Brusella ile Enfekte Koyunlarda Haptoglobin ve Serum Amiloid A Düzeyinin Belirlenmesi

Brusellozis birçok evcil ve yabani hayvanı etkileyen uterus, meme, testis gibi genital organlara yerleşerek süt veriminde azalma, yavru atma ve infertiliteye neden olan, kronik seyirli zoonoz bir hastalıktır. Yangı, doku hasarı ve brusella gibi enfeksiyonlarda karaciğer tarafından sentezlenen akut faz proteinler (AFP) teşhis, tedavinin izlenmesi ve prognozun değerlendirilmesinde kullanılmaktadır. Bu nedenle çalışma brusellozisli koyunlarda, bazı AFP ve biyokimyasal parametre düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. 20 adet brusellozisli ve 15 adet sağlıklı olmak üzere çalışmada toplam 35 adet koyun kullanıldı. Hayvanların Vena jugularis’inden alınan kan antikoagulansız tüplere konuldu. Elde edilen serum örneklerinde haptoglobin (Hp), serum amiloid A (SAA), albümin, total protein (TP) analizleri yapıldı. Brusellozisli koyunlar ile kontrol grubu karşılaştırıldığında Hp, SAA, TP ve globulinin arttığı, albümin düzeyinin ise istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde düştüğü belirlendi. Sonuç olarak, çalışmadan elde edilen bulguların brusellozisin tanısına katkı sağlayacağı, Hp ve SAA’nın duyarlı bir indikatör olarak kullanılabileceği ve bu konuda daha detaylı çalışmaların yapılması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Brusellozis, Haptoglobin, Serum Amiloid A, Koyun

Determination of Haptoglobin and Serum Amyloid A Levels in Brucella-Infected Sheep

Brucellosis is a chronic zoonotic disease that affects many domestic and wild animals by settling in the genital organs such as the uterus, udder, and testicles, causing a decrease in milk yield, abortion, and infertility. Acute-phase proteins (APP) synthesized by the liver in infections such as inflammation, tissue damage and brucellosis are used in diagnosis, monitoring treatment and evaluation of prognosis. The study was carried out to determine concentrations of some APP and biochemical parameter levels in sheep with brucellosis. For this purpose, a total of 35 sheep, 20 with brucellosis and 15 healthy, were used in the study. The blood collected from the Vena jugularis of the animals was placed in tubes without anticoagulation. Serum samples were used to determine the levels of haptoglobin (Hp), serum amyloid A (SAA), albumin, and total protein (TP). When the sheep with brucellosis and control group were compared, it was determined that the concentration of Hp, SAA, TP, and globulin increased, and albumin level decreased statistically. As a result, It is thought that the findings obtained from this study will contribute to the diagnosis of brucellosis, Hp, and SAA can be used as a sensitive indicator and more detailed studies should be done on this subject.

Keywords:

