Din Eğitiminde Dil ve İletişim Etkinliği Olarak Dinlenme

İnsanlar arasında sağlıklı ilişkilerin kurulabilmesi için etkili iletişime ihtiyaç vardır. İnsanlarınher devirde en yaygın kullandıkları iletişim aracı olan dil; dinleme, konuşma, okuma veyazma olmak üzere dört temel dil becerisinden oluşmaktadır. Bu dil becerileri içerisinde ilkkullanılmaya başlanılan ve en çok kullanılanı ise dinlemedir. Dinleme faaliyeti, öğrenme sürecindeve sosyo-kültür ilişkilerde belirleyici en temel unsurdur. İnsanın gerek günlük yaşantısındagerekse eğitim faaliyetinde bilgi edinme ve öğrenme imkânını bu etkinlikle gerçekleştirmektedir.Bunun için yaşam sürecinin her basamağında karşımıza çıkan dinleme etkinliği, insanlarıniletişim kurma, bilgi edinme ve anlama faaliyetlerinin başında gelir. Sağlıklı bir din eğitimingerçekleşmesinde; düşünme, anlama, anlamlandırma, değerlendirme, kıyaslama, ayırt etmeyetenekleri, belli ölçüde gelişmiş ve geliştirilmiş bir dinleme yeteneğine bağlıdır. Dolayısıyladinlemenin de bir becerisi olduğu göz önünde bulundurulduğunda, bu becerinin eğitim yoluylageliştirilebileceği rahatlıkla söylenebilir.

Din Eğitiminde Dil ve İletişim Etkinliği Olarak Dinlenme

PDF

___

Abacı, Ramazan, Yaşamın Kalitelendirilmesi, Değişim Yay., Adapazarı 2002.
Açıköz, Hacı Mustafa, Etkili İletişim, Elis Yay., Ankara 2005.
Afzalur Rahman, Siret Ansiklopedisi, çev.: Yusuf Balcı ve Ark, İnkilap Yayınları, İstanbul 19 Akdeniz, Sabri, Toplumumuz ve Eğitimimiz, İstanbul Batbaası, İstanbul 1982. Aksan, Doğan, Her Yönüyle Dil, TDK Yay., Ankara 1990. Atay, Hüseyin, Kur’an’da İman Esasları, Atay Yay., Ankara 1998. Aziz, Aysel, İletişime Giriş, Aksu Kitabevi, İstanbul 2008. Başaran, İbrahim Ethem, Eğitim Psikolojisi, Gül Yay., Ankara 1996. Bayraklı, Bayraktar, İslâm’da Eğitim, İFAV Yay., İstanbul 1989. -----------------------, Din ve İletişim, Bayraklı Yay.,İstanbul 2009. --------------------------, Fârâbî’de Devlet Felsefesi, Şehir Yay., İstanbul 2000. Bayraktar, M. Faruk, İslam Eğitiminde Öğretmen-Öğrenci Münasebetleri, İFAV, İstanbul 19 ------------------------, Türkiye’de Vaizlik, İFAV Yay., İstanbul 1997. Bilgin, Beyza, Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi, AÜİF Yay, Ankara 1988. Bingaman, Christine E., Etkili Sunuş, çev: Erhan Tushan, Rota Yay., İstanbul 1995. Bıçakçı, İlker Cenan, İletişim ve Halkla İlişkiler, Media Cat, Ankara 1998. Bolay, Süleyman Hayri ve Mümtaz'er Türköne, Din Eğitimi Raporu, TDV Yay., Ankara 19 Brent, Rebecca and Patricia Anderson, Developing Children’s Classroom Listening
Strategies, The Reading Teacher Volume 47 No. 2 October 1993.
(http://search.ebscohost.com). Buhâri, Muhammed b. İsmail, Sahihu’l-Buhari, Dâru İbn Kesir, Beyrut 1987. Cahız, Ebû Osman Amr b. Bahr, “Risaletü Tafdili’n-Nutk Ale’s-Samt”, Resailu’l-Cahız er-Resailu’l-Edebiyye, Dâru ve Mektebetü’l-Hilal, Beyrut 1991.
