MOLLA BİLAL NAZİM VE UNİÑ DASTANLARİ HEQQİDE*

Uyğur xelqi uzun tarixiy tereqqiyat ceryanida tatliq-aççiq sergüzeştilerni başidin keçürdi. Uyğurniñ öz xelqi bilen teqdirdaş munevver edip qiz-yigitleri qelemi bilen bu keçmişlerni evladlarğa qalduruşni unutmidi. Muşu munevverlerimizdin biri 19-esirniñ axirqi mezgilide yaşap ötken ilğar pikirlik şa'ir, edip Molla Bilal Bin Molla Yüsüp Nazimdur. İlim ve aydinliq yolida bir ömür küreş qilip ötken şair qoliğa qelem alip xelqniñ qehriman iş-izlerini yazip qalduruşni bir burç dep bilgen. Nazim, 19-esir Uyğur edebiyat sehneside çaqniğan bir çolpandur. Uniñ eserleri tarixi rialliqni eks ettürgenliki bilen Uyğur tarixi üçün, eyni vaqittiki edebi tilni ipadilep bergenliki bilen Çağatay devridin kéyinki Uyğur edebi tili üçün bekmu qimmetlik edebi matéryal bolup hésaplinidu. Bu maqalida Molla Bilal Nazimniñ hayati ve uniñ eserleri bolupmu, dastanlari heqqide qisqiçe toxtilip ötüş meqset qilindi.

MOLLA BİLAL NAZİM AND HIS EPICS

Uyghur people in their long history have experienced many bitter or sweet events. Thishistory was written by many of the most educated Uyghur academics, men and women whofelt that it was their responsibility to pass on the legacies. Among them, was a renowned poetand scholar Molla Bilal Bin Molla Yusuf Nazim, born in the 19thcentury. Nazim was a star onthe Uyghur literature stage in the 19thcentury. His works are considered valuable material asthey not only reflected the reality of historic events at the time, but also made a hugecontribution to the Uyghur literary language during the period after the diminishing of theChaghatay. This article is about the life, literature and especially the epics of Molla BilalNazim