Aydan BAYSAN, Yasemin YILDIRIM, Zehra Çiçek FADILOĞLU, Füsun Şenuzun AYKER

STOMASI OLAN BİREYLERİN WIEDENBACH'IN HEMŞİRELİK KURAMINA DAYALI EĞİTİMİ

Hemşirelik kuramları; bireylerin sağlığının değerlendirilmesinde, hemşirelik bakımında elde edilen verilerin düzenlenip değerlendirilmesinde ve bu verilerin kanıta dayalı olarak açıklanmasında hemşirelere rehberlik etmektedir. Bu kuramlardan biri Wiedenbach’ın 1964 yılında ortaya koyduğu “Bir Yardım Sanatı Olarak Hemşirelik” kuramıdır. Wiedenbach’ın kuramında, hastanın ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla hemşirelik bilgi ve becerilerinin uygulanması sanat olarak tanımlanmaktadır. Bu kurama göre hemşirelik uygulamalarında; bireyin yardım ihtiyacı saptanır, bu ihtiyaç karşılanır ve ihtiyacının karşılanıp karşılanmadığı değerlendirilir. Boşaltım şeklinin değiştiği stoma cerrahisi sonrası, bireyde sadece fiziksel değişiklik olmamakla birlikte birey beden algısı, bağımsızlık duygusu, cinsel yaşam, beslenme alışkanlığı, sosyal yaşam gibi birçok yönden etkilenmektedir. Stoma ile yaşamayı sürdürme sürecinde bireylerin eğitimi konusunda hemşirelere önemli görev ve sorumluluklar düşmektedir. Stomalı bireylerin yardım ihtiyaçlarına yönelik bakımın ve eğitim gereksinimlerinin giderilmesi için gereken eğitim sürecinde Wiedenbach’ın hemşirelik kuramı hemşirelere yol gösterici olmaktadır. Bu açıdan, stomalı bireylerin eğitimlerinde, Wiedenbach’ın kuramının kavramsal çerçeve olarak kullanılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir

Anahtar Kelimeler:

Hemşirelik teorisi, Wiedenbach, Stomalar, Eğitim

Education Based on The Nursing Theory of Wiedenbach for Individuals with a stoma

Nursing theories provide guidance to nurses in assessing the health of individuals, in organizing and evaluating the data obtained in nursing care and in explaining these data based on evidence. One of these nursing theories is “The Helping Art of Clinical Nursing” created by Wiedenbach in 1964. In Wiedenbach's theory, the application of nursing knowledge and skills to meet the needs of the patient is defined as art. According to this theory, an individual's need for help is determined, met and the status of the need to be met evaluated in nursing practices. After the stoma surgery in which the excretion pattern changes, there is not only a physical change in the individual. Individuals are also affected in many ways such as body perception, sense of independence, sexual life, eating habits, social life. Nurses have important duties and responsibilities regarding the education of individuals in the process of living with the stoma. The nursing theory of Wiedenbach provides guidance to nurses in the education process needed to meet the care needs and educational needs of individuals with a stoma. In this regard, it is considered useful to use Wiedenbach's theory as a conceptual framework in the education of individuals with a stoma.

Keywords:

