UŞAK ÇEŞMELERİ

Doğal kaynaklardan gelen suyun kamu ile buluştuğu son nokta olan çeşmeler, tarihin her döneminde, kamunun toplu kullanım yapıları içerisinde, öncelikli yerini korumuştur. Ana işlevi suyun dağıtımını sağlamak olan yapılar, standart plan şeması ile birlikte her dönemde abidevi örnekler de vermiştir. Uşak’ta yer alan ve kitabeli örneklerine göre Osmanlı’nın son dönemine tarihlenen çeşmeler, aynı dönemlerde inşa edilmiş İstanbul ve Anadolu örnekleri kadar iddialı olmayan tasarımları ile büyük ölçüde işlevsel özelliklerini koruyarak günümüze gelebilmiştir. Çalışma, Uşak kent merkezi ve Uşak’ın beş ilçesindeki iki yüz on üç çeşme üzerinde yapılan değerlendirmeyi içermektedir. Uşak’taki iki yüz on üç çeşmeden yüz yirmi dördü bugün işlevini sürdürmektedir. Elli altısı tescilli olan bu çeşmelerden sadece yetmiş ikisinde bir kitabe bulunmaktadır.

___

  • ACAR, T. (2015). Uşak Çeşmelerinin Korunma Durumları, Tarihî Kimliklerini Koruma Bağlamında Düşünceler, Turkish Studies, 10, 1-40.ACAR, T. (2017). Ulubey’deki Osmanlı Dönemi Çeşmeleri. Vakıflar Dergisi, 47, 133-168.DEMİREL, Ö. (1992). Sivas Çeşmeleri. OTAM (Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi), 3, 169-178.İNCE, K. (2014). Uşak/Ulubey’deki Osmanlı Mimarisine Dair. Turkish Studies, Volume 9/10, 667-696.ÖNGE, Y. (1997). Türk Mimarisinde Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerinde Su Yapıları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.TALİ, Ş. (2010). İstanbul Su Mimarîsinde Fatih Sebillerinin Önemi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3/10, 558-571.PİLEHVARİAN, N. K., Urfalıoğlu, N., Yazıcıoğlu, L. (2000). Osmanlı Başkenti İstanbul’da Çeşmeler. İstanbul: YEM Yayınları.KUYULU, İ. (1992). XIX. Yüzyıl Osmanlı Mimarisinin Gelişimine Genel Bir Bakış. Tanzimat’ın 150. Yıldönümü Sempozyumu-Bildiriler, 47-62.