Murat Aktaş, Özlem Aksu Lütfullah Türkmen Kemal Solak Ekici

Türkiye ve Bazı Avrupa Birliği Ülkelerindeki Hizmetöncesi Öğretmen Eğitimi Sistemlerinin Karşılaştırılması

Öğretmenlerin yetiştirilmesinde hizmetöncesi öğretmen eğitimi programlarının nitelikleri önemlidir. Bu noktada ihtiyaçları yönünde farklı uygulamalara rastlanmaktadır. Bu çalışmada Almanya, İngiltere, Fransa ve Türkiye’nin hizmetöncesi öğretmen eğitimi sistemlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmada, karşılaştırmalı eğitim çalışmalarında sıklıkla kullanılan ortaya koyma, tanımlama, analiz etme teknikleri kullanılmıştır. Veri toplarken, incelenen ülkelerin eğitim sistemleri ve öğretmen eğitimi ile ilgililiteratürden yararlanılmıştır. Türkiye ve incelenen Avrupa Birliği ülkelerinin hizmetöncesi öğretmen eğitimi sistemleri arasında birtakım benzerlikler olmakla beraber, çeşitli yönlerden farklılıklar da söz konusudur. Bu farklılıkların büyük ölçüde hizmetöncesi öğretmen eğitimine mesleki yetkinlik veya teknik rasyonel ya da okul-temelli olarak bakılmasından kaynaklandığı söylenebilir. Türkiye’de uygulanmakta olan hizmetöncesi öğretmen eğitimi programlarının özellikleri teknik rasyonel modelin özellikleriyle benzer özellikler taşımaktadır.Öğretmenlerin yetiştirilmesinde okul uygulama çalışmaları hizmetöncesi öğretmen eğitimi programlarının bir alt boyutunu oluşturmaktadır. Ancak, uygulama öğretmenliği çok önemli olmasına rağmen, hizmetöncesi öğretmen eğitimi çalışmaları içerisinde hakkında en az bilgiye sahip olunan öğelerdendir.

Anahtar Kelimeler:

Hizmetöncesi öğretmen eğitimi, Avrupa birliği ülkelerinde öğretmen yetiştirme, Türkiye’de öğretmen yetiştirme

-

The characteristics of pre-service training provided are crucial to teacher training. School Practice emerges as one of the key components of pre-serviceteacher education. The current study aims to investigate the curriculum of pre-service teacher in Germany, England, France and Turkey. In this study, in addition to the descriptive, definition and demonstrative technique,in some parts the historical analyses and in most parts juxt aposition comparison method is used. Literature rewiev used, correspondance web site of related countries and univercities were brought together and analysed. Some suggestions were provided at the end of the study. While there are some similarities in pre-service teacher training between Turkey and other European countries, there are some differences in various perspectives. It can be put forward that these differences are mainly due to the fact that pre-service teacher training is viewed from professional competence, technical rationality, or school-based. The characteristics of pre-service teacher training in Turkey are in line with the model of technical rationality. School practice is one of the key components of pre-service training. However, although school practice is very crucial, it is one of the least known components in teacher education.

Keywords:

Pre-service teacher training, European Union countries, teacher education in Turkey,