Canan, İbrahim, Peygamberimizin Sünnetinde Terbiye, Tuğra Neşriyat, İstanbul 1977.
Cebeci, Suat, Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye'de Din Eğitimi, Akçağ Yay., Ankara 1996.
Cebeci, Suat, Öğrenme ve Öğretme Süreçlerinde Dinî İletişim, İz Yay., İstanbul 2003.
Cihangir-Çankaya, Zeynep, Kişiler Arası İletişimde Dinleme Becerisi, Nobel Yay., Ankara 20 Cüceloğlu, Doğan, İnsan ve Davranışı, Remzi Kitabevi, İstanbul 2000. --------------------, Yeniden İnsan İnsana, Remzi Kitapevi, İstanbul 1998. Çakan, İsmail Lütfi, Hadîs Usûlü, İFAV Yay., İstanbul 1991. Çamdibi, H. Mahmut, Din Eğitiminde İnsan ve Hayat, Çamlıca Yay., İstanbul 2003. ---------------------------, Şahsiyet Terbiyesi ve Gazali, İFAV Yay., İstanbul 1994. Çiftçi, Musa, Dinleme Eğitimi ve Dinlemeyi Etkileyen Faktörler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Afyon 2001, c.II, sy.2, s. 169. Demirel, Özcan, Türkçe Öğretimi, Pegem Yay., Ankara 2000. ------------------, Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi. Pegem A Yayınları.
Ankara 2003. Dodurgalı, Abdurrahman, İbn-i Sina Felsefesinde Eğitim, İFAV. Yay., İstanbul 1995. -----------------------------, Din Eğitimi ve Öğretiminde İlkeler ve Yöntemler, İFAV Yay., İstanbul 1999. Doğan, Yusuf, Dinleme Eğitimi, Pegem Yay., Ankara 2011. -----------------,“İlkokul yedinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi geliştirmede etkinlik temelli çalışmaların etkililiği”, TEBD, Ankara 2008. Elbâni, Muhammed Nasırüddin, Sahihu Süneni'n-Nesai bi-ihtisari’s-Sind, tsh: Muhammed
Züheyr eş-Şaviş, Mektebü't-Terbiyyeti'l-Arabi li-Düveli’l-Halic, Riyad 1988. Ellul, Jasques, Sözün Düşüşü, çev. Hüsamettin Arslan, Paradigma Yay., İstanbul 1998. Erdoğan, İlhan, İşletmelerde Davranış, İÜİF Yay., İstanbul 1997. Erdoğan, İrfan, İletişimi Anlamak, Erk Yay., Ankara 2002. Ergin, Akif ve Birol, Cem, Eğitimde İletişim, Anı Yay., Ankara 2005. Eroğlu, Feyzullah, Davranış Bilimleri, Seçkin Yay., Ankara 2003. Fersahoğlu, Yaşar, Kur’an’da Zihin Eğitimi, Marifet Yay., İstanbul 1996. Freedman, J. L. ve Diğerleri, Sosyal Psikoloji, çev. Ali Dönmez, İmge Kitapevi, Ankara 200 Freyer, Hans, Din Sosyolojisi, trc. Turgut Kalpsüz, AÜİF Yay., Ankara 1964. Göğüş, Beşir Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Gül Yayınları, Ankara 19 Gökçe, Orhan, İletişim Bilimi, Siyasal Kitabevi, Ankara 2006. Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, TDV Yay., Ankara 1998. İbn Kesir, İsmail b. Ömer, el-Bidâye ven-Nihâye, Mektebetü'l-Maârif, Beyrut 1966.
