TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA YER ALAN HİKÂYE TÜRÜNDEKİ METİNLERİN ÜST YAPI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu araştırmanın amacı, ortaokullarda okutulan Türkçe ders kitaplarındaki hikâye metinlerini üst yapı açısından değerlendirmektir. Araştırma, nitel veri toplama tekniklerinden yararlanılarak gerçekleştirilen tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini Hatay ilinde okutulan 5. sınıf Ada, 6. sınıf Doku, 7. sınıf Koza ve 8. sınıf Enderun yayınevlerine ait Türkçe ders kitapları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Hikâye Türündeki Metinler İçin Üst Yapı Unsurları Ölçeği” kullanılmıştır. Bu ölçek 1. Karakterler, 2. Mekân, 3. Zaman, 4. Giriş, 5. Olay Örgüsü, 6. Gelişme, 7. Sonuç, 8. Anlatıcı tipleri olmak üzere toplam 8 boyuttan oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre ders kitaplarındaki hikâyelerin üst yapı düzenlenişlerinde önemli eksiklikler bulunduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Hikâye, Üst Yapı, Hikâye Unsurları, Türkçe Ders Kitapları.

-

The purpose of this study is to evaluate the story texts in Turkish course books in terms of super structure. This research is a descriptive study that is carried out by making use of qualitative data collecting techniques in the survey method. The sample of the study is Turkish course books using in Hatay 5th grade Ada publications, 6th grade Doku publications, 7th grade Koza publications and 8th grade Enderun publications. “Super structure elements scale for story texts ” was used as data collecting tool. This scale forms from eight dimension comprise of 1. characters, 2. place, 3.time, 4.introduction, 5.plot, 6.complication, 7.result, 8.narrator types. According to the findings obtained in research, it was established that there are important deficiencies in super structure arrengement of story texts in the Turkish course books.

Keywords:

Story, Super Structure, Story Elements, Turkish Course Books.,

PDF

___

ADALI, O. (2003). Anlamak ve Anlatmak. Ankara: Pan Yayıncılık.
AKSAN, M. ve Aksan, Y. (1991). Metin Kavramı ve Tanımları. Dilbilim Araştırmaları, 90
AKTAŞ, Ş. (2000). Roman Sanatı ve İncelemesine Giriş. Ankara: Birlik Yayınları.
AKYOL, H. (1999). Hikâye Haritası Yöntemiyle Metin Öğretimi. Millî Eğitim Dergisi, 142.
AYATA, Ş. C. (2005). Dilbilim/Metin Dilbilim ve Türkçe. Multilingual Yayınları.
BİLGİN, N. (2000). İçerik Analizi. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
COŞKUN, E. (2005). İlköğretim Öğrencilerinin Öyküleyici Anlatımlarında Bağdaşıklık, Tutarlılık ve Metin Elementleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
COŞKUN, E. ve Tiryaki, E. N. (2011). Tartişmaci Metin Yapısı Ve Öğretimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 63-73.
COŞKUN, E. (2009). Türkçe Öğretiminde Metin Bilgisi. (ed. Ahmet Kırkkılıç ve Hayati Akyol), İlköğretimde Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
ÇETİN, N. (2006). Roman Çözümleme Yöntemi. Ankara: Edebiyat Otağı Yayınları.
ÇETİŞLİ, İ. (2004), Metin Tahlillerine Giriş 2. Hikâye- Roman- Tiyatro. Ankara. Akçağ Yayınları.
DEMİRAY, K. (1997). Türkçe Çocuk Edebiyatı, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
DİLİDÜZGÜN, Ş. (2008). Türkçe Öğretiminde Metindilbilimsel Bağlamda Uygulamalı Bir Yaklaşım. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
DİLİDÜZGÜN, Ş. (2010). Metindilbilim ve Türkçe Öğretimi. Morpa Yayınları: İstanbul.
ERKUL, R. (2004). Cümle ve Metin Bilgisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
GÜNAY, D. (2007). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları.
HARRİS, J. (1993). Introducing Writing. London: Penguin English.
KANTEMİR, E. (1997). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Engin Yayınevi.
KARASAR, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
KEÇİK, İ. ve SUBAŞI, L. (2001). Türkçe Sözlü ve Yazılı Anlatım. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
KIRAN (Eziler), A. ve KIRAN, Z. (2003). Yazınsal Okuma Süreçleri. Ankara: Seçkin Yayınevi. Köksal, K. ve Ünal, E. (2008). Metinler Arası Okumanın Okuduğunu Anlamaya Etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 154-169.
ÖZMEN, R. (2011). Bir Metin Yapısı Örneği: Evrensel Dünya Problemlerine İlişkin Problem Çözüm Yapısı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 49STEİN N. L. ve GLENN, C. G. (1975). An Analysis Of Story Comprehension in Elementary School Children: A Test Of A Schema. Washington University.
TEMİZKAN, M. (2009). Metin Türlerine Göre Okuma Eğitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
UÇAN, H. (2008). Dilbilim, Göstergebilim ve Edebiyat Eğitimi. Ankara: Hece Yayınları.
ÜLPER, H. (2008). Öğrenci Metinlerinde Üstyapı Düzenlenişine İlişkin Sorunlar: “Giriş” ve “Sonuç” Bölümleri Üzerine Bir İnceleme. Dil Dergisi, 140, 7-18.
YAZICI, K. (2006). Hikâye Edici Metinlerin Çözümlenmesinde Hikâyenin Yüzü Stratejisinin Kullanımı. Türklük Bilimi Araştırmaları, 20, 229-241.
YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.