Bu çalışma, sıçanlarda testisin postnatal gelişiminin histolojik ve histoşimik olarak incelenmesi amacıyla yapıldı. Çalışmada, ağırlıkları 8-350 g. arasında değişen 60 adet Wistar Albino türü erkek sıçan kullanıldı. Sıçanlar her grupta beş adet olacak şekilde prepuberte 0, 15, 30, 37 günlük grup , puberte 42, 45, 60, 75 günlük grup ve erişkin 90, 150, 210, 365 günlük grup dönemler olmak üzere üç evreye ayrıldı. Doğumdan hemen sonra başlayarak alman testis örnekleri Helly ve % 10'luk tamponlu formol solüsyonlarında tespit edildi. Normal doku takibi işlemleri yapıldıktan sonra 5-6 pı kalınlığındaki kesitler, Crossmon'un üçlü boyaması, PAS ve van-Gieson boyama metotları ile boyandı. Yapılan mikroskopik incelemede, prepuberte döneminde 0. günden 37. güne doğru gidildikçe tunika albugineya'nın kalınlaştığı, tubulus seminiferus kontortus'ların çevresinde bulunan intersitisyel dokunun azaldığı ve lenfatik boşlukların genişlediği gözlendi. Ayrıca, tubulus duvarlarının Sertoli hücreleri ile spermatozoon'lara köken teşkil eden spermatogonyum'lardan ibaret olduğu tesbit edildi. Onbeş günlük sıçanların tubulus'larının duvarında bulunan çok sayıda olgunlaşmamış Sertoli hücreleri arasında spermatogonyum'larla birlikte primer spermatosiflerin lumene doğru çok katlı bir yapı oluşturduğu görüldü. Otuz günlük hayvanların tubulus bazal membranından itibaren farklı mitotik figürlere sahip olan spermatogonyum ve spermatosiflere ilave olarak erken spermatid'lerin lumene doğru dizildiği gözlendi. Otuzyedi günlük sıçanların tubulus'larının lumeninde akrozomal granüllü spermatid'lerin arttığı tespit edildi. Puberte dönemindeki 42 günlük sıçanların testislerini saran tunika albugineya'nın belirginleştiği, intersitisyel doku içindeki kan damarları etrafında bulunan Leydig hücrelerinin olgunlaştığı, ayrıca tubulus duvarındaki Sertoli hücrelerine gömülü olan geç spermatid'ler 'ile lumen içerisinde az sayıda spermiyum'ların bulunduğu görüldü. Kırkbeş günlük hayvanların tubulus duvarının spermatogenezis'in farklı mitotik figürlerini içeren hücrelerden zengin olduğu, bu hücrelerin çoğunluğunun akrozomal veziküle sahip başkalaşım geçiren farklı tipte spermatid'lerden oluştuğu belirlendi. Tubulus'ların lumenlerinde spermiyum'ların sayısının 42.güne oranla arttığı, fakat lumende henüz yeterli miktara ulaşamadığı gözlendi. Bazı preparatlarda tubulus'ların lumenlerinin içerisinde spermiyum'larla birlikte farklı tipte spermatid'lerin de bulunduğu tespit edildi. Altmış günlük sıçanların tubulus'larında spermiyum'ların 45.güne oranla arttığı, ancak lumenin henüz tam dolu olmadığı görüldü. Yetmişbeş günlük hayvanların tubulus'larının lumenine yakın farklı aşamalardaki spermatid'lerin bir kısmının "akrozomal kep" fazında, diğer bir kısmının ise "maturasyon" fazında olduğu ve spermiyum'larla birlikte lumeni doldurduğu tespit edildi. Erişkin dönemin ilk üç grubunu oluşturan 90, 150 ve 210 günlük hayvanların testis yapısının puberte dönemindeki 75 günlük sıçan testisi ile tamamen benzerlik gösterdiği belirlendi. Üçyüzaltmışbeş günlük sıçanların tubulus duvarında farklı mitotik figürlere sahip hücrelerin azalmasına bağlı olarak spermatogenezisin yavaşladığı görüldü

This study was conducted to evaluate the histological and histochemical changes of rat testis during postnatal period. In the study 60 Wistar albino male rat, weighing 8-350 g. were used. There were three groups and each group was divided into four groups as follows: Prepuberty 0, 15, 30, 37 day , puberty 42, 45, 60, 75 day , adult 90, 150, 210, 365 day . Beginning just after birth, testis samples were fixed in 10 % buffered-formol Solutions. Following routine tissue fıxation procedures, the 56 Lİ slide were stained by Crossmon’s triple staining, PAS and van- Gieson staining technique. Prepubertal groups from day 0 to day 37 there changes were observed tunica albuginea to thicken and intersititial tissue decreased, lemphatical space around seminiferous tubules on larged and Leydig cells around blood vessels matured. İn addition the wall of tubulus seminiferous was composed of Sertoli celi and spermatogonium which are the precurser of spermatozoa. There were spermatogonia and primary spermatocyte formed multiple layer into lumen between immature Sertoli celi in 15 day of age of rats in prepuberty group. It were observed that in 30 day of age of rats in the same group, begining from basal membrane of tubulus seminiferous there were differentiated spermatogonium, spermatocyte and early spermatids lined up to lumen. In the 37 day of age of rats in this group there were spermatids having acrosomal granules in the lumen of tubulus seminiferous. There were late spermatids embedded into Sertoli cells positioned on the wall of tubulus seminiferous and to appear tunica albuginae and matured of Leydig cells of into intersititial tissue and a few spermium in the lumen in 42 day of age of rat in puberty group. In the 45 day of rats in this group there were plenty of differentiated spermatogonial cells and most of those cells were composed of different spermatids having acrosomal vesicles. There was an increase in spermium number in the lumen compared to 42 day, however these were not enough to fiil the lumen. In some slides, in addition to spermium, there were different types of spermatids in the lumen. There was increase in spermium number in 60 day of age of rats in this group compared to 45 day, but the lumen was not fılled. In 75 day of age of rat in this group some of the different stages of spermatogonia were in acrosomal cap phase, some of them, on the other hand, were in maturation phase and they fılled lumen together with spermium. There were determined completely 75 day of age in rat of testis with structure of testis of 90, 150 and 210 day of age of rat in adult stage. Parallelling to decrease in the celi having different mitotical fıgures, spermatogenesis decreased in 365 day of age of rats in this group