ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SALDIRGANLIK, KİŞİLERARASI PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ, KİŞİLERARASI İLİŞKİ TARZLARI VE İLETİŞİM BECERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ

Bu araştırmada saldırganlık, kişilerarası problem çözme becerileri, kişilerarası ilişki tarzları ve iletişim becerileri arasındaki ilişkileri belirlemek amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemi 2013-2014 öğretim yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nin çeşitli fakültelerinde öğrenim gören toplam 403 (242 kadın, 161 erkek) katılımcıdan oluşmaktadır. Katılımcıların yaşları 18 ile 25 arasında değişmektedir. Araştırmada katılımcılara Kişisel Bilgi Toplama Formu, Kişilerarası Problem Çözme Envanteri, Kişilerarası İlişkiler Ölçeği, İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeği ve Saldırganlık Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Tekniği ve yol analizi (path analysis) teknikleri kullanılmıştır. Yapıcı problem çözmenin iletişim becerileri üzerinden yıkıcı saldırganlık ve atılganlıkla dolaylı ilişkisi anlamlı düzeydedir. Yine kendine güvensiz yaklaşımın yıkıcı saldırganlık ve atılganlıkla dolaylı ilişkisinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Kişilerarası ilişki tarzlarından besleyici ilişki tarzının iletişim becerileri üzerinden atılganlık ve yıkıcı saldırganlıkla dolaylı ilişkisi anlamlı bulunmuştur. Zehirleyici ilişki tarzının ise iletişim becerileri üzerinden atılganlık ve yıkıcı saldırganlıkla dolaylı ilişkisi anlamlı bulunmuştur. Yenilenen kısmi aracılı modeldeki doğrudan ve dolaylı yollar birlikte değerlendirildiğinde, modelin atılganlığın %30’unu, yıkıcı saldırganlığın %35’ini açıkladığı görülmüştür. Atılganlık ve yıkıcı saldırganlık ile diğer değişkenler arasındaki korelasyon katsayıları incelendiğinde, en yüksek ilişkinin atılganlık ile besleyici, yıkıcı saldırganlık ile zehirleyici kişilerarası ilişki tarzı arasında olduğu görülmektedir. Araştırma bulguları kişilerarası problem çözme becerileri, kişilerarası ilişki tarzları ve iletişim becerilerini geliştirmeye yönelik eğitim programları ve uygulamalarının, saldırganlığın önlenmesindeki önemini ortaya koymaktadır.Anahtar Sözcükler: Saldırganlık, kişilerarası problem çözme becerileri, kişilerarası ilişki tarzları, iletişim becerileri.

Anahtar Kelimeler:

Saldırganlık, kişilerarası problem çözme becerileri, kişilerarası ilişki tarzları, iletişim becerileri

THE INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIPS BETWEEN AGGRESSION AND INTERPERSONAL PROBLEM-SOLVING SKILLS, INTERPERSONAL RELATIONSHIP STYLES, AND COMMUNICATION SKILLS AMONG UNIVERSITY STUDENTS

This study aims to determine the relationships between aggression and interpersonal problem-solving skills, interpersonal relationship styles, and communication skills.The sample of the study was consisted of 403 participants (242 females and 161 males) attending various faculties of Ondokuz Mayıs University in the 2013-2014 academic year. The participants were 18 to 25 years old. The Demographic Information Form, the Interpersonal Problem-Solving Inventory, the Interpersonal Relationships Scale, the Communication Skills Assessment Scale, and the Aggression Scale were administered to the participants. In order to analyze the data, Pearson’s correlation coefficients were calculated, and path analysis was made. Constructive problem-solving was seen to have a significant indirect relationship communication skills. Insecure approach was found to have a significant aggression indirect relationship with hostile aggression and assertiveness. Among interpersonal relationship styles, nutritive relationship style was detected to have a significant indirect relationship with assertiveness and hostile aggression through communication skills. Poisonous relationship style was determined to have a significant indirect relationship with assertiveness and hostile aggression through communication skills. When direct and indirect ways in the partially-mediated model were considered, the model was seen to explain 30% of assertiveness and 35% of hostile aggression. The correlation coefficients between assertiveness and hostile aggression and other variables indicate that the highest relationships are seen between assertiveness and nutritive relationship style and between hostile aggression and poisonous relationship style. The research findings indicate the importance of training programs and practices for improving interpersonal problem-solving skills, interpersonal relationship styles, and communication skills to prevent aggression. with hostile and assertiveness through

