Kıvırcık Koyunlarında Koroner Arterler Üzerine Makroanatomik bir Çalışma

Özet:  Bu çalışmada, Kıvırcık koyununda koroner arterlerin makroanatomik özelliklerini ortaya koymak amaçlandı. Araştır-mada 14 adet Kıvırcık koyunu  kalbi kullanıldı. Koroner damarlara renklendirilmiş latex enjekte edildi. Diseke  edilen  kalpler incelenerek fotoğraflandı. Kıvırcık koyunlarında kalbin arteriyel vaskularizasyonunun, a. coronaria dextra ve a. coronaria sinistra tarafından sağlandığı gözlendi. A. coronaria dextra ve dallarının daha zayıf ve az sayıda septal dal verdiği belirlendi. A. coronaria dextra’nın iki koyunda orijininden sonra iki dala ayrıldığı saptandı. A. coronaria dextra’nın, sulcus coronarius’a yönelen dalının atrial dalları, distal’e yönelen dalının ise ventrikular dalları verdiği tespit edildi. R. distalis atrii dextri’nin üç kalpte bulunmadığı saptandı. R. marginis ventricularis dextri ile r. distalis ventriculi dextri’nin altı kalpte ortak bir kök  ile çıktıkları belirlendi. A. coronaria sinistra’nın beş numunede r. interventricularis paraconalis ve r. circumflexus sinister’e ayrıldığı; bu iki dala ilave olarak, dokuz numunede, r. proximalis atrii sinistri, üç materyalde r. septalis, bir numunede ise r. intermedius atrii sinistri’nin a. coronaria dextra’dan ayrıldığı belirlendi.

___

  • Akçapınar H., 2000. Koyun Yetistiriciliği. İsmat Matbaacılık, Ankara.
  • Aksoy G., Karadağ, H., 2002. Evcil kedi ve Beyaz Yeni Zelanda tavşanlarında kalp ve kalp arteriaları üz- erinde anatomik bir çalışma. Vet. Bil. Derg., 18, 1-2: 33-40.
  • Aycan K., Bilge A., 1984. Plaslik enjeksiyon ve korrozyon metodu ile vaskuler sistem anatomisinin araştırıl- ması. Erciyes Ü. Tıp Fak. Derg., 6, 545-552.
  • Bhargava I., Beaver C., 1970. Observations on the arterial supply and venous drainage of the bovine hearth. Anat. Anz. Bd., 126, 343–354.
  • Boumzebra D., Solem JO., Nakeeb S., Al halees Z., 2006. The sheep as a model for coronary artery surgery experimention beating heart. The Journal of Tehran Heart Center., 11-15.
  • Bull ML., Martins MRFB., 2002. Study of the arterial coronary circulation in the dog (Canis familiaris). Rev. Chil. Anat., 20, 117–123.
  • Chakravarthy YS., Sastry AP., 1979. A note on the morphology of goat’s heart and its coronary arterial circulation. Indian J. Anim. Sci., 49, 6485–487.
  • Dursun N., 1978. Bir manda kalbinde gözlenen tek koroner arter olayı ve atipik vaskülarizasyonu. A. Ü. Vet. Fak. Derg., 25, 135–143.
  • Dursun N., 1979. Köpeğin kalp arteriaları üzerinde anatomik arastırmalar. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 26, 18–19.
  • Dursun N., 1981. Veteriner Komparatif Anatomi Dolasım Sistemi (Angiologia). A.Ü. Vet. Fak. Yayınları, Ankara.
  • Dursun N., Türkmenoğlu İ., 1996. Kangal köpeklerinde septum interventricularenin arteriel vaskularizas- yonu. Vet. Bil. Derg. 12, 141–144.
  • Dursun N., Yıldız D., ve Kabak M., 1996. Yeni Zelanda tavsanında (Oryctolagus Cuniculus L.) septum inter- ventriculare’nin arteriel vaskularizasyonu. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 43, 391–395.
  • Karadağ H. ve Soygüder Z., 1989. Doğu Anadolu Kırmızısı sığırında kalp ve kalp arteriaları üzerinde anatomik bir çalısma. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 36, 482– 495.
  • Müller ME., Christiensen GC., Evans HE., 1964. Anatomy of the Dog. W. B. Sounders Company, Philadelphia.
  • Nomina Anatomica Veterinaria, 2005. Nomina Anatomica Veterinaria. 4th ed. Zurich and Ithaca New York. New York International Commitees on Veterinary Anatomical Nomenclature.
  • Schummer A., Wilkens H, Vollmerhaus B., Habermehl KH., 1981. The Circulatory System, the Skin and the Cu- taneus Organs of the Domestic Mammals. Verlag Paul Parey, Berlin Hamburg.
  • Tecirlioğlu S, Dursun N., Uçar Y., 1977. Mandada kalp ve kalp arteriaları üzerinde anatomik arastırmalar. An- kara Üniv. Vet. Fak. Derg., 24, 361–374.
  • Tıpırdamaz S. 1987. Akkaraman koyunları ve Kıl keçiler- inde kalp ve kalp arteiaları üzerinde karsılastırmalı çalışmalar. Selçuk Üni. Vet. Fak. Derg., 3, 179–191.
  • Tıpırdamaz S., Dursun N., Yalçın H., 1996. Kangal köpeklerinde kalbin koroner arterleri üzerinde makroanatomik çalısmalar. Vet. Bil. Derg., 12, 2, 115–120.
  • Türkmenoğlu İ., 1996. Köpekte ramus coni arteriosinin farklı orijini numunesi. Vet. Bil. Derg., 12, 2, 121– 123.