Yükseköğretime Geçişte Bölgeler ve İller Arası Öğrenci Hareketliliği

Bu nicel araştırmanın amacı, 2021 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) başvuruları sonucunda adayların yerleştirme durumlarını inceleyerek, yerleşenlerin iller ve bölgeler arası hareketliliğini ortaya koymaktır. Mevcut çalışma, 2021 YKS yerleştirme sonucunda ortaya çıkan durumu, tüm yerleşenlerin verilerini kullanarak analiz etmesi açısından önemlidir. İller ve bölgeler arası hareketliliği net bir şekilde ortaya koyabilmek için, il ve bölge bazlı çeşitli analizler yapılmış ve veri görselleştirme araçları kullanılmıştır. İkametgâh ilinin yerleşmede önemli bir belirleyici olduğu görülmektedir. Yerleşenlerin hareketliliğinde kendi ikametgâh illerinin yanında üç büyükşehir veya kendilerine coğrafi olarak daha yakın olan büyükşehirler veya iller öne çıkmaktadır. Ancak, nüfus avantajına sahip büyükşehirlerin sadece çekim merkezi olarak kalmadıkları başta kendi komşuları olmak üzere neredeyse tüm illeri besledikleri görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

yükseköğretime geçiş, öğrenci hareketliliği, bölgeler arası hareketlilik, iller arası hareketlilik

Transition to Higher Education: Student Mobility Between Regions and Cities

The purpose of this quantitative research is to investigate the mobility patterns of Turkish students between provinces and regions by examining their placements according to the results of the 2021 Higher Education Institutions Exam (YKS) in Turkey. This study is significant as it provides the latest situation of student mobility after the placement of 2021 YKS by analyzing data from all admitted students. In order to demonstrate the student mobility between provinces and regions, various regional and provincial analyzes have been made, and data visualization tools have been used, such as chord diagram and quadrant charts. The results show that students’ provinces of residence are a significant determinant of the placement of the students. Students tend to prefer big cities, especially the three metropolitan cities (i.e., Istanbul, Ankara, and İzmir) and the cities which are close to their residences. Nonetheless, the results show that the metropolitan cities with population advantage are not only centers of attraction but also source for other provinces, especially for their neighbors, by sending students.

Keywords:

Transition to higher education, student mobility, interregional mobility, interprovincial mobility.,

PDF

___

Arlı, A. (2016). Yükseköğretimde büyüme, farklılaşma ve reorganizasyon: İstanbul örneği (1980-2015). Sosyoloji Konferansları, 54, 199-243.
Caliskan, O., & Buyukgoze, H. (2022). The representation of international students: Student mobility from the Middle East to Turkey. A. Hayes & S. Findlow (Ed.), International Student Mobility to and from the Middle East içinde. Routledge.
Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (4th edition). SAGE Publications.
Çepni, O., Aydın, F., & Kılınç, A. Ç. (2018). Erasmus programına katılan öğrencilerin yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri: Fenomenolojik bir araştırma. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3, 436-450.
Çetinsaya, G. (2014). Büyüme, kalite, uluslararasılaşma: Türkiye yükseköğretimi için bir yol haritası. Yükseköğretim Kurulu. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu. (2013). Uluslararası yüksek öğretim ve Türkiye’nin konumu: Eğitim ekonomisi iş konseyi raporu.
Gür, B. S., & Ayaz, N. (2022). Yükseköğretime geçişte öğrenci hareketliliği. Yükseköğretim Kurulu.
Kalkınma Araştırmaları Merkezi. (2015). Yükseköğretimin uluslararasılaşması çerçevesinde Türk üniversitelerinin uluslararası öğrenciler için çekim merkezi haline getirilmesi. Kalkınma Bakanlığı.
Kasalak, G. (2013). Öğretim elemanlarının Erasmus personel ders verme hareketliliğine ilişkin görüşleri: Akdeniz Üniversitesi örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2, 133-141.
OECD. (2021). Education at a glance 2021: OECD indicators. Organisation for Economic Co-operation and Development.
ÖSYM. (2021). 2021 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) kılavuzu. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2021/YKS/kilavuz040220211.pdf
Özer, M. (2012). Türkiye’de uluslararası öğrenciler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1, 10-13.
Özoğlu, M., Gür, B. S., & Coşkun, İ. (2015). Factors influencing international students’ choice to study in Turkey and challenges they experience in Turkey. Research in Comparative and International Education, 10(2), 223-237. https://doi.org/10.1177/1745499915571718
Şenol, E. (2020). Türkiye’de coğrafya bölümlerine yönelik öğrenci̇ hareketliliğinin sebepleri ve yönü üzerine genel değerlendirme. Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 145-184.
Yakar, M., Yılmaz, B., & Eteman, F. S. (2020). Türkiye’de yüksek öğrenim öğrenci hareketliliği coğrafyaları: Yüksek öğrenime geciş üzerine ampirik bir analiz. The Migration Conference 2020 Book of Abstracts and Programme [ÖZET].
YÖK. (2019). 2018-YKS yükseköğretime geçişte il-bölge başarıları ve nüfus hareketliliği raporu. Yükseköğretim Kurulu.