Nursing theory, Wiedenbach, Stomas, Education,

PDF

___

Ahmad Z, Sharma A, Saxena P, Choudhary A, Ahmed M. A clinical study of intestinal stomas: its indications and complications. International J Res Med Sci 2013;1(4):536–40.
Alligood MR. Nursing Theorists of Historical Significance. In Nursing Theorists and Their Work - E-Book (9th edition, p. 11–27).2018 The United States of America: Elsevier.
Avşar Gülçin KM. Ülkemizde hasta eğitiminin durumu. Atatürk Üniv Hemşirelik Yüksekokulu Derg 2009;12(3):67–73.
Bayat M. Öğretim süreci ve hemşirelik. Sağ Bil Derg 2005;14(Ek Sayı: Hemşirelik Özel Sayısı):66–72.
Culha I, Kosgeroglu N, Bolluk O. Effectiveness of self-care education on patients with stomas. IOSR J Nurs Health Sci 2016;5(2):70–6.
De Brito LSA, De Sousa NDL, Alencar AMPG, Rebouças VDCF, Pinheiro PP, Júnior JG. Concepts, theoretical models and nursing theories: integrative review. Int Arch Med 2017;10:1–8.
Falvo DR. Effective Patient Education A Guide to Increased Compliance (3. baskı). 2004. Massachusetts: Jones and Bartlett Publishers. International Council of Nurses (ICN) (2010). Delivering Quality, Serving Communities: Nurses Leading Chronic Care. Tarihinde 06 Ocak 2019, adresinden erişildi https://www.ghdonline.org/uploads/Delivering_Quality_Serving_Communities_-_Nurses_Leading_Chronic_Care.pdf
Im E, Chang SJ. Current trends in nursing theories. J Nurs Scholar 2012;44(2):156–64.
İncirkuş K, Nahcivan N. Kronik hastalık yönetimi için bir rehber: kronik bakım modeli. Florence Nightingale Hemşire Derg, 2015;23(1):66–75.
Doss K JJ. Effectiveness of foot massage on level of pain among patients with cancer. Asian J Nurs Edu Res 2014;4:228–31.
Koç Z, Keskin Kızıltepe S, Çınarlı T, Şener A. (2017). The use of theory in nursing practice, research, management and education. Hemşire Eğitim Araş Derg 2017; 14(1):62–72.
Lee SW. Overview of nursing theory. Japan J Nurs Health Sci 2014;12:58–67.
Muslu L, Altuğ Özsoy S.. Hemşirelik, estetik ve sanat. Hemşire Eğitim Araş Derg 2017;14(4):287–91.
Nieves CB, Díaz CC, Celdrán-Mañas M, Morales-Asencio JM, Hernández-Zambrano SM. Ostomy patients perception of the health care received. Rev Latino-Am Enfermagem 2017;25(e2961).
O’Shea H.. Teaching the adult ostomy patient. JWOCN 2001;28(1):47–54.
Pektekin Ç. Hemşirelik Felsefesi Kuramlar-Bakım Modelleri ve Politik Yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi 2013.
Recalla S, English K, Nazarali R, Mayo S, Miller D, Gray M.. Ostomy care and management a systematic review. J Wound Ostomy Continence Nurs 2013;40(5):489–500.
RNAO. Ostomy Care and Management. International Affairs ve Best Practice Guidelines 2009.
Seyedin H, Goharinezhad S, Vatankhah S, Azmal M. Patient education process in teaching hospitals of Tehran University of Medical Sciences. Med J Islam Rep Iran 2015;29(1).
Shabbir J, Britton DC. Stoma complications : a literature overview. Colorectal Dis 2009;12(10):958–964.
Sitzman K, Eichelberger L. Understanding the Work of Theorists: A Creative Beginning (2. baskı). Massachusetts: Jones and Bartlett Publishers 2011.
Syx RL. The practice of patient education the theoretical perspective. Ortho Nurs 2008;27(1):50–4.
Şengün F, Üstün B, Bademli K. Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşi̇reli̇k araştırmalarının i̇ncelemesi̇. J Anatolia Nurs Health Sci 2013;16(2):132–9.
Şenyuva E, Taşocak G. Hemşirelerin hasta eğitimi etkinlikleri ve hasta eğitim süreci. Florence Nightingale Hemşire Derg. 2007;15(59):100–6.
Taylan S, Alan S, Kadıoğlu S. Hemşirelik rolleri ve özerklik. Hemşire Eğitim Araş Derg 2012;3(1):66–74.
Teksöz E, Ocakçı AF.. Çocuk Hemşireliği’nde sanat uygulamaları. DEUHYO ED 2014;7(2):119–23.
Thapa R, Thakur P. Effectiveness of video assisted programme (VAP) on knowledge and practice regarding endotracheal suctioning of mechanically ventilated patients. Int J Sci Res 2017;6(6):2208–12.
Thorpe G, McArthur M, Richardson B. Bodily change following faecal stoma formation: Qualitative interpretive synthesis. J Advan Nur 2009;65(9):1778–89.
Turnbull G. The Ostomy Files: The importance of coordinating ostomy care and teaching across settings. Wound Manag Preven 2002;48(5).
Uysal, H. Cardiovascular disease management programs in nursing leadership at the present time. J Cardiovas Nurs 2015;6(1):1–14.
Velioğlu P. Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık 2012.
Wiedenbach E. The helping art of nursing. American J Nurs 1963;63(11):54–7.
Wolf, M. S. Patient Education. Içinde T. T. Fulmer, M. D. Foreman, M. Walker, ve K. S. Montgomery (Ed.), Critical Care Nursing of the Elderly (2. baskı). New York: Springer Publishing Company 2001.
Zuhur Ş, Özpancar N. Türkiye’de kronik hastalık yönetiminde hemşirelik modellerinin kullanımı: sistematik derleme. Hemşire Araş Geliştirme Derg 2017;19(2):57–74.

ISSN: 2667-5072
Başlangıç: 2018
Yayıncı: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi

Arşiv