir? “Yazısız Anayasa” Kuralları İçin Bir Tanımlama Denemesi

İlker Gökhan ŞEN