Ortadoğu Politikası Doğrultusunda Türkiye ve Katar İlişkileri: Ekonomik ve Ticari Temaslar

Ortadoğu, hem üç dinin doğup gelişti ve dünyaya yayıldığı yer olması hem de yeraltı kaynakları bakımından zengin rezervlere sahip olması bakımından gelişmiş ekonomilerin gözlerinin üzerinde olduğu bir bölgedir. Dünya genelinde açıklanan veriler ışığında bu bölge, enerjinin merkez üssü olarak tanımlanmaktadır. Bu yüzden de bu coğrafyaya sahip olamayan gelişmiş ülkeler, kaynakları sömürme hususunda çok acımasız davranmaktadırlar. Bunu yapamayan bazı ülkeler ise bölge ülkeleriyle ikili ya da çoklu ilişkilerini iyi tutmaya çalışmaktadırlar. Osmanlı’nın hüküm sürdüğü bu topraklarda sonradan kurulan devletlerden ikisinin yani Türkiye ve Katar’ın ilişkilerinin sömürü ve çıkar odaklı olmadığı şimdilik kabul görmektedir. Dünyanın en hareketli coğrafyalarından birinde var olan Ortadoğu’da bulunan Türkiye Cumhuriyeti ve Katar Emirliği’nin ilişkilerinin tarihi süreçleri ve ikili ilişkilerin güncel durumlarının incelendiği bu araştırma da ayrıca iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari temasların yanı sıra diplomatik ilişkilerin durumu da incelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, Katar, Ekonomik ve Diplomatik ilişkiler

Turkey and Qatar Relations in the Middle East Policy Directions: Economic and Commercial Contacts

The The Middle East is a region where developed economies are in the eyes, as it is the place where three religions were born and developed and spread to the world, and it has reserves rich in underground resources. In the light of the data announced worldwide, this region is defined as the epicenter of energy. Therefore, developed countries, which cannot have this geography, are very cruel about exploiting resources. Some countries that cannot do this try to keep their bilateral or multiple relations well with the countries in the region. In these territories ruled by the Ottomans subsequently, it is accepted for now that the relations of two of the later established states, namely Turkey and Qatar, are not exploitation and interest-oriented. The world's existing mobile geography in one of the Republic of Turkey in the Middle East and the status of this research also economic and commercial contacts as well as diplomatic relations between the two countries that examined the current status of the historical process and bilateral relations between Qatar Emirate relations were also studied.

Keywords:

