Duygusal Zekanın İşten Ayrılma Eğilimine Etkisi: Bir Alan Araştırması

Duygusal zeka kavramının iş hayatında önemli bir yere sahip olduğu söylenebilir. Çalışanlarduygularının farkına varmakta onları yönetmekte ve motive olmaktadırlar. Duygusalzeka ile ilgili olarak yapılan bu çalışmada, iş görenlerin duygusal zekalarının iştenayrılma eğilimine olan etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Öte yandan iş görenlerin sosyodemografik değişkenleri ile duygusal zeka ve işten ayılma alt boyutları arasındaki etkileşimide incelenmiştir. Araştırma Çerkezköy ilçesinde faaliyette bulunan bir işletmedegerçekleştirilmiştir. Araştırmada Hall (1998) tarafından geliştirilen ve Ergin (2000)’inçalışmasında kullanılan Duygusal Zeka Değerlendirme Ölçeği ile Dığın (2008)’ın çalışmasındayer alan işten ayrılma eğilim ölçeği kullanılmıştır. Ulaşılan verilere çeşitli istatistikselanalizler yapılmıştır. Sonuç olarak duygusal zekası yüksek olan iş görenlerin iştenayrılma eğilimini kontrol edebileceği ve iş görenlerin sosyo demografik değişkenleri ileduygusal zeka ve işten ayrılma alt boyutları arasında anlamlı bir etkileşim olduğu sonuçlarınaulaşılmıştır.

Duygusal Zekanın İşten Ayrılma Eğilimine Etkisi: Bir Alan Araştırması

Duygusal zeka kavramının iş hayatında önemli bir yere sahip olduğu söylenebilir. Çalışanlarduygularının farkına varmakta onları yönetmekte ve motive olmaktadırlar. Duygusalzeka ile ilgili olarak yapılan bu çalışmada, iş görenlerin duygusal zekalarının iştenayrılma eğilimine olan etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Öte yandan iş görenlerin sosyodemografik değişkenleri ile duygusal zeka ve işten ayılma alt boyutları arasındaki etkileşimide incelenmiştir. Araştırma Çerkezköy ilçesinde faaliyette bulunan bir işletmedegerçekleştirilmiştir. Araştırmada Hall (1998) tarafından geliştirilen ve Ergin (2000)’inçalışmasında kullanılan Duygusal Zeka Değerlendirme Ölçeği ile Dığın (2008)’ın çalışmasındayer alan işten ayrılma eğilim ölçeği kullanılmıştır. Ulaşılan verilere çeşitli istatistikselanalizler yapılmıştır. Sonuç olarak duygusal zekası yüksek olan iş görenlerin iştenayrılma eğilimini kontrol edebileceği ve iş görenlerin sosyo demografik değişkenleri ileduygusal zeka ve işten ayrılma alt boyutları arasında anlamlı bir etkileşim olduğu sonuçlarınaulaşılmıştır.

