Aksaray Malaklı Köpeklerinde Mandibula’nın Makro-Anatomik ve Morfometrik Olarak İncelenmesi

Çalışmada 2016-2018 yılları arasında Aksaray Malaklı köpeği yetiştiricileri tarafından Aksaray Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veteriner Sağlık ve Uygulama ve Araştırma Merkez’ine getirilen çeşitli sebeplerden ölmüş, cinsiyet farkı gözetmeksizin 4 ile 5 yaşlar arasında değişen toplam 5 adet erişkin Aksaray Malaklı köpeğinin mandibula’ları kullanıldı. Araştırmada mandibula’nın makroanatomik özellikleri belirlendikten sonra morfometrik incelemeleri digital kumpas yardımıyla ölçülerek incelemeye ait veriler aritmetik ortalama ve standart hata ile gösterildi. Corpus mandibulae’nın margo ventralis’inin dışbükey olduğu tespit edildi. Corpus mandibulae’da facies labialis’in dışbükey, facies lingualis’in carnivor dil yapısına uygun olarak keskin bir içbükeylik gösterdiği saptandı. Corpus mandibulae’da yer alan linea mylohyoidea’nın ‘’S’’ şekline benzer belirgin bir kıvrım gösterdiği ve corpus mandibulae’da materyallerin tamamında 2 adet foramen mentale’nin bulunduğu belirlendi. Alt çene diş formülünün I3 C1 P4 M3 şeklinde olduğu tespit edildi. Yapılan ölçümlerde mandibulae’sının uzunluğu 187,33 mm ve ramus mandibula’nın yüksekliği ise 75,09 mm olarak ölçüldü. Sonuç olarak, Aksaray Malaklı köpeği mandibula’sının makroanatomik ve morfometrik özellikleri incelenerek diğer carnivor türleriyle olan benzerlik ve farklılıkları ortaya konuldu.

Anahtar Kelimeler:

Aksaray Malaklı köpeği, mandibula, morfometrik

Macroanatomical and Morphometric Investigation of Mandibula in Aksaray Malaklı Dogs

In this investigation, mandible of 5 adult Aksaray Malaklı dogs, regardless of gender, aged between 4 and 5 years, who died from various reasons, brought to Aksaray University Veterinary Faculty Veterinary Health and Application and Research Center by Aksaray Malaklı dog breeders between 2016-2018, were used. After determining the macroanatomical features of the study, morphometric investigations were measured with the help of digital caliper and the data were analyzed with arithmetic mean and standard error. The ramus ventralis convex. The facies labialis was convex, the facies lingualis in carnivora showed a sharp concavity in accordance with the language structure. It was found that the linea mylohyoidea S‘line in corpus mandibulae was markedly folded. There were 2 foramen mentale in the corpus mandibulae. The jaw tooth formula was I3 C1 P4 M3. The length of the mandibulae was measured as 187.33 mm and the height of the ramus mandible was 75, 09 mm. As a result, in this study macroanatomical and morphometric features of Aksaray Malaklı dog mandible were examined, and similarities and differences with other carnivore species were determined.

Keywords:

Aksaray Malakli dog, mandible, morphometric,

PDF

___

Atalar Ö, Temizer A (2009).Vaşak, sansar, tilki, ve kurtta, ossa faciei’nin karşılaştırmalı anatomisi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 23(2),107-110.
Atasoy F, Kanlı O (2005). Türk çoban köpeği kangal. 2. Baskı, No: 60, Medisan Yayınevi, Ankara.
Atasoy F (2011). Türk Mastifi köpeklerin morfolojik ve genetik özelliklerinin belirlenmesi ve bu köpeğin tanıtılması. 1. Baskı, Medisan Matbaacılık, Ankara.
Atasoy F, Uğurlu M, Özarslan B, Yakan A (2011). Halk elinde yetiştirilen Akbaş köpeklerinde canlı ağırlık ve vücut ölçüleri. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 58, 213-215.
Atasoy F, Erdoğan M, Özarslan B, Yüceer B, Kocakaya A, Akçapınar H (2014). Malaklı Karabaş köpeklerde bazı morfolojik ve genetik özellikler. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 61, 125-132.
Dursun N (1994). Veteriner Anatomi I. 2. Baskı. Ankara: Medisan Yayınevi, 95-107.
Evans HE (1979). Christensen Miller’s Anatomy of the Dog.Second Ed. Philadelphia: W.B. Saunders Company, 139-144.
Figueirido B, Perez-Claros JA, Hunt RM, Palmqvist P (2011). Body mass estimation in amphicyonid carnivoran mammals: A multiple regression approach from the skull and skeleton. Acta Palaentologica Polonica, 56(2), 225-246.
Hidaka S, Matsomoto M, Hiji H, Ohsako S, Nishinakagaw H (1998). Morphology and morphometry of skulls of racon dogs, Nyctereutes procynoides and badgers, Meles meles. J Vet Med Sci, 60(2),161-167.
Igado OO (2017). Skull Typology and Morphometrics of the Nigerian local dog (Canis lupus familiaris) Niger. J Physiol Sci, 32, 153-158.
Karan M, Aydın A, Timurkaan S, Toprak B (2005). Bazı carnivorlarda viscerocranium ‘un karşılaştırmalı makro-anatomik incelemeler. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi,19(2), 99-102.
Korablev NP, Szuma E (2013). Variability of native and invasive raccoon dogs’ Nyctereutes Procyonoides populations: looking at translocation from a morphological point of view. Acta Theriol, 38(2), 146.
Munkhzull T, Reading RP, Buuveibaatar B, Murdoch JD (2018). Comparative craniometric measurements of two sympatric species of vulpes in ıkh nart nature reserve, Mongolia. Mongolian Journal of Biological Sciences, 16 (1), 19-28.
Nickel R, Schummer A, Seiferle E (1987). The Anatomy of the domestic animals. Vol. 1 Berlin: Verlag paul parey, 113-125.
Nomina Anatomica Veterinaria (2012). International committee on Veterinary Gross Anatomical Numenclature. 5th Edition (revised version). Publishing by the Editorial Committee Hannover (Germany), Columbia, MO (U.S.A.), Ghent (Belgium), Sapporo (Japan).
Oğrak YZ, Öztürk N, Akın D, Özcan M (2018). Comparison various body measurements of Aksaray malakli and kangal dogs. Journal of Istanbul Veterinary Sciences, 2(3), 86-91.
Onar V. Kahvecioğlu O, Mutuş R., Alpak H (1999). Alman kurt köpeklerinde mandibula’nın morfometrik analizi. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 23(2), 329-334.
Taşbaş M, Tecirlioğlu S (1966). Maserasyon tekniği üzerinde araştırmalar. J Fac Vet Med, Ankara, 12, 324-30.
Yılmaz O (2008). Türk kangal (Karabaş) Köpeği 4.Baskı. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayın.
Yılmaz O, Ertuğrul M (2012). Türkiye yerli köpek ırk ve tipleri. Igdır University Journal of the Institute Science and Technology, 2(1), 99-106.