PDF

___

Asher, C. andRegis M. (1996). “The IUFM andInitialTeacher Training in France: Socio- PoliticalIssuesandtheCulturalDivide”, Journal of EducationforTeaching, 22, 3: 271–281.
Ataünal, A.(1994).”Türkiye’de İlkokul Öğretmeni Yetiştirme Sorunu (1923– 1994)”. MEB Yükseköğretim Genel Müdürlüğü, Ankara.
Bonnet, G.(1996). “The Reform of InitialTeacher Training in France”, Journal of EducationforTeaching,22, 3: 249–269.
Cochran-Smith, Marilyn and Mary K. Fries. (20029. “TheDiscourse of Reform in TeacherEducation: ExtendingtheDialogue”, EducationalResearcher. 31, 6: 26–28, Çoban, A.(1996). “Eğitim Fakülteleri ile Eğitim Yüksekokullarının Programlar Açısından Bütünleştirilmesi”. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Erişen, Y. (2001). “Öğretmen Yetiştirme Programlarına İlişkin Kalite Standartlarının Belirlenmesi ve Fakültelerinin Standartlara Uygunluğunun Değerlendirilmesi”. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Eurydice.org. (2001/2002a). TheEducationSystem in Germany (2001/2002). http://www.eurydice.org/Eurybase/Application/frameset.asp?countr y=DE&lnguage=EN adresinden 24.09.2009 tarihinde erişilmiştir.
Eurydice (2003a). “TheEducationSystem in Germany (2001–2002)”, The Information Database on EducationSystems in Europe. http:// www. eurydice. org/Eurybase/ Application /frameset.asp?country=DE&language=EN adresinden 24.11.2004 tarihinde erişilmiştir.
Eurydice (2003b). “TheEducationSystem in France (2001–2002)”, The Information Database on EducationSystems in Europe. http://www.eurydice.org/Eurybase/Application/ frameset.asp?country=DE&language=EN adresinden 2004 tarihinde erişilmiştir.
Eurydice (2003d).“TheEducationSystem in the United Kingdom (2001– 2002)”, TheInformation Database on EducationSystems in Europe. http://www.eurydice.org/Eurybase/Application/ frameset.asp?country=UK&language=VO. adresinden 22.12.2004 tarihinde erişilmiştir.
Fish, D. (1995).“QualityMentoringforStudentTeacher”. London: David FultonPublishers.
Furlong, J. (2002). “Ideologyand Reform in TeacherEducation in England: SomeReflections on Cochran-Smith andFries”, EducationalResearcher. 31, 6: 23–25.
Gilroy, P. (2002). “ControllingChange: TeacherEducation in the UK”, Journal of EducationforTeaching. 28, 3: 247–249.
Hicks, N.L. (1994). “Eğitim ve Ekonomik Büyüme”, Eğitim Ekonomisi. Çeviren: Yüksel Kavak ve Berrin Burgaz. Ankara: Pegem Yayınları. Karakütük, K. (2001). “Demokratik Laik Eğitim”.Ankara: Anı Yayınları.
Kavcar, C.(1999). “Nitelikli Öğretmen Sorunu ”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca EğitimFakültesi Dergisi,(Özel Sayı) 11: 1–13.
Kaya, Y.K. (1974). İnsan Yetiştirme Düzenimiz. Üçüncü Basım. Ankara: Gül Yayınevi.
McMahon, W.W. (1994). “Eğitimin Dışsallıkları”, Eğitim Ekonomisi. Çeviren: Yüksel Kavak ve Berrin Burgaz. Ankara: Pegem Yayınları. Milli Eğitim Bakanlığı (1992).Öğretmen Yetiştirmede Koordinasyon. MilliEğitim Basımevi. Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı (1998a).“Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Arasında Öğretmen Adaylarının Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Öğretim Kurumlarında Yapacakları Öğretmenlik Uygulamasına İlişkin Koordinasyon ve İş Birliği Protokolü” (Çoğaltma) Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve EğitimiGenel Müdürlüğü, Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı (2002).“Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri”. http://oyegm.meb.gov.tr/yet/ adresinden15.03.2009 tarihinde erişilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı (2006). “OECD Pisa Projesine Türkiye'nin Katılımı". (Basın Bildirisi)http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular/pisa/ pisaraporu.htmardesinden08.10.2006 tarihinde erişilmiştir.
Ministries of Federal Republic of Germany.(2005). Vocational Training Law. http://www.bmbf.de/en/544.php, adresinden 22.02.2009 tarihinde erişilmiştir.
Psacharopoulos, G. and M. Woodhall. (1994). “Eğitimin Ekonomik Büyümeye Katkısı”, Eğitim Ekonomisi. Çeviren: Yüksel Kavak ve Berrin Burgaz. Ankara: PegemYayınları.
Sağ, R. (2007). Öğretmen Eğitiminde Uygulama Öğretmenliği Uygulamasının Değerlendirilmesi, Yayımlanmış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Sağlam, M. (1999). Avrupa Ülkelerinin Eğitim Sistemleri. AnadoluÜniversitesi Yayınları, Eskişehir.
Senemoğlu, N.(1992). “İngiltere'de İlköğretime Öğretmen Yetiştirme ve Türkiye İle Karşılaştırılması - Türkiye'de İlköğretime Öğretmen Yetiştirmenin Geliştirilmesi İçin Bazı Öneriler”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (Türkiye'de İlköğretim Sempozyumu Özel Sayısı) 8: 143–156.