Keywords:

Aggression, interpersonal problem-solving skills, interpersonal relationship styles, communication skills,

PDF

___

ALBAYRAK SARGIN, Y. (2008). Ergenlik Dönemindeki Öğrencilerin Saldırgan Davranışları İle Öfke ve Sosyal Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon: KTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ANDERSON, C. A. and BUSHMAN, B. J. (2002). Human Aggression. Annual Review of Psychology, (53), 27-51.
ARSLAN, C., HAMARTA, E., ARSLAN, E. ve SAYGIN, Y. (2010). Ergenlerde Saldırganlık ve Kişilerarası Problem Çözmenin İncelenmesi. İlköğretim Online,9(1), 379-388.
ATKINSON, R. L., ATKINSON, R. C., SMITH, E. E., BEM, D. J., HOEKSEMA, S. N. (2002). Psikolojiye Giriş. Yavuz Alogan (Çev.). Ankara: Arkadaş.
BALCIOĞLU, İ. (2000). Şiddetin Politik, Psikolojik, Etik Yönü. Biyolojik, Sosyolojik, Psikolojik Açıdan Şiddet. İbrahim Balcıoğlu (Ed.). İstanbul: Yüce.
BANDURA, A. (1978). Social Learning Theory of Aggression. Journal of Communications, 28(3), 12-29.
BAŞAR, G., AKIN, S. ve DURNA, Z. (2015). Hemşirelerde ve Hemşirelik Öğrencilerinde Problem Çözme ve İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi. GÜ Sağlık Bilimleri Dergisi,4(1), 125-147.
BATIGÜN, A. D. (2004). İntihar İle İlişkili Bazı Değişkenler: Öfke/Saldırganlık, Dürtüsel Davranışlar, Problem Çözme Becerileri, Yaşamı Sürdürme Nedenleri. Kriz Dergisi, 12(2), 49-61.
BENTLER, P. M. (1990). Comparative Fit Indexes in Structural Models. Psychological Bulletin, 107(2), 238-246.
BENTLER, P. M. and BONETT, D. G. (1980). Significance Tests and Goodness of Fit in the Analysis of Covariance Structures. Psychological Bulletin, 88(3), 588-606.
BOSTAN, G. ve KILCIGİL, E. (2008). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencisi Olan ve Olmayan Ankara Üniversitesi Öğrencilerinin Saldırganlık Boyutları. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, VI(3),133-140.
BUDAK, S. (2003). Psikoloji Sözlüğü. İkinci Basım. Ankara: Bilim ve Sanat.
CÜCELOĞLU, D. (2003). İletişim Donanımları. İstanbul: Remzi.
CÜCELOĞLU, D. (2004). İnsan ve Davranışı. 7. Baskı. İstanbul: Remzi.
ÇAM, S. ve TÜMKAYA, S. (2007). Kişilerarası Problem Çözme Envanterinin (KPÇE) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 95-111.
ÇAM, S. ve TÜMKAYA, S. (2008a). Kişilerarası Problem Çözme Envanteri Lise Öğrencileri Formu’nun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,5(2), 1-17.
ÇAM, S. ve TÜMKAYA, S. (2008b). Psikolojik Danışma İçin Başvuran ve Başvurmayan Üniversite Öğrencilerinin Kişilerarası Problem Çözme Becerileri. DEÜ Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 48-56.
ÇAM, S., TÜMKAYA, S., YERLİKAYA, E. E. (2011). Kişilerarası Problem Çözme Envanterinin Yetişkin Örnekleminde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1703-1724.
ÇEKİCİ, F. ve GÜÇRAY, S. S. (2012). Problem Çözme Terapisine Dayalı Beceri Geliştirme Grubunun Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Problem Çözme Becerileri, Öfkeyle İlişkili Davranış ve Düşünceler İle Sürekli Kaygı Düzeylerine Etkisi.Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 103-128.
D’ZURILLA T. J., MAYDEU-OLIVARES, A. and KANT, G. L. (1998). Age and Gender Differences in Social Problem-solving Ability. Personality and Individual Differences, 25, 241-252.
D’ZURILLA, T. J., CHANG, E. C. and SANNA, L. J. (2003). Self-esteem and Social Problem Solving as Predictors of Aggression in College Students. Journal of Social and Clinical Psychology, (22), 424-440.
