Söğüt Hamidiye İdadisi

Tanzimat dönemi ile başlayan batı tarzında açılan okullardan biri de lise dengi olarak açılan idadi mektepleridir. Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile faaliyetleri belirlenen idadilerde temel amaç Müslüman ve Hristiyan tebaanın kaynaştırılıp ortak bir kültürde yetiştirilmesi olmuştur. Her ne kadar idadilerin ders programı ve içerikleri Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile şekillense de bu yeni okulların mimari düzenlemeleri ile ilgili herhangi bir program belirlenmemiştir. Vilayet ve sancaklarda Tanzimat Dönemi ile başlayan okul mimari düzenlemeleri bölgelere göre çeşitli benzerlikler ve farklılıklar göstermektedir. Son dönem Osmanlı mimarlığı içerisinde değerlendirilen bu yeni yapılar eklektik yapılar olup içerisinde hem batı tarzı mimari düzenlemeler hem de klasik unsurlar barındırmaktadır. Bu dönemde inşa edilen idadi yapılarından biri de Söğüt ilçesinde bulunmaktadır. Söğüt’te bulunan Hamidiye idadisi, Sultan II. Abdülhamit döneminde inşa edilmiş olup bu yeni mimari anlayışın taşradaki uygulamalarından biridir. Bu çalışmanın amacı Söğüt’te bulunan Hamidiye İdadisinin mimari tanımını yapmak, bugünkü durumlarını malzeme ve süsleme özelliklerini inceleyerek, Osmanlı devri son dönem mimarisi içindeki yerini belirlemektir. Bu çalışmada kaynaklar yanında arşiv belgeleri ve günümüze kadar yapılmış araştırmalara dayanarak Osmanlı mimarisi içinde benzer özellik taşıyan diğer yapılarla ortak ve farklı özellikleri de mukayese edilecektir.

Söğüt Hamidiye High School

One of the schools opened in the western style starting with the Tanzimat Period is the idadis opened as high school equivalents. The main purpose of the activities determined by Maarif-i Umumiye Nizamnamesi was to mix the Muslim and Christian subjects and to raise a common culture. Although the curriculum and contents of the authorities are shaped by the Maarif-i Umumiye Nizamnamesi, no program was determined regarding the architectural arrangements of these new schools. The architectural arrangements of the schools, which started with the Tanzimat Period, show various similarities and differences between provinces and districts. These new buildings, which were evaluated in the late Ottoman architecture, are eclectic and contain both western-style architectural arrangements and classical elements. One of the administrative buildings built during this period is located in Söğüt. Söğüt Hamidiye İdadisi was built during the reign of Sultan Abdülhamid II, and was one of the applications of this new architectural understanding of that time. The aim of this study is to make the architectural definition of Hamidiye Idadisi in Söğüt and to determine its place in the architecture of the late Ottoman period by examining the material and ornamental features of it. In this study, in addition to the sources, based on archival documents and researches made up to date will be compared with other structures with similar characteristics in Ottoman architecture.

___

  • Akyüz, Yahya. Türk Eğitim Tarihi M.Ö. 1000-M.S. 2008. Ankara: Pegem Akademi, 2009. Cevad, Mahmud. Maârif-i Umûmiye Nezâreti Tarihçe-i Teşkilât ve İcraâtı: XIX. Asır Maârif Tarihi. Haz. Taceddin Kayaoğlu. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2001. Duymaz, Abdullah Şevki. II. Abdülhamid Dönemi İmar Faaliyetleri (Türkiye Örnekleri). Basılmamış Doktora Tezi. Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, 2003. İgüs, Esma. II. Abdülhamid Dönemi Eğitim Sistemi, Eğitim Yapıları ve Askeri Rüştiyeler. Basılmamış Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2008. Demiryürek, Halim. Ertuğrul Sancağı 1900-1918. Bilecik: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları, 2015. Gökmen, Ertan. “Aydın Vilayeti İdâdî Mektepleri.” Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM 23/23, 2008: 101-128. Kodaman, Bayram. Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1991. Osmanlı Belgelerinde Bilecik. Bilecik: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları, 2013. Öztürk, Cemil. “İdadi” mad. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. XXI. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2000.