Muhafazakar Kadınların Muhafazakarlık Algıları Üzerine Bir Değerlendirme: Gelenekselle Dinsel Olanın Muhafaza Edilmesi

Muhafazakârlık, tarihsel süreçte yaşanan köklü değişimlere karşı mevcut koşulları koruma içgüdüsüyle ortaya çıkan tarihsel bir tepki hareketidir. Bu tepkinin örnekleri ise hem zamansal hem de toplumsal olarak farklılaşabilmektedir. Muhafazakârlık her ne kadar mevcudu koruma içgüdüsüyle hareket etse de dünyayı kasıp kavuran değişim olgusu karşısında bazen isteyerek bazen de istemeden değişme ayak uydurmak zorunda kalmıştır. Nitekim Türkiye ölçeğinde de durum benzer bir içeriktedir. Söz konusu değişimin ve kafa karışıklığının en iyi örneği ise kadınlardır. Bu noktada hem muhafazakârlığın kadın algısı hem de muhafazakâr kadınların muhafazakârlık algıları zamana bağlı olarak değişebilmekte ve farklılıklar arz edebilmektedir. Nitekim geçmişin muhafazakâr kadın tanımlaması daha içe dönük bir karakterdeyken bugün gelinen noktada muhafazakâr kadınlar hayatın her alanında aktif olma iddiasına sahiptirler. Bu yeni anlam ise beraberinde yeni yorumlamaları ve yeni yaşantı biçimlerini gündeme getirmektedir. Değişen koşulların inşa ettiği yeni muhafazakâr kadın kimliği gündelik yaşamın birçok alanında varlığını gösterse de muhafazakâr kadınlar bağlamında neyin muhafaza edildiği sorusu akla gelmektedir. Bu çalışmada Erzurum özelinde, muhafazakâr kadınların, eğitim seviyeleri, yaşları ve ekonomik durumları gibi faktörler üzerinden muhafazakârlık algılarını analiz etmeyi amaçlamaktadır. Kendisini muhafazakâr olarak tanımlayan kadınların; muhafazakârlık bağlamında temel odak noktalarının neler olduğu nitel yöntemle tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada muhafazakâr kadınlar veri kaynağı, görüşme ve yarı yapılandırılmış soru biçimi ise veri toplama araçlarını oluşturmuştur. Toplanan verilerin analizinde içerik analizi ile kodlamalar yapılmış ve kategorilere ayrılarak elde edilen bulgular yorumlanmıştır.

An Assessment of Conservative Women’s Perceptions of Conservatism: Keeping the Traditional and the Religious

Conservatism is a historical reaction movement that emerged with the instinct of preserving the current conditions against the radical changes in the historical process. Examples of this reaction may differ both temporally and socially. Although conservatism acts with the instinct of protecting the existing, it has had to adapt to change, sometimes willingly and sometimes unintentionally, in the face of the phenomenon of change that swept the world. As a matter of fact, the situation in Turkey is similar. The best example of this change and confusion is women. At this point, both the perception of women of conservatism and the perception of conservatism of conservative women can change and show differences depending on time. As a matter of fact, while the definition of conservative women in the past was more introverted, today's conservative women claim to be active in all areas of life. This new meaning brings with it new interpretations and new life styles. Although the neoconservative woman identity built by changing conditions shows its existence in many areas of daily life, the question of what is preserved in the context of conservative women comes to mind. In this study, it is aimed to analyze the conservatism perceptions of conservative women through factors such as their education level, age and economic status in Erzurum. Women who define themselves as conservative; In the context of conservatism, it has been tried to determine what the main focal points are with the qualitative method. In the study, conservative women constituted the data source, and the interview and semi-structured question form formed the data collection tools. In the analysis of the collected data, coding was done with content analysis and the findings were interpreted by dividing them into categories.