Brucellosis, Haptoglobin, Koyun, Serum Amyloid A,

PDF

___

1. Corbel MJ., 2006. Brucellosis in Humans and Animals. World Health Organization, Food and Agriculture Organization of the United Nations, World Organisation for Animal Health, Switzerland.
2. Nicoletti P., 2010. Brucellosis: Past, present and future. Contributions, section of medical science. Prilozi, 31, 21-32.
3. Hancı İ., Gürcan S., Sönmez A., 2016. Sığır ve koyunlarda eş zamanlı brusella ve şap aşısı uygulamalarının antikor düzeylerine etkisi. Etlik Vet Mikrobiyol Derg, 27, 27-37.
4. Xavier MN., Paixao TA., Hartigh AB Den., Tsolis RM., Santos RL., 2010. Pathogenesis of Brucella spp. Open Vet Sci J, 4, 109-118.
5. Olsen S., Bellaire B., 2013. Brucella. In “Veterinary Microbiology’’, Eds., DS McVey, M Kennedy, MM Chengappa, 3rd ed., 127-133, Wiley Blackwell, USA.
6. Genç O., Serdar G., 2019. Bruselloz tanısı ve epidemiyolojik çalışmalarda moleküler yöntemlerin kullanılması. Erciyes Univ Vet Fak Derg, 16, 68-72.
7. Tothova C., Nagy O., Kovac G., 2014. Acute phase proteins and their use in the diagnosis of diseases in ruminants. Vet Med, 59, 163-180.
8. Ceciliani F., Ceron JJ., Eckersall PD., Sauerwein H., 2012. Acute phase proteins in ruminants. J Proteomics, 75, 4207-4231.
9. Sevgisunar NS., Şahinduran Ş., 2014. Hayvanlarda akut faz proteinleri, kullanım amaçları ve klinik önemi. MAKÜ Sağ Bil Enst Derg, 2, 50-72.
10. Bozukluhan K., Merhan O., Büyük F., Çelebi Ö., Gökçe G., 2016. Brusellozisli sığırlarda bazı akut faz proteinlerinin düzeyinin saptanması. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 63, 13-16.
11. Alton GG., Jones LM., Angus RD., Verger JM., 1988. Techniques for the brucellosis laboratory. 190, INRA Publications, Paris, France.
12. Skinner JG., Brown RAL., Roberts L., 1991. Bovine haptoglobin response in clinically defined field conditions. Vet Rec, 128, 147-149.
13. Selem MN., Boyle SM., Sriranganathan N., 2009. Review Brucellosis: A reemerging zoonosis. Vet Microbiol, 140, 392-398.
14. Otlu S., 2012. Hayvanlarda Bruselloz. Turkiye Klinikleri J Inf Dis-Special Topics, 5, 99-106.
15. Kuyucuoğlu Y., 2011. Brusella hastalığı. Kocatepe Vet J, 4, 57-64.
16. Poester FP., Nielsen K., Samartino LE., Ling Yu W., 2010. Diagnosis of Brucellosis. Open Vet J, 4, 46-60.
17. Eckersall PD., Bell R., 2010. Acute phase proteins: Biomarkers of infection and inflammation in veterinary medicine. Vet J, 185, 23-27.
18. Eckersall PD., 2000. Recent advances and future prospects for the use of acute phase proteins as markers of disease in animals. Revue Med Vet, 151, 577-584.
19. Petersen HH., Nielsen JP., Heegaard PM., 2004. Application of acute phase protein measurements in veterinary clinical chemistry. Vet Res, 35, 163-187.
20. Nazifi S., Rezakhani A., Koohimoghadam M., Ansari-Lari M., Esmailnezhad Z., 2008. Evaluation of serum haptoglobin in clinically healthy cattle and cattle with inflammatory diseases in shiraz, a tropical area in southern Iran. Bulg J Vet Med, 11, 95-101.
21. Bayyit E., Merhan O., 2020. Normal ve güç doğum yapan ineklerde bazı akut faz proteinlerinin ve oksidatif stres düzeyinin belirlenmesi. Atatürk Univ Vet Bil Derg, 15, 145- 150.
22. Merhan O., Özcan A., Atakişi E., Öğün M., Kükürt A., 2016. The effect of β-carotene on acute phase response in diethylnitrosamine given rabbits. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 22, 533-537.
23. Bozukluhan K., Merhan O., Özcan A., Gökçe Hİ., Gökçe G., 2017. Toxocara vitulorum ile doğal enfekte buzağılarda serum haptoglobin düzeyi, oksidatif belirteçler ve bazı biyokimyasal parametrelerin düzeyinin belirlenmesi. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 64, 75-79.
24. Kızıl Ö., Gazioğlu A., Balıkcı E., 2017. Akut ruminal laktik asidozisli koyunlarda akut faz protein yanıt. Fırat Üniv Sağlık Bil Vet Derg, 31, 97-100.
25. Merhan O., Bozukluhan K., Çelebi Ö., Öğün M., Atakişi E., Büyük F., 2017. Levels of acute phase protein and some biochemical parameter in cattle infected with Mycobacterium bovis. Erciyes Univ Vet Fak Derg, 14, 101-105.
