Merkezi Yönetim Cari Transfer Harcamalarının Mali Büyüklüğünün Değerlendirilmesi

Merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcamaların türlerinin ve büyüklüklerinin belirlenmesi, harcamaların ekonomi üzerinde yaratacağı etki açısından önemlidir. Bu etkinin yanında bütçe harcamalarının tasnifinin yapılması kaynakların etkin kullanımının belirlenmesinde hem idari, hem siyasi hem de iktisadi açıdan yapılacak analizler için gerekmektedir. Bütçe belgesinden sorumlu olan yürütme organının ve politika yapıcılarının seçmenlere hesap vermek temelinde, yönettikleri kurumların nereye ne kadar harcama yaptıklarını, hangi hizmetlerin ne maliyetle sunulduklarını ve yapılan harcamanın ekonomik etkilerini bilmek ve bildirmek zorunlulukları vardır. Çalışmada, ilk olarak, kamu harcamalarının tasnifi üzerinde durularak inceleme konusunu oluşturan “cari transfer harcamalarının” kavramsal içeriği hakkında açıklamalar yapılmıştır. Kavramsal açıklama sonrasında bu harcamaların 2006 yılından günümüze rakamsal büyüklüklerinin enflasyon, seçimler ve büyüme rakamları ile ilişkisine bakılmıştır. İkinci olarak, “sermaye birikimi hedeflemeyen ve cari nitelikli mal ve hizmet alımını finanse etmek amacıyla yapılan karşılıksız ödemeler” şeklinde tanımlaması yapılan bu harcamaların cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçim yılı olan 2018 yılı özelinde daha alt harcama kalemleri temelinde incelemesi ve değerlendirmesi yapılmıştır.

Assessment of Financial Size of Central Government Current Transfer Expenditures

Determining the types and sizes of expenditures made from the central government budget is important in terms of the impact of expenditures on the economy. In addition to this effect, the classification of budget expenditures is required for both administrative, political and economic analyses in determining the effective use of resources. On the basis of accountability to the electorate, the executive body and policy-makers responsible for the budgetary document have the obligation to know and inform where they manage, how much they spend, what services are being offered at what cost, and the economic effects of the expenditure. In the study, firstly, focusing on the classification of public expenditures, the conceptual content of “the current transfer expenditures” which constitute the subject the investigation is explained. After the conceptual explanation, from 2006 to the present, the relation of the figures of these expenditures with inflation, elections and growth figures were examined. Secondly, these expenditures those do not aim to capital accumulation and are defined as unrequited payments made to the financing of current qualified goods and services have been examined and evaluated on the basis of sub-expenditure items in the year 2018, which is the presidential and parliamentary election year.

___

  • BATIREL, Ömer Faruk (1979), Kamu Maliyesi Teorisine Giriş, İstanbul İİTİA Vakfı Yayını, İstanbul.
  • DUVERGER, Maurice (1955), Âmme Maliyesi (Çev. İsmail Hakkı Ülkmen), Ankara Üniversitesi Maliye Enstitüsü Yayınları, Ankara.
  • EDIZDOĞAN, Nihat, ÇETİNKAYA, Özhan ve GÜMÜŞ, Erhan (2018), Kamu Maliyesi, Ekin Kitabevi, Bursa, 9.Baskı.
  • ERGİNAY, Akif (1981), Kamu Maliyesi, Turhan Kitabevi, Ankara, 9.Baskı.
  • FALAY, Nihat (1987), Program Bütçe ve Sıfır Esaslı Bütçe Sistemi, İstanbul Üniversitesi Yayını, İstanbul.
  • FEYZİOĞLU, Bedi Necmeddin (1965), Nazari, Tatbiki, Mukayeseli BÜTÇE, Filiz Kitabevi, İstanbul, 5. Baskı.
  • GÜRSOY, Bedri (1975), Kamusal Maliye, Sevinç Matbaası, Ankara, C.1, 3. Baskı.
  • SAYAR, Nihad S. (1954), Amme Maliyesi, Bütçe Prensipleri ve Tatbikatı, Sermet Matbaası, İstanbul, 3. Baskı.
  • SUSAM, Nazan (2016), Kamu Maliyesi, Beta Yayınları, İstanbul, 2. Baskı.
  • TOKATLIOĞLU, Mircan ve SELEN, Ufuk (2019), Maliye Politikası, Ekin Yayınevi, 2. Baskı.
  • http://www.bumko.gov.tr/Eklenti/11265,01-2018-10-8taslak-rehber-aciklamalar2019-2021pdf.pdf?0 (Erişim Tarihi: 03.03.2019).
  • https://www.muhasebat.gov.tr/content/genel-yonetim-mali-istatistik-detayi?tabId=1&pageId=2 (Erişim Tarihi: 03.03.2019).
  • https://www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.03.2019).