Turkey, Qatar, Economic and Diplomatic Relations,

PDF

___

AKKAYA, Gülşah Neslihan ve AL-RANTİSİ, Mahmut (2015), Arap Baharı Sonrası Katar Dış Politikası ve Körfez Siyaseti, SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Yayını, İstanbul.
AKMAN, Çiğdem ve ERGÜN, Gülseren (2019), “Bağımsızlık Sonrası Katar’da Yaşanan Dönüşüm: Yönetsel Yapı Üzerinden Bir İnceleme”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, S.54(3), ss.1078-1094.
BÖLÜKBAŞI, Mehmet (2019), “Tarihsel Süreçte Katar Devletinin Ekonomik Gelişimi ve Uygulanan Ambargo”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.12(68), ss.323-331.
DEİK - DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU (2016),“Türkiye ile Katar Arasındaki İkili İşbirliği Hızla Gelişiyor”, E-Haber, https://www.deik.org.tr/basin-aciklamalari-turkiye-ile-katar-arasindaki-ikili-isbirligi-hizla-gelisiyor (Erişim Tarihi: 15.06.2020).
DEİK - DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU (2017),Katar Ülke Bülteni, DEİK Yayını, Ankara.
DEİK - DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU (2018), “Türkiye-Katar İş Konseyi”, E-Haber, https://www.deik.org.tr/turkiye-ortadogu-ve-korfez-is-konseyleri-turkiye-katar-is-konseyi (Erişim Tarihi: 15.06.2020).
DURSUN, Davut (2005), “Ortadoğu Siyaseti Üzerine Notlar”, Ortadoğu Yıllığı 2005 (Ed. Kemal İnat, Ali Balcı), Nobel Yayınları, Ankara, ss.311-332.
ERMAĞAN, İsmail ve GÜMÜŞ, Burak (2014), “Katar Dış Politikası ve Arab Baharı”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.12(2), ss.300-320.
HÜSEYNOVA, Tofige (2015), “Uluslararası İlişkilerde OPEC`in Petrol Politikası”,Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Yüksek Lisans Merkezi, Bakü (Azerbaycan).
İNTES GENÇ YÖNETİCİLER GRUBU (2018), Katar Ülke Raporu, İntes Yayını, Ankara.
KURŞUN, Zekeriya (2002), “Katar”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C.25, ss.29-31.
KURŞUN, Zekeriya (2013), “Katar Emiri Şeyh Hamed İdareyi Neden Bıraktı?”,Ortadoğu ve Afrika Araştırmacıları Derneği (ORDAF), https://ordaf.org/katar-emiri-seyh-hamed-idareyi-birakti/ (Erişim Tarihi: 09.06.2020).
KURŞUN, Zekeriya (2019), Katar Devleti’nin Kurucusu Şeyh Kasım bin Muhammed Al Sani Döneminden Bugüne Türkiye – Katar İlişkileri, Katar Üniversitesi İbn Haldun Araştırma Merkezi Yayını, Doha.
OĞUZ, Turan (2019), Türkiye’nin Önünde 3 Farkli Yol Var, https://ekonomi.haber7.com/ekonomi/haber/2821603-o-silahi-istediler-turkiyeden-katara-dev-satis/?detay=1 (Erişim Tarihi: 30.08.2020).
TİRE TİCARET ODASI (2018), 2018 Yılı Ülke Raporu, Tire Ticaret Odası Yayını, İzmir.
TORBALI TİCARET ODASI (2019), 2019 Yılı TTO Katar Ülke Raporu, Torbalı Ticaret Odası Yayını, İzmir.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI (2020), “Electronic Visa Aplication System”,Türkiye - Katar Siyasi İlişkileri, http://www.mfa.gov.tr/turkiye-katar-siyasi-iliskileri.tr.mfa (Erişim Tarihi: 15.06.2020).
TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI (2019), TCMB ile Katar Merkez Bankası Arasında İmzalanan Swap Tadil Anlaşmasına İlişkin Basın Duyurusu, T.C. Merkez Bankası Yayını, S.2019-46, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/c524ad65-e38f-4027-84c6-750c288e53c9/DUY2019-6.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-c524ad65-e38f-4027-84c6-750c288e53c9-mWCO9X- (Erişim Tarihi: 15.06.2020).
TÜRKİYE CUMHURİYETİ TİCARET BAKANLIĞI (2020), Türkiye Cumhuriyeti İle Katar Devleti Arasında İmzalanan Ticaret Ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması Bilgi Notu, T.C. Ticaret Bakanlığı Yayını, https://ticaret.gov.tr/data/5c3c4b4813b87620f0628cc4/KATARBilg%20Notu.pdf (Erişim Tarihi: 17.06.2020).
QNA (2013), Katar'dan 23 milyar dolarlık askeri anlaşma, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/katardan-23-milyar-dolarlik-askeri-anlasma/171239 (Erişim Tarihi: 30.08.2020).
YETİM, Mustafa (2013), “Katar 2013”, Ortadoğu Yıllığı 2013 (Ed. Kemal İnat, Muhittin Ataman), Açılım Kitap Yayınları, İstanbul, ss.337-352.
YILDIRIM, Hûda Nur (2018), “Ortadoğuda Ülkeler Analizi”, Diplomatik Strateji, https://www.diplomatikstrateji.com/ortadogu-da-ulkeler-analizi/ (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
YILDIRIMOĞLU, Ufuk (2018), “Uluslararası Ticaret, Türkiye - Katar İlişkileri ve Taşımacılık”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
https://www.aa.com.tr/tr/dunya/dunya-kupasinda-ilk-galibiyet-rus-ekonomisinden/1173555 (Erişim Tarihi: 31.08.2020).
https://www.cnnturk.com/spor/dunya-kupasi/dunya-kupasini-37-5-milyon-kisi-izledi (Erişim Tarihi: 30.08.2020).
https://www.dunyaenerji.org.tr/bp-2020-dunya-enerji-raporu-ozeti/ (Erişim Tarihi: 31.08.2020).
https://www.sabah.com.tr/ekonomi/2020/05/21/merkezden-swap-hamlesi (Erişim Tarihi: 18.06.2020).