D’ZURILLA, T. J., NEZU, A. M. and MAYDEU-OLIVARES, A. (2004). Social Problem Solving: Theory and Assessment. Social Problem Solving: Theory, Research, and Training. E.C. Chang, T.J. D’Zurilla and L.J. Sanna (Eds.). Washington, DC:American Psychological Association.
DAHLBERG, L. L., KRUG, E. G. (2002). Violence - A Global Public Health Problem. World Report on Violence and Health. Etienne G. Krug et al. (Eds.). Geneva: World Health Organization.
DREER, L. E., JAKSON, W. T. and ELLIOTT, T. R. (2005). Social Problem Solving, Personality Disorder and Substance Abuse. Social Problem Solving and Offending: Evidence, Evaluation and Evolution. Mary McMurran and James McGuire (Eds.). West Sussex: John Wiley and Sons.
ERON, L. D. (1994). Theories of Aggression: From Drives to Cognitions. Aggressive Behavior: Current Perspectives. L. R. Huesmann (Ed.). New York: Plenum Press.
ERÖZKAN, A. (2007). Üniversite Öğrencilerinin İletişim Becerilerini Etkileyen Faktörler. Eğitim Bilimleri Dergisi, 26(26), 59-72.
ERÖZKAN, A. (2009). Lise Öğrencilerinde Kişilerarası İlişki Tarzlarının Yordayıcıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 543-551.
FREUD, S. (1994). Psikanaliz Üzerine. A. Avni Öneş (Çev.). 7. Basım. İstanbul: Say.
FROMM, E. (1993). İnsandaki Yıkıcılığın Kökenleri. Şükrü Alpagut (Çev.). 2. Basım. İstanbul: Payel.
GREENWALD, J. (1999). Bağımlılık mı? Bağlılık mı? Zehirleyici İlişkilerden Besleyici İlişkilere. Zeynep Yıldırımoğlu (Çev.). İstanbul: Kuraldışı.
GUNN, J. (1993). Human Violence: A Biological Perspective. Violence in Society. Pamela J. Taylor (Ed.). London: Royal College of Physicians of London.
HASTA, D. ve GÜLER, M. E. (2013). Saldırganlık: Kişilerarası İlişki Tarzları ve Empati Açısından Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 64-104.
HEIDER, F. (1958). The Psychology of Interpersonal Relations. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
HEPPNER, P. P., WITTY, T. E. and DIXON, W. A. (2004). Problem-Solving Appraisal and Human Adjustment: A Review of 20 Years of Research Using the Problem Solving Inventory. The Counseling Psychologist, 32(3), 344–428.
HU, L. ve BENTLER, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit İndexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling, (6), 1-55.
KELTIKANGAS-JÄRVINEN, L. and PAKASLAHTI, L. (1999). Development of Social Problem-Solving Strategies and Changes in Aggressive Behavior: A 7-Year Follow-Up From Childhood to Late Adolescence. Aggressive Behavior, (25), 269–279.
KİPER, İ. İ. (1984). Saldırganlık Türlerinin Çeşitli Ekonomik, Sosyal ve Akademik Değişkenlerle İlişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
KIRSH, S. J. (2006). Children, Adolescents and Media Violence: A Critical Look at the Research. London: Sage.
KLINE, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. (2nd ed.). New York: Guilford Press.
KOÇ, B. (2014). Kişilerarası İlişki Tarzlarının Saldırganlık İle İlişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(4), 160-182.
KOÇ, B., TERZİ, Y., GÜL, A. (2015). Üniversite Öğrencilerinin İletişim Becerileri İle Kişilerarası Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 369-390.
KOÇ, V. (2008). Kişilerarası Tarz, Kendilik Algısı, Öfke ve Depresyon. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
KORKUT, F. (2005). Yetişkinlere Yönelik İletişim Becerileri Eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 143-149.
KRAHÉ, B. (2001). The Social Psychology of Aggression. Hove: Psychology Press.
