Hidrokarbon aramalarında en çok kullanılan yöntem olan sismik yansıma yönteminde kaynak seçimi oldukça önemlidir. Dünyada sismik ekiplerin %75’i kaynak olarak vibratörü tercih etmektedirler. Vibrosismik yöntemin enerji kaynağı olarak kullandığı vibratör; yerin sismik parametrelerine bağlı olarak uygulanabilen, kontrollü bir sismik kaynaktır ve patlatmalı kaynaklara göre daha avantajlı olduğu için hidrokarbon aramalarında daha çok kullanılır. Vibratörün yere gönderdiği sinyal tarama (sweep) sinyal olarak adlandırılır ve hidrokarbon aramalarının çoğunluğunda doğrusal tarama sinyal uygulanır. Vibrosismik yöntemde tarama sinyaline ait parametrelerin seçimi veri toplamaya başlamadan önce yapılır. Çalışma sahasına en uygun ve ekonomik kayıt parametrelerini belirlemek için her sahada tarama sinyali parametreleri test çalışmaları yapılmalıdır. Bu çalışmada amacımız Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı tarafından Diyarbakır sahasında hidrokarbon araştırmasında üç boyutlu vibrosismik yöntemi ile veri toplama ve kaynak parametrelerinin test edilmesidir. Çalışma sahasına en uygun parametler testler yapılarak belirlenmiş ve kayıt işlemine bu parametrelerle devam edilmiştir.

Source parameter is crucial for seismic reflection method which is the most used in hydrocarbon exploration. 75% of the seismic crews in the world prefer the vibrator as a source. The vibrator that used by vibroseismic method as energy source, is a controlled seismic source which can be applied depending on the seismic parameters of the subsurface and it is more widely used in hydrocarbon exploration because of having more advantageous than exploding sources. The signal that the vibrator sends to the ground is called the sweep signal, and a linear sweep signal is mostly applied for hydrocarbon explorations. In the vibroseismic method, the selection of the parameters of the sweep signal should be applied before the data acquisition starts. Sweep signal parameters should be tested in order to determine the most suitable and economical source parameters for the study area. In this study, our aim is to test the data acquisition and source parameters for hydrocarbon research in Diyarbakır area by collecting three dimensional vibroseismic data from Turkish Petroleum. The most appropriate parameters for the study area were determined after several tests and records were continued with these parameters.