Mahmut AKPINAR, Salih ÖZCAN, Eyüp ZENGİN

Uluslararası çevre sözleşmeleri ve Azerbaycan: Azerbaycan Cumhuriyeti tarafından onaylanan uluslararası çevre sözleşmelerinin yürürlüğüne yönelik çalışmalar

Çevre; doğal, ekonomik ve kültürel değerlerin bir bütünü olarak ele alınarak, bunlar arasındaki karşılıklı etkileşim gözetilmekte, tüm canlı ve cansız varlıklarla, canlı varlıkların her çeşit eylem ve davranışını etkileyen fiziksel, kimyasal, biyolojik ve toplumsal nitelikteki etkenlerin bütünü olarak değerlendirilmektedir. Azerbaycan, bağımsızlığını kazandığı tarihten itibaren çevre ile ilgili çeşitli uluslararası antlaşmaları onaylayarak bu konudaki çalışmalara aktif katkı sağlamaktadır. Azerbaycan uluslararası toplumun bir üyesi olarak hazırlanan çevre sözleşmelerine taraf olarak gelecek nesillere karşı sorumluluğunu yerine getirmeye, ulusal çevre mevzuatını uluslararası standartlara yükseltmeye çalışmaktadır. Ancak bu anlasmalarin degerini anlayabilmek icin bu anlaşmaların uygulanma derecesini olcmek/degerlendirmek gerekir. Bu çalışmada Azerbaycan tarafından onaylanarak ulusal mevzuatın bir parçası haline getirilen uluslararası çevre sözleşmelerinin yürürlüğüne ilişkin olarak yürütülen çalışmalar ele alınmakta ve değerlendirilmektedir.

Study on the Republic of Azerbaijan s implementation of the ratified international environmental treaties

Environment as a combination of natural, economic and cultural values, counter affection among these values are considered; with all animate and inanimate existences and all physical, chemical, biological and social circumstances that affects status and behavior of the living. Azerbaijan, since her independence, has been actively contributing to environmental issues by ratifying various international treaties on environment. As an independent member of international community, Azerbaijan has positively considered its responsibilities to future generations by approving environmental treaties, and has worked to raise its national environmental regulations to international standards. In order to understand the value of these treaties, however, it is important to assess the level of implementation of these treaties. This study discusses and evaluates Azerbaijan s efforts towards implementation of the international environmental treaties that were ratified and became part of her national regulations.

PDF

___

Çevre Koruma İle İlgili Azerbaycan Cumhuriyetinin Onayladığı Uluslararası Sözleşme ve Sazişlerden İleri Gelen Sorunlar Sahasında İlave Tedbirler Hakkında Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının Serencamı,30 Mart 2006, No: 1396, Azerbaycan Gazetesi, 31 Mart 2006, No: 68, http://www.eco.gov.az/qanunlar/serencamlar/1396.doc(Erişim Tarihi 20. 03. 2010)
Algan,N.(2008). İklim Etiği, Mülkiye, Cilt: XXXII Sayı:259, (http://www.mo.org.tr/belgedocs/ekolojik/iklim-etigi-NesrinAlgan.pdf).
Altunbaş, D. (2004). Uluslararası Sürdürülebilir Kalkınma Ekseninde Türkiyedeki Kurumsal Değişimlere Bir Bakış. Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 1, Sayı 1-2, Yıl 2003-2004.
Azerbaycan Cumhuriyeti Ekoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı-ACETKB (2010). web sitesi, http://www.eco.gov.az/b-konvensiya.php(Erişim Tarihi 20. 01. 2010).
Baykal, H. & Baykal, T. (2008). Küreselleşen Dünyada Çevre Sorunları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 2008, Cilt 5, Sayı 9, http://www.mku.edu.tr/image/sosyalbilimleri/file/sayi_dokuz/01_Baykal_Baykal.pdf.
Beylur, S. Uluslararası Çevre Politikaları: Küresel Çevre Politikalarının Etik Açışından İncelenmesi.USE Analiz, Sayı 7, 2010.
Ertan, B. (2004). Çevre ve Hukuk, içinde Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar (Ed. Mehmet C. Marın, Uğur Yıldırım). İstanbul:Bata Yayınları.
http://chm.pops.int
http://www.unece.org./env/lrtap/
Hukuk Ansiklopedik Lügati (1991). Azerbaycan Ansiklopediyasının Baş Redaksiyası.Bakü-1991.
Meherremov, A. A. (2008). Ekoloji Tehlükesizlik Sahesinde Azerbaycan respublikasının İki Terefli Beynelxalq_Hüquqi Emekdaşlıq Münasibetlerinin Formalaşdırılması ve İnkişaf Meylleri, Bakı Üniversitetinin Xaberleri, Sosial-siyasi elml Xelilov er seriyası, No.3, 2008.
Memmedov, Q. & Xelilov,M. (2008). Ensiklopedik Ekoloji Lüğet. Bakı-Elm, 2008.
Özer, D. K. (2009). Çok Taraflı Çevre Sözleşmeleri. USAK yayınları. Ankara, 2009.
Öztunç, Ö. (2006). Uluslararası Çevre Politikalarında Birleşmiş Milletlerin Rolü,Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara-2006.
Öztürk, S. (2007). Çevresel Etki Değerlendirme Sürecine Halkın Katılımı AHP: Tekniği İle Bir Uygulama, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tez., Sakarya,2007.
Palabıyık, H. (2004). Uluslararası Ticaret ve Çevre: Dünya Ticaret Örgütü Üzerine Açıklamalar, içinde Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar (Ed. Mehmet C. Marın, Uğur Yıldırım). Bata Yayınları. İstanbul-2004.
Taytak, M. & Meçik, O. (2009). Küresel Çevre Sorunlarına Karşı Uluslararası Yeşil Diyalog, http://idc.sdu.edu.tr/tammetinler/kalkinma/kalkinma16.pdf.
TÜBİTAK (2002). Uluslararası Sözleşmeler Ön Rapor, Vizyon 2023: Bilim ve Teknoloji Stratejileri Teknoloji Öngörü Projesi, Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Paneli, Hazırlayanlar: Güzin Arat, Murat Türkeş, Raportör: Erol Saner, 19. 12. 2002. Ankara.
www.cbd.int
www.cites.org
www.ozone.unep.org
www.ramsar.org
www.uncdd.int
www.unfcc.int
www.whc.unesco.org
Xelilov, M .J. &Aliyev, F. Ş. (1999). İzahlı Ekolokiya Lüğeti. Bakı-Elm.
Zengin, E. (2010). Azerbaycan Cumhuriyeti Tarafından Onaylanan Uluslararası Çevre Sözleşmeleri Üzerine Bir İnceleme.Avrasya Etüdleri, Sayı 38, 2010-2.
Zengin, E. & Rena, A. (2009). Bölgesel Çevre Sorunları ve Azerbaycan: Ülkeyi Etkileyen Önemli Çevre Sorunları ve Çözüm Çalışmalarında İşbirliği Arayışları. Avrasya Etüdleri, 35/2009-1.