Çevresel Güvenlik ve Enerji Arz Güvenliği Bağlamında Türkiye’nin Enerji Politikası

Enerji, yaşamın sürdürülebilirliği için gerekli olan temel ihtiyaçlardan birisidir. Yerleşik hayata geçildikten sonra enerji, hayatın her alanında kullanılmıştır ve her geçen gün artan tüketim oranıyla kullanılmaya devam etmektedir. Makineleşmenin ortaya çıktığı sanayi devrimiyle birlikte beden gücüne dayanan işler makineler yardımıyla yapılmaya başlanmış, böylece sanayileşen toplumlar eskisinden daha fazla enerjiye ihtiyaç duymaya başlamıştır. Böylece ülkelerin artan enerji ihtiyaçlarını karşılamak ve sanayileşmelerinin sürekliliğini sağlamak için enerjiye olan ihtiyaçlarını kesintiye uğramadan, güvenilir kaynaklardan, uygun fiyatlı ve yeterli miktarda sağlamaları gerekmektedir. Enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi, bununla birlikte enerji arz güvenliği ve çevresel güvenlik günümüzde tüm ülkelerin güncel konuları arasında yer almaktadır. Bu konular arasında sorun yaşayan ülkeler her alanda birçok sıkıntıyla karşı karşıya kalmaktadır. Günümüzde enerji, ülkelerin geleceği ve gelişimi için çok önemli bir konuma sahiptir. Ülkelerin bir kısmı ihtiyacından daha fazla enerji kaynağına sahipken, diğer ülkeler kendi ihtiyaçlarını dahi karşılayamamaktadır. Türkiye de enerji ihtiyacını büyük oranda dış kaynaklardan karşılayan ve fosil enerji tüketiminin fazla olduğu bir ülkedir. Enerji konusunda dışa bağlılık risk oluştururken, fosil kaynakların yüksek oranda kullanılması ise çevresel güvenlik alanında risk oluşturmaktadır. Türkiye'nin enerji hedeflerine bakıldığında önceliğin yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması olduğu görülmektedir. Bir diğeri ise kaynak çeşitlendirilmesine gidilmesi ve dışa bağımlılığın azaltılmasını sağlayabilecek olan nükleer santraller gibi alternatif enerji yatırımlarına önem ve öncelik verilmesidir. Böylelikle, Türkiye’nin çevresel güvenliğe nazaran enerji arz güvenliğine önem ve öncelik verdiği anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Enerji, Yenilenebilir Enerji, Yenilenemeyen Enerji, Enerji Arz Güvenliği, Çevresel Güvenlik

Turkey's Energy Policy in the Context of Environmental Security and Energy Supply Security

Energy is one of the basic needs required for the sustainability of life. After the settled life, energy has been used in all areas of life and continues to be used with an increasing consumption rate day by day. With the industrial revolution in which mechanization emerged, works based on body power began to be performed with the help of machines, thus industrialized societies began to need more energy than before. Thus, in order to meet the increasing energy needs of the countries and to ensure the continuity of their industrialization, they must provide their energy needs without interruption, from reliable sources, at affordable prices and in sufficient quantities. Diversification of energy resources, as well as energy supply security and environmental security are among the current issues of all countries today. Countries experiencing problems among these issues are faced with many difficulties in all areas. Today, energy has a crucial position for the future and development of countries. While some of the countries have more energy resources than they need, other countries cannot even meet their own needs. Turkey also meets the energy needs of the large proportion of outsourcing and is a country where much of the fossil energy consumption. While external dependency poses a risk in energy, high use of fossil resources creates a risk in the field of environmental security. When the first target is seen that Turkey's energy to increase the use of indigenous and renewable energy sources. Another is to diversify resources and to give importance and priority to alternative energy investments such as nuclear power plants, which can reduce external dependency Thus, Turkey's environmental security of energy supply security than is understood that the importance and priority.

Keywords:

Energy, Renewable Energy, Non-Renewable Energy, Energy Supply Security, Environmental Security,

