Sınıf Öğretmenlerinin İstenmeyen Öğrenci Davranışlarına Karşı Geliştirdikleri Tutumlar

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin istenmeyen öğrenci davranışlarına karşı geliştirdikleri tutumları incelemektir. Çalışma 2014-2015 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu İstanbul, İzmir, Antalya, Tokat, Gaziantep, Ağrı, Kırıkkale'de çalışmakta olan 139'u kadın, 106'sı erkek toplam 245 sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen 10 soruluk bir anket kullanılmıştır. Ankette, sınıf öğretmenlerinin en sık karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışına yönelik olarak hazırlanmış 10 durum ve her bir durum için öğretmenlerin çözüm için kullandıkları 6 tutum seçenek olarak sunulmuştur. Katılımcılardan belirtilen davranış gerçekleştiğinde ne tür bir tutum içerisinde olacaklarını seçenekler içerisinden seçmeleri istenmiştir. Araştırma kapsamında toplanan veriler betimsel olarak incelenerek analiz edilmiş ve sonuçlar grafiklerle görselleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre; öğretmenlerin öğrenciler arasında kavga çıktığında çoğunlukla sorunu öğrencilere kendi aralarında çözdürmeye çalıştıklarını, derse karşı ilgisiz olan öğrencilere ilgi duydukları alanlarla ilgili ödevler verdiklerini, kopya çeken öğrencilerle görüşme yaparak güvenlerini sarstıklarını bildirdiklerini, kendilerine karşı saygısızlık yaptığını düşündükleri öğrencilerle özel olarak görüştüklerini, sınıf düzenini bozan öğrencileri sözlü olarak uyardıklarını, sınıf içerisinde gruplaşmalar olduğunda ortak oyunlar oynatarak sınıf bütünlüğünü sağlamaya çalıştıklarını, sorumluluk almaktan kaçınan öğrenciler için ödüllü hedefler koyarak onları sorumluluk almak konusunda motive ettiklerini, kıyafet, saç, tırnak temizliğine dikkat etmeyen öğrenciler için çeşitli örneklerle temizliğin önemini anlattıklarını, derslere katılmayan öğrencilerin katılımını sağlamak için onların bilgi seviyesine uygun sorular yönelttiklerini ve arkadaşının fiziksel özellikleriyle ilgili onlara hoş olmayan sözler söyleyen öğrencilere her insanın farklı olabileceğini konusunu somutlaştırarak anlattıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarına karşı yapıcı bir tutum sergilemeleri ve uzun vadeli çözümleri hedefleyen birbirleriyle tutarlı yaptırımlar uygulamaları gerekmektedir. İstenmeyen davranışları tetikleyen durumların ortadan kaldırılması ve tutarlı yaptırımlar oluşturulması için bu konuda yapılacak yeni çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Attitudes of Primary School Teachers towards Students' Undesired Behaviors

 The purpose of the study is to examine the attitudes of primary school teachers towards undesired student behaviors. The study was carried out in 2014-2015 academic year spring semester. The sample of the study consists of 139 female and 106 male in total 245 primary school teachers working in İstanbul, İzmir, Antalya, Tokat, Gaziantep, Ağrı, Kırıkkale. As data collection tool, researchers developed a ten-item undesired behavior questionnaire. Each question in the questionnaire includes an example of students' undesired behavior situation and ask teachers to choose an option among six about what they might react in that situation. The data were examined and analyzed descriptively and the results were visualized with graphs. According to findings; when students have problems with each other, at the first sight teachers mostly allow students to solve the problem with themselves, when students do not interested in the lesson, teachers mostly give them homework assignments that they are interested in, when students cheating during the exam, teachers mostly interview with students personally to let them know they have broke their trust, teacher also interview personally with disrespectful students to inform them about their faults, teachers warn students verbally who break the classroom rules, when students are grouped in class teachers try to maintain class integrity by playing games altogether, with students who avoid from taking responsibility, teachers tries to motivate them by putting praiseful targets for them, teachers tell the importance of cleanliness by various examples for students who are not paying attention to clothes, hair, nail cleanliness, for the students who do not participate into the class discussion, teachers ask new questions appropriate for their knowledge level, and teachers tell students who make fun of their friend's physical characteristics that each person have their own characteristics and sometimes they might be different. In order to demonstrate a constructive attitude towards the unwanted student behaviors, teachers should apply consistent sanction for the same behavior. It is recommended that new studies be carried out in order to create consistent sanctions and remove the circumstances that cause undesired behaviors.

___

  • Çanakçı, H. ve Çankaya, İ. (2011). Sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlarla başa çıkma yolları. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(2), 307-316.
  • Çetin, B. (2013). Sınıfta istenmeyen öğrenci davranışlarıyla ilgili sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 14(1), 255-269.
  • Elban, L. (2009). İlköğretimdeki öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarıyla karşılaşma ve çözüm bulma durumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Kılıç-Özmen, Z. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin duygusal zekâ düzeyleriyle öğrencilerin istenmeyen davranışlarını algılamaları ve başa çıkma yöntemleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Öztürk, Y. ve Gangal, M. (2016). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin disiplin, sınıf yönetimi ve istenmeyen davranışlar hakkındaki inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31(3), 1-16.
  • Uzun, A. (2005). Özgürleştiren Disiplin. Bilge Yayınevi: İstanbul