___

  • Akpolat, Y. (2014). Türk Sosyolojisinde Devrimcilik, Buhran ve Muhafazakarlık Tartışmaları. İstanbul: Doğu Kitabevi.
  • Altuntaş, N. (2013). Feminizm. Dünya’da Ve Türkiye’de Siyasal İdeolojiler. Ankara: Orion Kitabevi.
  • Bıdık, D. (2007). Türkiye’de Muhafazakarlık ve Liberalizm. Muğla: Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Bilgin, O. (2019). “Kemalizm Ve İslamcılık Sarkacında Türk Muhafazakarlığının Kuramsal ve Toplumsal Dönüşümü: Başörtülü Kadınlar Ve Gösterişçi Tüketim Tartışmaları”. Akademik Hassasiyetler, 6 (12), 1-23.
  • Çaha, Ö. (2004). “Muhafazakar Düşüncede Toplum”. Liberal Düşünce Dergisi, (34), 15-24.
  • Çakır, S. (2011). Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Çapcıoğlu, İ. (2016). “Tanzimat’tan Günümüze Muhafazakar Kadın Algısındaki Değişimler”. Dini Araştırmalar, 19(49), 271-291.
  • Çetin, H. (2007), Çağdaş Siyasal Akımlar, Ankara: Orion Kitabevi.
  • Çiçek, A. Aydın, S. & Yağci, B. (2015). “Modernleşme Sürecinde Kadın: Osmanlı Dönemi Üzerine Bir İnceleme”. Kafkas Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(9), 269-284.
  • Durakbaşa, A. (1998). Cumhuriyet Döneminde Modern Kadın ve Erkek Kimliklerinin Oluşumu: Kemalist Kadın Kimliği Ve “Münevver Erkekler”. (Ed.: Ayşe Berktay Hacımirzaoğlu), 75 Yılda Kadınlar Ve Erkekler, 29-51. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Erdoğan, M. (2004). “Muhafazakarlık: Ana Temalar”. Liberal Düşünce Dergisi, (34), 5-9.
  • Göka, E. Göral, F.S. & Güney, Ç. (2003). “Bir Hayat İnsanı Olarak Türk Muhafazakarı Ve Kaygan Siyasal Tercihi”. (Ed.: Tanıl Bora, Murat Gültekingil). Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Muhafazakarlık, Cilt 5, 302-314. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Göle, N. (2014). Modern Mahrem. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Karakaya, H. (2018). “Türkiye’de Dindar Burjuva Ve Kadın”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28(2), 211-229.
  • Marshall, G, (2009) “Muhafazakarlık”, Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Osman Akın Hay, Derya Kömürcü), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Merriam, S.B. (2009). Nitel Araştırma Desen Ve Uygulama İçin Bir Rehber. (Çev.: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Mollaer, F. (2004). “Rasyonalist Düşünce Geleneği Karşısında Muhafazakarlık: Burk’ten Hayek’e”. Muhafazakar Düşünce Dergisi, 1 (2), 157-191.
  • Nisbet, R. (2014). Muhafazakarlık Düş Ve Gerçek. Ankara: Kadim Yayınları.
  • Outram, D. (2007). Aydınlanma. (Çev.: Sevda Çalışkan, Hamid Çalışkan). Ankara: Dost Kitabevi.
  • Güler, Z. (2010), “Muhafazakarlık: Kadim Geleneğin Savunusundan Faydacılığa” (Der. H. Birsen Örs), 19.yüzyıldan 20.yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversite Yayınları.
  • Özipek, B.B. (2011). Muhafazakarlık Akıl, Toplum, Siyaset. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Safa, P. (2003). “İrtica Nedir?”. (Ed.: Tanıl Bora, Murat Gültekingil). Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Muhafazakarlık, Cilt 5, 728-729. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Safi, İ. (2018). Türkiye’de Muhafazakar Siyaset Ve Yeni Arayışlar. Ankara: Eskiyeni Yayınları.
  • Smith, P. (2001). Rönesans Ve Reform Çağı: Bir Sosyal Arkaplan Çalışması=The Social Background Of The Reformation. (Çev.: Serpil Çağlayan). İş Bankası Yayınları.
  • Tekeli, Ş. (2009). “Kadınlar: Cumhuriyetin Sevilmeyen Cinsi”. (Haz.: Semiha Vaner), 21. Yüzyıla Girerken Türkiye, 246- 279. İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Toska, Z. (1998). Cumhuriyet’in Kadın İdeali: Eşiği Aşanlar Ve Aşamayanlar. (Ed.: Ayşe Berktay Hacımirzaoğlu), 75 Yılda Kadınlar Ve Erkekler, 71-89. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Uçar, F. (2017). Muhafazakarlık ve Reklamlar: Muhafazakar Tutumların Reklam Kodaçımlama ve Reklamlara Yönelik Tutumlar Üzerindeki Etkileri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ülken, H.Z. (2013). Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Vural, M. (2003). Siyaset Felsefesi Açısından Muhafazakarlık. Ankara: Elis Yayınları.
  • Yılmaz, A. (2001). Çağdaş Siyasal Akımlar, Ankara: Vadi Yayınları.