PDF

___

AKDOĞAN, Argun (2011), “Türkiye’de Kamu Politikası Disiplininin Tarihsel İzleri”, Türkiye’de Kamu Yönetimi ve Kamu Politikaları (Ed. Filiz Kartal), TODAİE Yayınları, Ankara, ss.76-98.
AKYÜZ, Emrah (2015), “Türkiye’nin Nükleer Enerji Politikası ve Terör Tehdidi”, Akademik Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, S.40, ss.523-536.
AVCI, Özge (2009), “Türkiye-Avrupa Birliği Enerji Üretim ve Tüketiminin Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
AYDIN, Levent (2014), Enerji Ekonomisi ve Politikaları, Seçkin Yayınları, Ankara.
BABAHANOĞLU, Veysel ve Erhan, ÖRSELİ (2016), Kamu Politikası Türkiye’de Uyuşturucu ile Mücadelede Uygulanan Politikalar ve Toplumsal Algı, Çizgi Kitabevi, Konya.
BİÇER, Mustafa ve YILMAZ, Hakan (2009), “Parlamentonun Kamu Politikası Oluşturma ve Planlama Sürecindeki Konumunun Yeni Kamu Mali Yönetim Sistemi Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Yasama Dergisi, S.13, ss.45-84.
ÇALIŞKAN, Şadan (2009), “Türkiye’nin Enerjide Dışa Bağımlılık ve Enerji Arz Güvenliği Sorunu”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.25, ss.297-310.
ÇELİKPALA, Mitat (2013), Enerji Güvenliği: NATO’nun Yeni Tehdit Algısı, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
DEMİRHAN, Yılmaz (2016), Kamu Politikaları Kavramsal ve Kuramsal Bir Çerçeve, Ekin Yayınevi, Bursa.
DIŞKAYA, Senem (2017), “Türkiye’nin Enerji Güvenliğinde Yenilenebilir Enerji Etkisinin Politik Ekonomi Perspektifi”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, S.5(2), ss.129-150.
DİNÇ, Güney (2008), Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine Göre Çevre ve İnsan, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara.
ECKERSLEY, Robyn (2005), “Ecological Security Dilemmas”, New Envıronment Agendas II, Monash University Publisher, Melbourne, http://www.arts.monash.edu.au/teach/08.html (Erişim Tarihi: 03.08.2020).
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI (2021), “Nükleer Enerji”, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Kurumsal Web Sayfası, https://enerji.gov.tr/bilgi-merkezi-enerji-nukleer-enerji (Erişim Tarihi: 03.08.2020).
ERDOĞAN, Duygu ve SEÇGİN, Burcu (2008), “Yenilenebilir Enerjiler”, Alan Eğitiminde Araştırma Projesi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fizik Öğretmenliği Bölümü, İstanbul.
İLBAŞ, Mustafa (2014), Enerji –Politik Dünya ve Türkiye, Berikan Yayınevi, Ankara.
KARAGÖL, Erdal Tanas ve KAVAZ, İsmail (2017), Dünyada ve Türkiye’de Yenilenebilir Enerji, SETA Yayınları, Ankara.
KAYPAK, Şafak (2016), “Çevresel Güvenlik ve Yansımaları (Hatay Örneğinde)”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.35, ss.19-34.
KAYPAK, Şafak (2018), “Güvenlikte Yeni Bir Boyut; Çevresel Güvenlik”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.8(Özel Sayı), ss.1-22.
KELEŞ, Ruşen ve ERTAN, Birol (2002), Çevre Hukukuna Giriş, İmge Kitabevi, Ankara.
MAZA, Adolfo ve VILLAVERDE, Jose (2008), “The World Per Capita Electricity Consumption Distribution: Signs of Convergence?”, Energy Policy, S.36, ss.4255-4261.
ÖZKAN, Arda (2016), “Güvenlik Paradigmasında Sınıraşan Bir Çevre Sorunsalı: ‘Nükleer Zarar’”, Alternatif Politika Dergisi, S.1, ss.128-159.
PAMİR, Nejdet (2007), “Enerji Arz Güvenliği ve Türkiye”, Stratejik Analiz, S.83, ss.14-24.
SEVİM, Cenk (2009), “Geçmişten Günümüze Enerji Güvenliği ve Paradigma Değişimleri”, Stratejik Araştırmalar Dergisi, S.13, ss.93-105.
UĞURLU, Örgen (2007), “Türkiye’nin Enerji Güvenliğini Yeniden Tanımlamak”, 7. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi Bildiriler Kitabı, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Yayını, 24-27 Ekim 2007 - İzmir, ss.81-92.
ULUŞAHİN, Adem (2009), “Enerji Gereksiniminde Bazı Gerçekler, Jeotermal Enerji ve Yasal Durum”, 5.Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 19-21 Haziran 2009 - Diyarbakır, ss.155-160, https://www.emo.org.tr/ekler/ca1581359aabfb2_ek.pdf (Erişim Tarihi: 03.08.2020).
ÜTENLER, Özge (2016), “Küreselleşen Dünyada Değişen Güvenlik Algısı: Çevre Güvenliği Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
VURAL, Çağla (2018), “Çevresel Güvenliğin Gelişimi”, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, S.61, ss.20-38.
YAMAN, Yusuf (2007), Enerji Tasarrufu ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları, Birsen Yayınevi, İstanbul.
YENMEZ, Neceti (2009), “Stratejik Bir Maden Olarak Bor Minerallerinin Türkiye İçin Önemi”, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, S.19, ss.59-94.
YILDIRIM, Özge (2017), “Türkiye’nin Enerji Görünümü ve Diplomasisi”, MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni, S.23, ss.37-41.
YILMAZ, Sefer ve KALKAN, Duhan (2017), “Enerji Güvenliği Kavramı: 1973 Petrol Krizi Işığında Bir Tartışma”, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, S.3, ss.169-199.