Edebiyat beslendiği toplumsal hayata kayıtsız kalamaz. O hayatın rengiyle boyanır, nefesiyle soluklanır. Özellikle şiir türü katmanlı dil yapısıyla hayatta olup bitenlere en net tepkiyi koyan edebi türlerden biridir. Dilin imkânlarını sonuna kadar kullanan şiir, insanın elindeki dünyanın kurulu yanlarını anlatırken, onun aradığı ideal dünyaya dair haberler de verir. Bu açıdan şiirde mevcudun kusurlarından doğan bir karamsarlık duygusu ile ideal dünyanın var olduğu inancına dönük ümidi birlikte görmek mümkündür. Kazak edebiyatının XX. yüzyıl başında yetiştirdiği önemli şairlerinden biri olan Sultanmahmut Torayğırulı şiirlerinde mevcut ve ideali birlikte verir. Yaşadığı dönemde yüzleştiği adaletsizlik, eşitsizlik, eğitimsizlik, yoksulluk gibi gerçeklikleri yüksünmeden dile getiren şair bunu yaparken karamsar bir tablo çizer. Ancak gelecek yani ideal hayatla ilgili beklenti ve betimlemelerinde de oldukça ümitlidir. Torayğırulı, ümit ve karamsarlık kavramlarının diyalektiğinden ortaya çıkan gerilimin okurunu doğru seçimler yapmaya sevk edeceğine inanır. Mevcut gerçekliği anlatırken çizdiği karamsar tablo onun toplumsal hayattaki kusurla yanlara yönelttiği kuvvetli bir itiraz olarak da görülebilir. Nitekim şiir gür sesiyle itiraz için kullanılabilecek en iyi araçlardan biridir. Buna karşılık gelecekteki ideal dünyayı tasvir ederken ortaya koyduğu ümitli tablo da onun okuruna her şeyi düzeltmek için sunduğu bir teklifidir. Torayğırulı, karamsarlık ve ümit kavramlarını kullanarak Kazak halkının hem dış kaynaklı hem de kendi ihmallerinden doğan sorunların çözümü için çareler arar. Sömürüye, cehalete adaletsizliğe, yoksulluğun bir kader gibi algılanışına şiirlerindeki karamsarlıkla itiraz eder. Bu sorunların her anlamda ortadan kaldırılmasının nasıl mümkün olabileceğini ise şiirlerinde yer verdiği ümit duygusuyla ortaya koymaya çalışır. Bu çalışmada ulaşılan sonuçlar şairin manzumeleri dışında kalan şiirlerinin içerik incelemesini yapılarak elde edilmiştir.