İbn Manzûr, Ebû'l-Fadl Cemaluddîn Muhammed, Lisânu'l-Arab, Dâru’l- Fikr, Beyrut 19 İbn-i Haldun, Mukaddime, (çev. Z. Kadiri Ugan), MEB Yay., İstanbul 1990. İsfehânî, Ebu'l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed b. Mufaddal Ragıb, el-Müfredat fî Garibi'lKur'ân. thk. Muhammed Seyyid Kilani , y.y., Mısır 1961. Kantemir, Enise, Yazılı ve Sözlü Anlatım, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1991. Kaplan, Hacı, İlköğretim 6. Sınıf Ögrencilerinin Dinleme Becerileri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2004. Kaplan, Mevlüt, Çocuk Kitaplarında İçerik, Resimleme, Dil ve Anlatım Özellikleri, AÜEBF ve TÖMER Yay., Ankara 2000. Karaköse, Rukiye, “Ergenlerde Etkili İletişim”, Etkili Din Öğretimi, , TİDEF Yay., İstanbul 2010. Kerim, Yavuz, Günümüzde Din Eğitimi, ÇÜİF Yay., Adana 1998. Mackay, Ian, Dinleme Becerisi, çev.: Aksu Bora ve Onur Cankoçak, İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri Ltd. Şti., Ankara 1997. Mevdûdi, Seyyid Ebü’l-A’la, Tefhimu’l- Kur’an, çev. Ahmed Asrar, Bengisu Yay., İstanbul 1997. Moore, Kenneth D., Öğretim Becerileri, çev.: Nizamettin Kaya, ed. Ersin Altıntaş, Turhan Kitabevi, Ankara 2001. M. Ebû Zehra, Ebû Hanife, çev. Osman Keskioğlu, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1966. Muhyiddin, Abdulhalim, el-İ‘lâmu’l–İslâmi ve Tatbikâtuhu’l-Amaliyye, Mektebetü'lHanci, Kahire 1984. Münziri, Ebû Muhammed Zekiyyüddin Abdülazim b. Abdülkavi, Muhtasaru Süneni Ebî Davud, tah. Ahmed Muhammed Şakir, Muhammed Hamid Fıki, Dârü'l-Ma'rife, Beyrut t.y. Necati, Muhammed Osman, Hadis ve Psikoloji , trc. Mustafa Işık, Fecr Yay, Ankara 2000. Nevevi, Ebu Zekeriyyâ Muhyiddin Yahyâ b. Şeref b. Muri, Şerhu’n-Nevevi ala Sahihi Müslim el-Minhac fi Şerhi Sahihi Müslim b. Haccac, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad 2004. Öcal, Mustafa, Din Eğitim ve Öğretiminde Metodlar, TDV Yay., Ankara 1991. Önkal, Ahmet, Resulullah'ın İslâm'a Dâvet Metodu, Esra Yay., Konya 1990. Özbay, Murat, Dinleme Eğitimi, Akçağ Yay., Ankara 2005. ---------------, Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri 1, Öncü Basımevi, Ankara 2006 Özbek, Abdullah, “Din Eğitiminin Problemleri”, DEAD, İstanbul 1999. Özgüven, İbrâhim Ethem, Bireyi Tanıma Tetkikleri, Nobel Yay., Ankara 2002. Peterson, Pat Wilcox,. Skills and Strategies for Proficient Listening. (Ed: Celce-Murcia
Marianne), The United States of America 2001. Sabuncuoğlu, Zeyyat ve Murat Gümüş, Örgütlerle İletişim, Arıkan Yay., İstanbul 2008. Selçuk, Mualla, “Gençlik Çağı ve İnanç Olgusu”, Gençlik Dönemi ve Eğitimi, Ensar Neş., İstanbul 2000. Sever, Sedat, Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Anı Yay., Ankara 2000.
Sezen, Yümni, Sosyoloji Açısından Din, İFAV Yay., İstanbul 1998.
Şanver, Mehmet, Kur’an’da Tebliğ ve Eğitim Psikolojisi, Pınar Yay., İstanbul 2004.
Tutar, Hasan ve M. Kemal Yılmaz, Genel İletişim, Seçkin Yay., Ankara 2005.