KURTYILMAZ, Y. (2005). Öğretmen Adaylarının Saldırganlık Düzeyleri İle Akademik Başarıları, İletişim ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkiler (Anadolu Üniversitesi ve Osmangazi Üniversitesi Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
LOCHMAN, J. E. and DODGE, K. A. (1994). Social-Cognitive Processes of Severly Violent, Moderately Aggressive, and Nonaggressive Boys. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 62(2), 366-374.
LORENZ, K. (1996). On Aggression. Marjorie Latzke (Trans.). London: Routledge.
NACAR, F. S. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin İletişim ve Kişilerarası Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
NEZU, A. M., NEZU, C. M., HOUTS P. S., FRIEDMAN, S. H. and FADDIS, S. (1999). Relevance of Problem-Solving Therapy to Psychosocial Oncology, Journal of Psychosocial Oncology, 16(3-4), 5-26.
ORAL, N. (2006). Yeme Tutumu Bozukluğu İle Kişilerarası Şemalar, Bağlanma Stilleri, Kişilerarası İlişki Tarzları ve Öfke Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ÖZDEMİR, N. (2014). Kadın Voleybol ve Futbolcularda İletişim Becerileri ve Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
ÖZER, K. (2008). İletişimsizlik Becerisi. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
ÖZTAN, N. (1996). Kişilerarası İlişkiler Tarz Ölçeği ve Güvenirliği: Bir Ön Çalışma. VIII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, 21-23 Eylül 1994 İzmir. Yurdal Topsever ve Melek Göregenli (Ed.). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
PİJİ KÜÇÜK, D. (2012). Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı Öğrencilerinin İletişim ve Problem Çözme Becerileri. GEFAD / GUJGEF,32(1), 33-54.
SAVRUN, M. (2000). Şiddetin Nörobiyolojisi. Biyolojik, Sosyolojik, Psikolojik Açıdan Şiddet. İbrahim Balcıoğlu (Ed.). İstanbul: Yüce.
SCHUMACKER, R. E. and LOMAX, R. G. (2004). A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling. 2nd ed. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
ŞAHİN, N. H., BATIGÜN, A. D. ve KOÇ, V. (2011). Kişilerarası Tarz, Kendilik Algısı, Öfke ve Depresyon. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(1), 17-25.
ŞAHİN, N. H., BATIGÜN, A. D. ve UZUN, C. (2011). Anksiyete Bozukluğu: Kişilerarası Tarz, Kendilik Algısı ve Öfke Açısından Bir Değerlendirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12, 107-113.
ŞAHİN, N. H., DURAK, A. ve YASAK, Y. (1994). Kişilerarası İlişkiler Ölçeği. VIII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, İzmir 21-23 Eylül.
ŞEKERTEKİN, M. A. (2003). Spor Eğitimi Alan ve Almayan Üniversite Bayan Öğrencilerinin Uyum Düzeyleri, Saldırganlık ve Kişilerarası İlişki Tarzlarının Karşılaştırılması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 9-14.
TUTKUN, E., GÜNER, B. Ç., AĞAOĞLU, S. A. ve SOSLU, R. (2010). Takım Sporları ve Bireysel Sporlar Yapan Sporcuların Saldırganlık Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 1(1), 23-29.
UĞUR, E. (2013). Lise Öğrencilerinin Kişilerarası İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmaları ve Saldırganlık Tepkileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
VATANDAŞ, C. (2003). Aile ve Şiddet (Türkiye’de Eşler Arası Şiddet). Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları.
YILDIRIM, A. ve ABAKAY, U. (2015). Hokeycilerin İletişim Becerileri ve Saldırganlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 17-28.
YILMAZ, N. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin İletişim Becerileri, Problem Çözme Becerileri ve Empatik Eğilim Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla: Muğla Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.