26. Merhan O., Bozukluhan K., Kızıltepe Ş., Gökçe Hİ., 2017. Investigation of levels of haptoglobin, serum amyloid A, ceruloplasmin and albumin in cattle with foot and mouth disease. Isr J Vet Med, 72, 14-17.
27. Bozukluhan K., Merhan O., Gökçe Hİ., Öğün M., Atakişi E., Kızıltepe Ş., Gökçe G., 2018. Determination of some acute phase proteins, biochemical parameters and oxidative stress in sheep with naturally infected sheeppox virus. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 24, 437-441.
28. Ulutaş PA., Voyvoda H., Ulutaş B., Aypak S., 2008. Miks enfeksiyonlu keçilerde haptoglobin, serum amiloid A ve seruloplazmin konsantrasyonları. Türkiye Parazitol Derg, 32, 229-233.
29. Merhan O., Bozukluhan K., Gökçe Hİ., 2017. Acute phase proteins and biochemical and oxidative stress parameters in Hypoderma spp infested cattle. J Hellenic Vet Med Soc, 68, 535- 540.
30. Bayraktar M., Bayraktar N., Bayındır Y., Durmaz R., 2005. Brusellozlu hastalarda serum C reaktif protein, demir ve ferritin düzeylerinin tanı ve izlemdeki değeri. ANKEM Derg, 19, 61-63.
31. Uluğ M., Uluğ NC., Selek Ş., 2010. Akut brusellozlu hastalarda akut faz reaktanların düzeyi. Klimik Dergisi, 23, 48-50.
32. Sharifiyazdia H., Nazifi S., Nikseresht K., Shahriari R., 2012. Evalution of serum amyloid A and haptoglobin in dairy cows naturally infected with brucellosis. J Bacteriol Parasitol, 3, 1-4.
33. Shalby NA., Abo El-Maaty AM., Ali AH., Elgioushy M., 2020. Acute phase biomarkers, oxidants, antioxidants and trace minerals of mobile sheep flocks naturally infected with brucellosis. Bulg J Vet Med, (online first).
34. Batırel A., Gençer S., Özer S., 2003. Enfeksiyon göstergesi olarak akut faz reaktanları: C-reaktif protein (CRP) ve serum amiloid A (SAA). J Kartal Tr, 14, 220-224.
35. Horadagoda A., Eckersall PD., Hodgson JC., Gibbs HA., Moon GM., 1994. Immediate responses in serum tnfα and acute phase protein concentrations to infection with Pasteurella haemolytica A1 in calves. Res Vet Sci, 57, 129- 132.
36. Ganheim C., Hulten C., Carlsson U., Kindahl H., Niskanen R., Waller KP., 2003. The acute phase response in calves experimentally infected with bovine viral diarrhoea virus and/or Manheimia haemolytica. J Vet Med Ser B, 50, 183-190.
37. Karreman HJ., Wentink GH., Wensing T., 2000. Using serum amyloid a to screen dairy cows for sub‐ clinical inflammation. Vet Quart, 22, 175- 178.
38. Bozukluhan K., Gökçe Hİ., 2007. Retikuloperitonitis travmatika ve retikuloperikarditis travmatika’lı sığırlarda bazı akut faz proteinlerin araştırılması. Erciyes Univ Vet Fak Derg, 4, 107-113.
39. Katoh N., Oikawa S., Oohashi T., Takahashi Y., Itoh F., 2002. Decreases of apolipoprotein B-100 and A-1 concentrations and induction of haptoglobin and serum amyloid A in non-fed calves. J Vet Med Sci, 64, 51-55.
40. Çelik VK., Sarı İ., Bakır S., Engin A., Bakır D., Sarı M., Poyraz Ö., Yıldız G., 2011. Erythrocyte sedimentation rate, serum amyloid A and Creactive protein levels in patients with acute brucellosis. Pak J Med Sci, 27, 823-826.
41. Kaneko JJ., Harvey JW., Bruss ML., 2008. Clinical Biochemistry of Domestic Animals. 6th ed., 364- 390, Academic Press, New York.
42. Cray C., Zaias J., Altman NH., 2009. Acute phase response in animals: A review. Comp Med, 59, 517-526.
43. Gruys E., Toussaint MJM., Niewald TA., 2005. Acute phase reaction and acute phase proteins. J Zhejiang Univ Sci, 11, 1045-1056.
44. Elazab MFA., 2015. Evalution of serum enzyme activities and protein fractions in brucellainfected cows. Turk J Vet Anim Sci, 39, 480-484.
45. Nath R., Das S., Sarma S., Devi M., 2014. Comparison of blood profiles between healthy and brucella affected cattle. Vet World, 7, 668-670.
46. Kumar AV., Srikanth NR., Naresh G., Vidya B. 2015. Assessment and comparison of serum biochemical parameters of Brucella infected and healthy ewes. J Livestock Sci, 6, 100-103.
47. Hashem MA., El-Mandrawy SA, El-Diasty MM., Zidan AZ., 2020. Hematological, biochemical and immunological studies on brucellosis in cows and ewes in Dakahlia and Damietta Governorates, Egypt. Zag Vet J, 48, 23-35.