Tosun, Cemal, Din Eğitimi Bilimine Giriş, Pegem A Yay., Ankara, 2001.
Vahidi, Ebu'l-Hasan Ali b. Ahmed b. Muhammed en-Nisaburi, Esbâbu’l- Nüzûl, thk. Seyyid Cümeyli, Dâru’l- Kitabi’l- Arabi, Beyrut 1999. Vardar, Berke, Dilbiliminin Temel Kavramları ve İlkeleri, ABC Kitapevi, İstanbul 1998. Winn, J., Developing Listening Skills as a Part of the Curriculum, Reading Teacher 1988. Yalçın, Alemdar, Türkçe Öğretim Yöntemleri Yeni Yaklaşımlar, Akçağ Yay. Ankara 2002. Zıllıoğlu, Merih, İletişim Nedir?, Cem Yay., İstanbul 2007.
Abacı, Ramazan, Yaşamın Kalitelendirilmesi, Değişim Yay., Adapazarı 2002.
Açıköz, Hacı Mustafa, Etkili İletişim, Elis Yay., Ankara 2005.
Afzalur Rahman, Siret Ansiklopedisi, çev.: Yusuf Balcı ve Ark, İnkilap Yayınları, İstanbul 19 Akdeniz, Sabri, Toplumumuz ve Eğitimimiz, İstanbul Batbaası, İstanbul 1982. Aksan, Doğan, Her Yönüyle Dil, TDK Yay., Ankara 1990. Atay, Hüseyin, Kur’an’da İman Esasları, Atay Yay., Ankara 1998. Aziz, Aysel, İletişime Giriş, Aksu Kitabevi, İstanbul 2008. Başaran, İbrahim Ethem, Eğitim Psikolojisi, Gül Yay., Ankara 1996. Bayraklı, Bayraktar, İslâm’da Eğitim, İFAV Yay., İstanbul 1989. -----------------------, Din ve İletişim, Bayraklı Yay.,İstanbul 2009. --------------------------, Fârâbî’de Devlet Felsefesi, Şehir Yay., İstanbul 2000. Bayraktar, M. Faruk, İslam Eğitiminde Öğretmen-Öğrenci Münasebetleri, İFAV, İstanbul 19 ------------------------, Türkiye’de Vaizlik, İFAV Yay., İstanbul 1997. Bilgin, Beyza, Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi, AÜİF Yay, Ankara 1988. Bingaman, Christine E., Etkili Sunuş, çev: Erhan Tushan, Rota Yay., İstanbul 1995. Bıçakçı, İlker Cenan, İletişim ve Halkla İlişkiler, Media Cat, Ankara 1998. Bolay, Süleyman Hayri ve Mümtaz'er Türköne, Din Eğitimi Raporu, TDV Yay., Ankara 19 Brent, Rebecca and Patricia Anderson, Developing Children’s Classroom Listening
Strategies, The Reading Teacher Volume 47 No. 2 October 1993.
(http://search.ebscohost.com). Buhâri, Muhammed b. İsmail, Sahihu’l-Buhari, Dâru İbn Kesir, Beyrut 1987. Cahız, Ebû Osman Amr b. Bahr, “Risaletü Tafdili’n-Nutk Ale’s-Samt”, Resailu’l-Cahız er-Resailu’l-Edebiyye, Dâru ve Mektebetü’l-Hilal, Beyrut 1991.
Canan, İbrahim, Peygamberimizin Sünnetinde Terbiye, Tuğra Neşriyat, İstanbul 1977.
Cebeci, Suat, Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye'de Din Eğitimi, Akçağ Yay., Ankara 1996.
Cebeci, Suat, Öğrenme ve Öğretme Süreçlerinde Dinî İletişim, İz Yay., İstanbul 2003.