___

  • ALPARSLAN, Ali Murat, Hakan TUNÇ, (2009): “Mobbing Olgusu ve Mobbing Davranışında Duygusal Zekâ Etkisi”, SDÜ Vizyoner Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, s. 146-159.
  • ALTUNIŞIK Remzi, COŞKUN Recai, BAYRAKTAROĞLU Serkan ve Yıldırım Engin, (2007), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, 5.Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
  • ARICIOĞLU, M. Atilla, (2002): “Yönetsel Başarının Değerlemesinde Duygusal Zekanın Kullanımı: Öğrenci Yurdu Yöneticileri Bağlamında Bir Araştırma”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı:4, s. 26DEMİR, Mahmut, (2010): “Duygusal Zekanın İnsan Kaynakları Seçimindeki Etkisi: Konaklama İşletmelerinde Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1, s. 1066-1081.
  • DEMİR, Mahmut, (2010): “Örgütsel Çatışma Yönetiminde Duygusal Zekanın Etkisi: Konaklama İşletmelerinde İşgörenlerin Algılamaları Üzerine Bir Araştırma”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 2, s. 199-211.
  • DENİZ, Mehmet, (2011): “Duygusal Zekâ Boyutları İle Liderlik Uygulamaları Arasındaki İlişki: Sağlık Sektörü Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma”, e-Journal of New World Sciences Academy, Cilt: 7, Sayı: 2, s. 45-66.
  • DIĞIN, Özerk, (2008), İnsan Kaynakları Yönetiminde İş Güvencesi ve Konuyla İlgili Yapılan Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • DOĞAN, Selen, Özge DEMİRAL, (2007): “Kurumların Başarısında Duygusal Zekanın Rolü ve Önemi”, Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., Cilt: 14, Sayı: 1, s. 209-229.
  • EDİZLER, Gaye, (2010): “İnsan Kaynakları Yönetiminde ‘Duygusal Zeka’ Ölçüm ve Modelleri”, Journal of Yaşar University Dergisi, Cilt: 18, Sayı. 5, s. 2970-2984.
  • EKİNCİ VURAL, Deniz, (2010): “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekaları ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki”, e-Journal of New World Sciences Academy, Cilt: 5, Sayı: 3, s. 972-980.
  • ERGİN, Elif, (2000), Üniversite Öğrencilerinin Sahip Oldukları Duygusal Zeka Düzeyi İle 16 Kişilik Özelliği Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • GOLEMAN, Daniel (2000), İş Başında Duygusal Zeka, (çev. Handan Balkara), 2. Basım, İstanbul: Varlık Yayınları
  • GÜLLÜCE, A. Çağlar, Ö. Faruk İŞCAN, (2010): “Mesleki Tükenmişlik ve Duygusal Zeka Arasındaki İlişki”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, Ekim, s. 7-29.
  • GÜNSEL, Ayşe, Ali E. AKGÜN, Halit KESKİN, (2010): “Duygusal Zeka Takım Öğrenmesi İlişkisi: Yazılım Geliştirme Takımları Üzerinde Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 3, s. 117-138.
  • GÜRBÜZ, Sait, Murat YÜKSEL, (2008): “Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 2, s. 174-190.
  • KILIÇ DOĞAN Elife, Özgür ÖNEN, (2009): “Öğretmen Adaylarının Duygusal Zeka Düzeyleri ve Etik Muhakeme Yetenekleri”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, s. 123-16.
  • MABOÇOĞLU, Firdevs, (2006): “Duygusal Zeka ve Duygusal Zekanın Gelişimine Katkıda Bulunan Etkenler”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Fen Bilimleri Anabilim
  • Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. ÖZASLAN, B. Özge, Beyhan ACAR, ASLI ve A. Cevat ACAR, (2009): “Duygusal Zeka ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Yönetim
  • Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 64, s. 98-111. SCHUTTE NS, Malouff JM, Hall LE, Haggerty DJ, Cooper JT, Golden CJ, et al. (1998), “Development And Validation Of A Measure Of Emotional İntelligence”, Pers Indiv Differ; 25(2): 167-77.
  • ŞENYÜZ, P. Belkıs, (2003): “Örgütsel Bağlılığa Etki Eden Faktörler ve Örgütsel Bağlılık İle İşten
  • Ayrılma Eğilimi İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Gebze: Gebze İleri Teknoloji Enst. Sosyal Bilimler Enst. İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi. TATAR, Arkun, Serdar TOK ve Gaye SALTUKOĞLU, (2011): “Gözden Geçirilmiş Schutte Duygusal Zeka Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi”, Klinik
  • Psikofarmakoloji Bülteni, Cilt: 21, Sayı: 4, s. 325-338. TRİVELLAS, Panagiotis, GEROGİANNİS, Vassilis and SVARNAB, Sofia. (2013). “Exploring
  • Workplace İmplications Of Emotional Intelligence (WLEIS) İn Hospitals: Job Satisfaction And Turnover Intentions”, Procedia - Social and Behavioral Sciences Volume: 73,701-709. TUĞRUL, Ceylan, (1999): “Duygusal Zeka” Klinik Psikiyatri, Sayı: 1, s. 12-20.
  • URAL, Ayhan, (2001): “Yöneticilerde Duygusal Zekanın Üç Boyutu”, Dokuz Eylül Üniversitesi
  • Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, s. 209-219. VARİNLİ, Ali, Eyyup YARAŞ, Ahmet BAŞALP, (2009): “Satış Elemanlarının Duygusal Zekâsının
  • Bir Göstergesi Olarak Algılanan Performans, Satış ve Müşteri Odaklılık”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 1, s. 159-174. WONG, Chi-Sum and LAW, Kenneth S. (2002). “The Effects Of Leader And Follower Emotional
  • İntelligence On Performance And Attitude: An Exploratory Study”, The Leadership Quarterly Volume: 13, 243 – 274
