STANDARDİZASYON SİSTEMİNİN YÖNETİŞİMİ

Kamu işletmeciliği ve girişimci devlet teorileri ile devletin ekonomideki rolü, özel sektörün faaliyetlerinin teşvik edilmesi olarak tanımlanırken 1990’lı yılların sonunda yönetişim kavramı bu tanıma küresel aktörleri de dahil etmiştir. Dünya Bankası, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB) gibi küresel aktörler yönetişim modellerini piyasa ekonomisinin güçlendirilmesi ve özel sektörün desteklenmesi yönünde kullanarak ticari verimliliğin artırılması için devletin görevini formüle etmektedir. Standardizasyon, ticaretin verimliliğinin artırılması ve küresel ticaret üzerindeki artan etkisi ile küresel aktörlerin önemli politika yönlendirme alanlarından biridir. DTÖ, BM ve AB gibi küresel karar aktörleri, standardizasyon sisteminin verimliliğinin artırılması ile küresel ticaretin geliştirilmesini, sanayinin rekabet gücünün artırılmasını, mevzuat altyapısının özel sektör lehine düzenlenmesini ve ticarette uluslararası uyumun sağlanmasını amaçlamaktadır. Bu makale giriş bölümünde küresel aktörlerin yönetişim teorileri paralelinde standardizasyon sistemini tanıtırken bölümlerde küresel aktörlerin standardizasyon stratejilerini okuyucuya sunmakta ve bu dokümanlar üzerinden uluslararası karar aktörlerinin yönetişim politikalarını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Yönetişim, Standardizasyon, Küresel Karar Aktörleri, Standardizasyon Stratejileri.

Theories of public administration and entrepreneurial state defined the role of state as the promoter of private sector. At the end of 1990’s, the term of governance added global decision actors into this definition. To increase the productivity of global trade; policy actors such as World Bank (WB), Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), World Trade Organisation (WTO), United Nations (UN), European Union (EU) formulate governance policies to boost private sector and strengthen market economy. Standardization, with its effect on trade and global productivity, is an important policy area. WTO, UN and EU have objectives of boosting competitiveness, providing computability and regulating legislative framework by improving the productivity of the standardization system. This article introduces the governance theories of global actors and the standardization system in general first. Then it presents the standardization strategies of global actors by their policy documents and aims to provide their governance policies.

Keywords:

Governance, Standardization, Global Decision Actors, Standardization Strategies.,

PDF

___

AB KOMİSYONU, (2001), Com (2001) 428 Sayılı Avrupa Yönetişimi, Beyaz Kitap, Brüksel.
ALGAN, Fatma Müge, (2015), Küresel Standardizasyonun Yönetişimi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
ALGAN, Fatma Müge, (2013), “Standardizasyonun Ekonomik ve Sosyo-Ekonomik Getirileri”, Verimlilik Dergisi- 2013/4, ss. 127-144, 2013.
BSI, Economic Benefits of Standards – Research Reports, https://www.bsigroup.com/en-GB/standards/ benefits-of-using-standards/research-reports/, (Erişim Tarihi: 24.05.2019).
CA, (2002), COM (2002), 277 Sayılı Donanımlı Bir Müzakere ve Diyalog Kültürüne Doğru-İlgili Taraflara Danışılması İçin Genel İlkeler ve Asgari Standartlar Bildirimi Taslak Metnine CA Görüşleri, Londra.
CEN-CENELEC Guide 22, (2018), Guide on the organisational structure and processes for the assessment of the membership criteria of CEN and CENELEC, CCMC.
EC, (2005), Guide on the Main Administrative Structures Required for Implementing the Acquis.
EC, (2011), A Strategic Vision for European Standards: Moving Forward to Enhance and Accelerate the Sustainable Growth of the European Economy by 2020.
EC, (2012), 1025/2012 Sayılı Avrupa Standardizasyon Tüzüğü.
EC, (Part 1, 2015), Vademecum on European Standardisation in Support of Union Legislation and Policies, Part 1.
EC, (Part 2, 2015), Vademecum on European Standardisation in Support of Union Legislation and Policies, Part 2.
EC, (Part 3, 2015), Vademecum on European Standardisation in Support of Union Legislation and Policies, Part 3.
EU, (2015), Single Market Strategy.
EU, (2016), Joint Initiative on Standardization Under The Single Market Strategy.
DIN, (2000), Economic Benefits of Standardization, Berlin.
FABRIZIO, Sacchetti, (2011), Regulation on European Standardisation, EC.
GÜLER, Birgül Ayman, (2003), “Yönetişim: Tüm İktidar Sermayeye”, Praksis, 9 Kış-Bahar, s. 93-116.
GÜZELSARI, Selime, (2004), “Kamu Yönetimi Disiplininde Yeni Kamu İşletmeciliği ve Yönetişim Yaklaşımları”, GETA Tartışma Metinleri Serisi, No: 66, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara.
KAHVECİOĞLU, Azime Buket, Fatma Müge ALGAN, (2014), Standardizasyon-Temel ve Esaslar, Siyasal Kitabevi, Ankara.
KIELY, Ray, (1998), “Neo-Liberalism Revised? A Critical Account of World Bank Concept of Good Governance and Market Friendly Intervention”, Capital and Class, 64, s. 63-88.
OECD, (1995), Participatory Development and Good Governance, Paris.
OECD, (1999), Report on Regulatory Reform and International Standardization, http://www.oecd.org/ trade/benefitsoftradeliberalisation/1955309.pdf, (Erişim Tarihi: 09.09.2012).
OECD/UNECE, (2016), Uluslararası Mevzuat İşbirliği ve Uluslararası Örgütler, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu UNECE.
PEKER, A. P., (1996), “Dünya Bankası: Kalkınmacılıktan ‘İyi Yönetim’ Söylemine”, Toplum ve Bilim, 69, s. 6-61.
UNDP, (1997), Governance for Sustainable Human Development, New York.
UNECE, (2016), 2030 Yılına Doğru Ekonomik Entegrasyon ve Sürdürülebilir Kalkınma İçin UNECE Örgütlenmesi, Uluslararası Konferans Raporu.
UNECE, (2017), ECE/TRADE/379/Rev.1 Mevzuat İşbirliği ve Standardizasyon Politikaları Tavsiye Kararları.
UNMZ, (2010), Use of WTO Principles in Standardization, 20th Session of WP.6, Geneva.
WORLD BANK, (1989), Sub-Saharan Africa: From Crisis to Sustainable Growth, New York: World Bank.
WTO, (1994), Agreement on Technical Barriers to Trade.
https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/agrm4_e.htm, (Erişim Tarihi: 29.06.2018).
https://www.unece.org/tradewelcome/steering-committee-on-trade-capacity-and-standards.html, (Erişim Tarihi: 02.05.2018).
https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/policy_en, (Erişim Tarihi: 19.04.2018).