Cihangir-Çankaya, Zeynep, Kişiler Arası İletişimde Dinleme Becerisi, Nobel Yay., Ankara 20 Cüceloğlu, Doğan, İnsan ve Davranışı, Remzi Kitabevi, İstanbul 2000. --------------------, Yeniden İnsan İnsana, Remzi Kitapevi, İstanbul 1998. Çakan, İsmail Lütfi, Hadîs Usûlü, İFAV Yay., İstanbul 1991. Çamdibi, H. Mahmut, Din Eğitiminde İnsan ve Hayat, Çamlıca Yay., İstanbul 2003. ---------------------------, Şahsiyet Terbiyesi ve Gazali, İFAV Yay., İstanbul 1994. Çiftçi, Musa, Dinleme Eğitimi ve Dinlemeyi Etkileyen Faktörler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Afyon 2001, c.II, sy.2, s. 169. Demirel, Özcan, Türkçe Öğretimi, Pegem Yay., Ankara 2000. ------------------, Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi. Pegem A Yayınları.
Ankara 2003. Dodurgalı, Abdurrahman, İbn-i Sina Felsefesinde Eğitim, İFAV. Yay., İstanbul 1995. -----------------------------, Din Eğitimi ve Öğretiminde İlkeler ve Yöntemler, İFAV Yay., İstanbul 1999. Doğan, Yusuf, Dinleme Eğitimi, Pegem Yay., Ankara 2011. -----------------,“İlkokul yedinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi geliştirmede etkinlik temelli çalışmaların etkililiği”, TEBD, Ankara 2008. Elbâni, Muhammed Nasırüddin, Sahihu Süneni'n-Nesai bi-ihtisari’s-Sind, tsh: Muhammed
Züheyr eş-Şaviş, Mektebü't-Terbiyyeti'l-Arabi li-Düveli’l-Halic, Riyad 1988. Ellul, Jasques, Sözün Düşüşü, çev. Hüsamettin Arslan, Paradigma Yay., İstanbul 1998. Erdoğan, İlhan, İşletmelerde Davranış, İÜİF Yay., İstanbul 1997. Erdoğan, İrfan, İletişimi Anlamak, Erk Yay., Ankara 2002. Ergin, Akif ve Birol, Cem, Eğitimde İletişim, Anı Yay., Ankara 2005. Eroğlu, Feyzullah, Davranış Bilimleri, Seçkin Yay., Ankara 2003. Fersahoğlu, Yaşar, Kur’an’da Zihin Eğitimi, Marifet Yay., İstanbul 1996. Freedman, J. L. ve Diğerleri, Sosyal Psikoloji, çev. Ali Dönmez, İmge Kitapevi, Ankara 200 Freyer, Hans, Din Sosyolojisi, trc. Turgut Kalpsüz, AÜİF Yay., Ankara 1964. Göğüş, Beşir Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Gül Yayınları, Ankara 19 Gökçe, Orhan, İletişim Bilimi, Siyasal Kitabevi, Ankara 2006. Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, TDV Yay., Ankara 1998. İbn Kesir, İsmail b. Ömer, el-Bidâye ven-Nihâye, Mektebetü'l-Maârif, Beyrut 1966.