  • ALPARSLAN, Ali Murat, Hakan TUNÇ, (2009): “Mobbing Olgusu ve Mobbing Davranışında Duygusal Zekâ Etkisi”, SDÜ Vizyoner Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, s. 146-159.
  • ALTUNIŞIK Remzi, COŞKUN Recai, BAYRAKTAROĞLU Serkan ve Yıldırım Engin, (2007), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, 5.Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
  • ARICIOĞLU, M. Atilla, (2002): “Yönetsel Başarının Değerlemesinde Duygusal Zekanın Kullanımı: Öğrenci Yurdu Yöneticileri Bağlamında Bir Araştırma”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı:4, s. 26DEMİR, Mahmut, (2010): “Duygusal Zekanın İnsan Kaynakları Seçimindeki Etkisi: Konaklama İşletmelerinde Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1, s. 1066-1081.
  • DEMİR, Mahmut, (2010): “Örgütsel Çatışma Yönetiminde Duygusal Zekanın Etkisi: Konaklama İşletmelerinde İşgörenlerin Algılamaları Üzerine Bir Araştırma”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 2, s. 199-211.
  • DENİZ, Mehmet, (2011): “Duygusal Zekâ Boyutları İle Liderlik Uygulamaları Arasındaki İlişki: Sağlık Sektörü Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma”, e-Journal of New World Sciences Academy, Cilt: 7, Sayı: 2, s. 45-66.
  • DIĞIN, Özerk, (2008), İnsan Kaynakları Yönetiminde İş Güvencesi ve Konuyla İlgili Yapılan Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • DOĞAN, Selen, Özge DEMİRAL, (2007): “Kurumların Başarısında Duygusal Zekanın Rolü ve Önemi”, Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., Cilt: 14, Sayı: 1, s. 209-229.
  • EDİZLER, Gaye, (2010): “İnsan Kaynakları Yönetiminde ‘Duygusal Zeka’ Ölçüm ve Modelleri”, Journal of Yaşar University Dergisi, Cilt: 18, Sayı. 5, s. 2970-2984.
  • EKİNCİ VURAL, Deniz, (2010): “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekaları ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki”, e-Journal of New World Sciences Academy, Cilt: 5, Sayı: 3, s. 972-980.
  • ERGİN, Elif, (2000), Üniversite Öğrencilerinin Sahip Oldukları Duygusal Zeka Düzeyi İle 16 Kişilik Özelliği Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • GOLEMAN, Daniel (2000), İş Başında Duygusal Zeka, (çev. Handan Balkara), 2. Basım, İstanbul: Varlık Yayınları
  • GÜLLÜCE, A. Çağlar, Ö. Faruk İŞCAN, (2010): “Mesleki Tükenmişlik ve Duygusal Zeka Arasındaki İlişki”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, Ekim, s. 7-29.
  • GÜNSEL, Ayşe, Ali E. AKGÜN, Halit KESKİN, (2010): “Duygusal Zeka Takım Öğrenmesi İlişkisi: Yazılım Geliştirme Takımları Üzerinde Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 3, s. 117-138.
  • GÜRBÜZ, Sait, Murat YÜKSEL, (2008): “Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 2, s. 174-190.
  • KILIÇ DOĞAN Elife, Özgür ÖNEN, (2009): “Öğretmen Adaylarının Duygusal Zeka Düzeyleri ve Etik Muhakeme Yetenekleri”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, s. 123-16.
  • MABOÇOĞLU, Firdevs, (2006): “Duygusal Zeka ve Duygusal Zekanın Gelişimine Katkıda Bulunan Etkenler”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Fen Bilimleri Anabilim
  • Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. ÖZASLAN, B. Özge, Beyhan ACAR, ASLI ve A. Cevat ACAR, (2009): “Duygusal Zeka ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Yönetim
  • Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 64, s. 98-111. SCHUTTE NS, Malouff JM, Hall LE, Haggerty DJ, Cooper JT, Golden CJ, et al. (1998), “Development And Validation Of A Measure Of Emotional İntelligence”, Pers Indiv Differ; 25(2): 167-77.
  • ŞENYÜZ, P. Belkıs, (2003): “Örgütsel Bağlılığa Etki Eden Faktörler ve Örgütsel Bağlılık İle İşten
  • Ayrılma Eğilimi İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Gebze: Gebze İleri Teknoloji Enst. Sosyal Bilimler Enst. İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi. TATAR, Arkun, Serdar TOK ve Gaye SALTUKOĞLU, (2011): “Gözden Geçirilmiş Schutte Duygusal Zeka Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi”, Klinik
  • Psikofarmakoloji Bülteni, Cilt: 21, Sayı: 4, s. 325-338. TRİVELLAS, Panagiotis, GEROGİANNİS, Vassilis and SVARNAB, Sofia. (2013). “Exploring
  • Workplace İmplications Of Emotional Intelligence (WLEIS) İn Hospitals: Job Satisfaction And Turnover Intentions”, Procedia - Social and Behavioral Sciences Volume: 73,701-709. TUĞRUL, Ceylan, (1999): “Duygusal Zeka” Klinik Psikiyatri, Sayı: 1, s. 12-20.
  • URAL, Ayhan, (2001): “Yöneticilerde Duygusal Zekanın Üç Boyutu”, Dokuz Eylül Üniversitesi
  • Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, s. 209-219. VARİNLİ, Ali, Eyyup YARAŞ, Ahmet BAŞALP, (2009): “Satış Elemanlarının Duygusal Zekâsının
  • Bir Göstergesi Olarak Algılanan Performans, Satış ve Müşteri Odaklılık”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 1, s. 159-174. WONG, Chi-Sum and LAW, Kenneth S. (2002). “The Effects Of Leader And Follower Emotional
  • İntelligence On Performance And Attitude: An Exploratory Study”, The Leadership Quarterly Volume: 13, 243 – 274