KARAR AĞAÇLARI KULLANILARAK TÜRKİYE HANEHALKI ZEYTİNYAĞI TÜKETİMİ GÖRÜNÜMÜNÜN BELİRLENMESİ

Çalışmanın amacı, hanehalkı bütçe anketi verileriyle Türkiye hanehalkının zeytinyağı tüketimi görünümünün ve tüketim düzeylerinin veri madenciliği yöntemlerinden karar ağaçları kullanılarak belirlenmesidir. Zeytinyağı tüketimini etkileyen en belirleyici değişkenin gelir düzeyi olduğu görülmüş, dört farklı grup için gelir yükseldikçe zeytinyağı tüketen hane oranının arttığı ortaya çıkmıştır. Diğer önemli belirleyici faktörler hanehalkı reisinin yaşı ve eğitim düzeyi ile hanehalkı büyüklüğü olmuştur. Düşük gelirli hanelerde zeytinyağı tüketimi konusunda hanehalkı büyüklüğünün etkili olduğu ve büyüklük arttıkça zeytinyağı tüketen hanelerin oranının azaldığı görülmüştür. Orta alt ve orta üst gelir grubunda yer alan hanelerde, hanehalkı reisinin yaşı arttıkça zeytinyağı tüketen hanelerin oranının arttığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Karar Ağaçları, Zeytinyağı Tüketimi, Hanehalkı Bütçe Anketi

DESCRIBING TURKISH HOUSEHOLD’S OLIVE OIL CONSUMPTION PROFILES BY USING DECISION TREES

The aim of the study is describing Turkish household’s olive oil consumption levels and the profiles by using decision tree data mining method. The most effective factor is income level and while income level increases, the ratio of the olive oil consuming households increased. The other factors are household head’s age and education level, and household size. Household size is distinctive among low income households. While household size increases, the ratio of olive oil consuming households decreased. Amongst lower-middle and upper-middle income level households, while the household head’s age increases, the ratio of olive oil consuming households increased

Keywords:

Decision Trees, Olive Oil Consumption, Household Budget Survey,

PDF

___

Akbay, C. (2007). Urban households’ cooking oil and fat consumption patterns in Turkey: Quality vs. quantitiy. Quality & Quantity, 41(6), 851-867.
Albayrak, A. S., & Kotan-Yılmaz, Ş. (2009). Veri madenciliği: Karar ağacı algoritmaları ve İMKB verileri üzerine bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 31-52.
Berry, M. J. A., & Linoff, G. S. (2004). Data mining techniques for marketing, sales, and customer relationship management (second edition). Indianapolis, Indiana: Wiley Publishing Inc.
Gázquez-Abad, J. C., & Martínez-López, F. J. (2016). Understanding the impact of store flyers on purchase behaviour: An empirical analysis in the context of Spanish households. Journal of Retailing and Consumer Services, 28, 263-273.
Gimeno, E., Fito, M., Lamuela-Raventos, R. M., Castellote, A. I., Covas, M., Farre, M., De La Torre-Boronat M. C., & Lopez-Sabater, M. C. (2002). Original communications- effect of ingestion of virgin olive oil on human low-density lipoprotein composition. European Journal of Clinical Nutrition, 56(2), 114-120.
International Olive Council. (2015). World olive oil figures. Erişim Tarihi: 12.07.2015, http:// www.internationaloliveoil.Org/Estaticos/View/131-World-Olive-Oil-Figures.
Krystallis, A., & Ness, M. (2003). Motivational and cognitive structures of Greek consumers in the purchase of quality food products. Journal of International Consumer Marketing, 16(2), 7-36.
Lazaridis, P. (2004). Olive oil consumption in Greece: A microeconometric analysis. Journal of Family And Economic Issues, 25(3), 411-430.
Maimon, O., & Rokach, L. (2005). Classification trees. In Maimon, O., & Rokach, L. (Eds.), Data mining and knowledge discovery handbook (2nd ed., pp. 149-174). New York, NY: Springer.
Nisbet, R., Elder, J., & Miner, G. (2009). Handbook of statistical analysis and data mining applications. Burlington, MA: Academic Press.
Oktay, D. (2010). Ege bölgesinde zeytinyağı tüketiminin artırılmasında arz zinciri yönetiminin olası katkıları üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Olive Oil Market. (2015). Trends in world olive oil consumption - Ioc Report. Erişim Tarihi:10.07.2015, http://www.oliveoilmarket.eu/Trends-in-World-Olive-Oil-Consump tion-ioc-Report/
Öztürk, F., Yalçın, M., & Dıraman, H. (2009). Türkiye zeytinyağı ekonomisine genel bir bakış. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 4(2), 35-51.
Polat, F. (2010). Yemeklik yağ sektöründe tüketici davranışlarını etkileyen faktörlerin analizi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Sutton, C. D. (2005). Classification and regression trees, bagging, and boosting. In Rao, C. R., Wegman, E. J., & Solka, J. L. (Eds.), Handbook of statistics 24: Data mining and data visualization (pp. 303-329). The Netherlands: Elsevier B.V.
Sumathi, S., & Sivanandam, S. N. (2006). Introduction to data mining and its applications. Berlin: Springer.
Tariş. (2015). Zeytinyağının insan sağlığı ve beslenmesindeki önemi. Erişim Tarihi: 09.07.2015, http://www.tariszeytinyagi.com/index.php?option=com_content&view= article&id=16&Itemid=15
Tiryaki, G. Y. (2008). Household’s olive oil consumption preferences socioeconomic and demographic differences. Agro Food Industry Hi-Tech, 19(5), 26-29.
Tiryaki, G. Y., & Akbay, C. (2005, Kasım). Türkiye’de ailelerin sosyo-ekonomik gruplar itibariyle zeytinyağı tüketimi. Zeytinyağı ve Pirina Yağı Sempozyum ve Sergisi, İzmir.
Tunalıoğlu, R., Tiryaki, G. Y., Tan, S., & Taşkaya, B. (2003, Ekim). Dünya zeytinyağı tüketimindeki gelişmeler; bu gelişmeyi destekleyen çalışmalar ve Türkiye zeytinyağı tüketimindeki değişimler. Türkiye I. Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Sempozyumu, İzmir.
TÜİK. (2008). Tüketim harcamaları, yoksulluk ve gelir dağılımı sorularla resmi istatistikler dizisi-6. Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası: 2008-0704, Ankara.
TÜİK. (2009). 2009 TÜİK Hane Halkı Bütçe Anketi Verileri.
TÜİK. (2010). 2010 TÜİK Hane Halkı Bütçe Anketi Verileri.
TÜİK. (2011). 2011 TÜİK Hane Halkı Bütçe Anketi Verileri.
TÜİK. (2012). 2012 TÜİK Hane Halkı Bütçe Anketi Verileri.
Vlontzos, G., & Duquenne, M. N. (2014). Assess the impact of subjective norms of consumers’ behaviour in the Greek olive oil market. Journal of Retailing and Consumer Services, 21(2), 148-157.
Yanguia, A., Costa-Fontb, M., & Gilc, J. M. (2015). The effect of personality traits on consumers’ preferences for extra virgin olive oil. Food Quality and Preference, 51, 27–38.