Üniter yapı ilkesi Türk devlet sisteminin en temel özelliğidir. Bu sistemde devlet esas olarak, merkezi yönetim ve yerel yönetim ilkeleri üzerinden örgütlenmiştir. 1982 Anayasası’nın 127. maddesi uyarınca yerel yönetimler belediyeler, il özel yönetimleri ve köy yönetimleri şeklinde ifade edilmekte, devamında ise merkezi yönetimin yerel yönetimler üzerinde idari vesayet yetkisine sahip olduğu hüküm altına alınmaktadır. Vesayet yetkisinin kullanılmasına ilişkin ana çerçeve de yine 127.maddede düzenlenmiştir. Köy idarelerinin bir mahalli idare birimi olması onların devlet tüzel kişiliği dışında ayrı bir tüzel kişiliğe sahip olmalarını da beraberinde getirmektedir. Böylece köy idarelerinin kendilerine haiz özerklikleri, bütçeleri, personeli bulunmaktadır. Her ne kadar anayasada köyler bir mahalli idare birimi olarak düzenlenmiş olsa da mahalli idareler için idarenin bütünlüğü ilkesi gereğince ön görülen idari vesayet denetimi, köyler üzerinde daha belirgin bir şekilde uygulanmaktadır. İdari vesayet ise kavramsal olarak, devlet tüzel kişiliği dışında bulunan kamu tüzel kişilerinin merkez tarafından denetlenmesi olup fakat bu denetimin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı tutulduğu bir denetim mekanizmasıdır. Zira köy idarelerini düzenleyen 442 sayılı Köy Kanunu, vesayet makamı olarak düzenlediği mülki idare amirlerine daha geniş vesayet yetkileri vermiştir. Ayrıca, köy tüzel kişiliğinin temsilcisi olan muhtarın da görev ve yetkileri köye ait işler ve devlete ait işler şeklinde düzenlendiğinden muhtarı bir bakımdan devlet memuru olarak telakki etmekte ve bu durum vesayet denetiminin sınırlarını genişletmektedir. Bu çalışmada başta 1982 Anayasası olmak üzere ilgili mevzuat hükümleri uyarınca diğer yerel yönetim türlerine göre daha belirgin bir biçimde kullanıldığı gözlenen köy yönetimleri üzerinde vesayet yetkisi ve sınırları, vesayet yetkisinin kullanılma biçimleri, vesayet yetkisini kullanan organlar kimi örnek olaylar eşliğinde ele alınmaktadır.