SINIF ÖĞRETMENLERİNİN AKADEMİK İYİMSERLİKLERİ VE MESLEKİ ÖZ YETERLİK ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin akademik iyimserlikleri ile mesleki öz yeterlik algıları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenlere göre (cinsiyet, yaş, mesleki kıdem) incelemektir. Çalışma korelasyonel (ilişkisel) tarama ve nedensel karşılaştırma araştırmasıdır. Araştırma, 2021-2022 Eğitim Öğretim yılında Ankara-Etimesgut ilçesinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ilköğretim kurumlarındaki 374 sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgiler Formu”, “Akademik İyimserlik Ölçeği”, “Öz Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Veri analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi, korelasyon ve regresyon analizi kullanılmıştır. Akademik iyimserlik ve mesleki öz yeterlik puan ortalamalarında cinsiyet, yaş, mesleki kıdeme göre anlamlı farklılık görülmediği sonucuna ulaşılmıştır. Akademik iyimserlik düzeyleri ile mesleki öz yeterlik algıları arasında pozitif, orta düzeyde, anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. Akademik iyimserlik puanlarının mesleki öz yeterlik puanlarının %16’sını etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Akademik iyimserlik ve mesleki öz yeterlik algılarının gelişmesi, farklılıkların en aza indirilmesi için bilgi, beceri ve mesleki deneyimlerini paylaşabilecekleri projelerin hayata geçirilmesi önerilmektedir.

THE RELATIONSHIP BETWEEN CLASSROOM TEACHERS' ACADEMIC OPTIMISM AND PERCEPTIONS OF PROFESSIONAL SELF-EFFICACY

The aim of this study is to investigate the relationship between classroom teachers' academic optimism and their perceptions of professional self-efficacy according to various variables like gender, age, and occupational superiority. The study is a correlational survey and causal comparison research. The research was conducted with the participation of 374 classroom teachers in public primary education institutions affiliated to the Ministry of National Education in Ankara-Etimesgut district in the 2021-2022 academic year. "Personal Information Form", "Academic Optimism Scale", "Self-Efficacy Scale" were used as data collection tools. Frequency, percentage, arithmetic mean, independent groups t-test, one-way analysis of variance, correlation and regression analysis were used in data analysis. It was concluded that there was no significant difference in the mean scores of academic optimism and professional self-efficacy according to gender, age and professional seniority. There was a positive, moderate, significant relationship between academic optimism levels and professional self-efficacy perceptions. It was concluded that academic optimism scores affected 16% of professional self-efficacy scores. In order to improve academic optimism and professional self-efficacy perceptions and to minimise the differences, it is recommended to implement projects where they can share their knowledge, skills and professional experiences.

___

  • Aydın, S. (2019). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin eğitime ilişkin inançları ile akademik iyimserlikleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Aydın, S., & Demir, T. (2014). Öz düzenlemeli öğrenme. Ankara: Pegem Akademi. Baloğlu, C. (2020). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik inançları ile örgütsel yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişki (kütahya merkez ilçesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavior change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
  • Beard, K. S., Hoy, W. K. & Hoy, A.W. (2010). Academic optimism of ındividual teachers: confirming a new construct. Teaching and Teacher Education, 26(5), 1136-1144.
  • Biroğul, H. K., & Deniz, M. E. (2017) Farklı branş öğretmenlerinin akademik iyimserlikleri ile mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Düzce Üniversitesi Elementary Education Online, 16(2), 814-825.
  • Bozkurt, Ö., & Ercan, A. (2017). Akademik iyimserlik ile performans arasındaki ilişkinin akademisyenler açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(13), 251-263.
  • Çapa, Y., Çakıroğlu, J. & Sarıkaya, H. (2005). Development and validation of Turkish version of teachers’ sense of efficacy scale. Eğitim ve Bilim (Education and Science), 30(137), 74-81.
  • Çapri, B. & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
  • Eker, C., & Çelik, S.P. (2022). İngilizce öğretmenlerinin mesleki öz yeterlilik algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. International Journal Of Social, Humanities And Administrative Sciences, 8(54), 818–826.
  • Ercan, S. (2007). Sınıf öğretmenlerinin bilimsel süreç beceri düzeyleri ile fen bilgisi öz yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması (Uşak İli örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Erdoğan, O. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin öz yeterlik ve başarı algılarında yordayıcı olarak akademik iyimserlik, umut ve mesleki haz. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Gibson, S. &. Dembo, M. H. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 569-582. Goddard, R. D., LoGerfo, L., & Hoy, W. K. (2004). High school accountability: the role of perceived collective efficacy. Educational Policy, 18(3), 403-425.
  • Hoy, A.W. (2012). Academic optimism and teacher education. The Teacher Educator, 47(2), 91-100.
  • Hoy, A.W., Hoy, W.K., & Kurz, N. M. (2008). Teacher’s academic optimism: the development and test of a new construct, Teaching and Teacher Education, 24(4), 821–835.
  • İnce, M. (2020). Preschool teachers opinions regarding ın-service training needs a phenomenological research. International Journal of Eurasian Education and Culture, 5(8), 381–417.
  • Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel. Kaşçı, T. (2021). Sınıf öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgileri ile öğretmen öz yeterlik inançlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kılınç, A.Ç., Polatcan, M., Atmaca, T., & Koşar, M. (2020). Öğretmen çalışma öğrenmesinin yordayıcıları olarak öğretmen öz yeterliği ve bireysel akademik iyimserlik: Bir kişinin özgürlüğünü ölçmek. Eğitim ve Bilim, 46, 205.
  • Kirby, M. M. (2009). Academic optimism and community engagement in urban elementary. PhD. Thesis, Williamsburg, VA., College of William and Mary. Korkut, K., & Babaoğlan, E. (2012). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16), 269-281.
  • Malhotra, N. K. (2004). Marketing research: an applied orientation (4th ed.). New Jersey: Prentice-Hall. Oğuz, A., & Topkaya, N. (2008). Ortaöğretim alan öğretmenliği öğrencilerinin öğretmen özyeterlik inançları ile öğretmenliğe ilişkin tutumları. Akademik Bakış, 14(1), 23-36.
  • Özaydın, T. E., Çavaş, P., & Cansever, B. A. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının özyeterlik inançlarının değerlendirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 1-30.
  • Sağlam, H. (2018). Öğretmenlerin duygusal zekâları ve öz yeterlik inançları ile sınıf yönetimi becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kastamonu: Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Smith, P.A., & Hoy, W.K. (2007). Academic optimism and student achievement in urban elementary schools. Journal of Educational Administration, 45(5), 556-568.
  • Usher, E. L., & Pajares, F. (2008). Sources of self-efficacy in school: Critical review of the literature and future directions. Review of Educational Research, 78(4), 751-796.
  • Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M., & Özer, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-16.
  • Tschannen-Moran, M., & Hoy, A. (2001). teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education. 17(7), 783-805.
  • Yılmaz, E.,& Kurşun, A. T. (2015). Okulların örgütsel kültürü ile akademik iyimserliği arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(35), 46-69.
  • Yılmaz, E., Uğuz, M., & Ünal, A. (2016). Öğretmenlerin Akademik İyimserlik Algılarının Örgütsel Bağlılıkları ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. 1st International Academic Research Congress, Antalya.
  • Zee, M., & Koomen, H. M. (2016). Teacher Self-efficacy and ıts effects on classroom processes, student academic adjustment and teacher well-being: a synthesis of 40 years of research. Review of Educational Research, 86(4), 981-1015.