İbn Manzûr, Ebû'l-Fadl Cemaluddîn Muhammed, Lisânu'l-Arab, Dâru’l- Fikr, Beyrut 19 İbn-i Haldun, Mukaddime, (çev. Z. Kadiri Ugan), MEB Yay., İstanbul 1990. İsfehânî, Ebu'l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed b. Mufaddal Ragıb, el-Müfredat fî Garibi'lKur'ân. thk. Muhammed Seyyid Kilani , y.y., Mısır 1961. Kantemir, Enise, Yazılı ve Sözlü Anlatım, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1991. Kaplan, Hacı, İlköğretim 6. Sınıf Ögrencilerinin Dinleme Becerileri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2004. Kaplan, Mevlüt, Çocuk Kitaplarında İçerik, Resimleme, Dil ve Anlatım Özellikleri, AÜEBF ve TÖMER Yay., Ankara 2000. Karaköse, Rukiye, “Ergenlerde Etkili İletişim”, Etkili Din Öğretimi, , TİDEF Yay., İstanbul 2010. Kerim, Yavuz, Günümüzde Din Eğitimi, ÇÜİF Yay., Adana 1998. Mackay, Ian, Dinleme Becerisi, çev.: Aksu Bora ve Onur Cankoçak, İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri Ltd. Şti., Ankara 1997. Mevdûdi, Seyyid Ebü’l-A’la, Tefhimu’l- Kur’an, çev. Ahmed Asrar, Bengisu Yay., İstanbul 1997. Moore, Kenneth D., Öğretim Becerileri, çev.: Nizamettin Kaya, ed. Ersin Altıntaş, Turhan Kitabevi, Ankara 2001. M. Ebû Zehra, Ebû Hanife, çev. Osman Keskioğlu, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1966. Muhyiddin, Abdulhalim, el-İ‘lâmu’l–İslâmi ve Tatbikâtuhu’l-Amaliyye, Mektebetü'lHanci, Kahire 1984. Münziri, Ebû Muhammed Zekiyyüddin Abdülazim b. Abdülkavi, Muhtasaru Süneni Ebî Davud, tah. Ahmed Muhammed Şakir, Muhammed Hamid Fıki, Dârü'l-Ma'rife, Beyrut t.y. Necati, Muhammed Osman, Hadis ve Psikoloji , trc. Mustafa Işık, Fecr Yay, Ankara 2000. Nevevi, Ebu Zekeriyyâ Muhyiddin Yahyâ b. Şeref b. Muri, Şerhu’n-Nevevi ala Sahihi Müslim el-Minhac fi Şerhi Sahihi Müslim b. Haccac, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad 2004. Öcal, Mustafa, Din Eğitim ve Öğretiminde Metodlar, TDV Yay., Ankara 1991. Önkal, Ahmet, Resulullah'ın İslâm'a Dâvet Metodu, Esra Yay., Konya 1990. Özbay, Murat, Dinleme Eğitimi, Akçağ Yay., Ankara 2005. ---------------, Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri 1, Öncü Basımevi, Ankara 2006 Özbek, Abdullah, “Din Eğitiminin Problemleri”, DEAD, İstanbul 1999. Özgüven, İbrâhim Ethem, Bireyi Tanıma Tetkikleri, Nobel Yay., Ankara 2002. Peterson, Pat Wilcox,. Skills and Strategies for Proficient Listening. (Ed: Celce-Murcia
Marianne), The United States of America 2001. Sabuncuoğlu, Zeyyat ve Murat Gümüş, Örgütlerle İletişim, Arıkan Yay., İstanbul 2008. Selçuk, Mualla, “Gençlik Çağı ve İnanç Olgusu”, Gençlik Dönemi ve Eğitimi, Ensar Neş., İstanbul 2000. Sever, Sedat, Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Anı Yay., Ankara 2000.
Sezen, Yümni, Sosyoloji Açısından Din, İFAV Yay., İstanbul 1998.
Şanver, Mehmet, Kur’an’da Tebliğ ve Eğitim Psikolojisi, Pınar Yay., İstanbul 2004.
Tutar, Hasan ve M. Kemal Yılmaz, Genel İletişim, Seçkin Yay., Ankara 2005.
Tosun, Cemal, Din Eğitimi Bilimine Giriş, Pegem A Yay., Ankara, 2001.
Vahidi, Ebu'l-Hasan Ali b. Ahmed b. Muhammed en-Nisaburi, Esbâbu’l- Nüzûl, thk. Seyyid Cümeyli, Dâru’l- Kitabi’l- Arabi, Beyrut 1999. Vardar, Berke, Dilbiliminin Temel Kavramları ve İlkeleri, ABC Kitapevi, İstanbul 1998. Winn, J., Developing Listening Skills as a Part of the Curriculum, Reading Teacher 1988. Yalçın, Alemdar, Türkçe Öğretim Yöntemleri Yeni Yaklaşımlar, Akçağ Yay. Ankara 2002. Zıllıoğlu, Merih, İletişim Nedir?, Cem Yay., İstanbul 2007.