Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Ekolojik Ayak İzi Bilgi Düzeyleri ve “Sürdürülebilir Kalkınma için Eğitime” İlişkin Görüşleri

Bu çalışmada fen bilimleri öğretmenlerinin sürdürülebilirlik ve ekolojik ayak izi ile ilgili bilgi düzeylerinin ve “sürdürülebilir kalkınma için eğitim” ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmış örneklem amaçlı örnekleme ile seçim yapılmıştır. Araştırmaya gönüllü 24 fen bilimleri öğretmeni katılmıştır. Katılımcılar ile yapılandırılmış görüşme soruları kullanılarak yaklaşık 40 dakika süren görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler bire bir yazıya dökülmüş ve betimsel olarak analiz edilmiş, bulgular örnek ifadelerle sunulmuştur. Fen bilimleri öğretmenlerinin ekolojik ayak izi bilgileri kavram, birleşen, hesaplama ve davranış bilgisi temaları altında, “sürdürülebilir kalkınma için eğitime” dair görüşleri ise toplumun bilgi düzeyi, öğretmen yetiştirme programlarında, eğitim sisteminde ve fen bilimleri öğretim programındaki yeri ile nasıl uygulanabileceği olmak üzere 5 tema altında incelenmiştir. Bulgulardan en dikkat çekici olanlar fen bilimleri öğretmenlerinin çoğunun ekolojik ayak izi kavramını doğru olarak tanımlayamamaları, bazı öğretmenlerin sürdürülebilirlik kavramını bilmemeleridir. Görüşleri ise çeşitlilik göstermektedir ve bulgular bölümünde detaylı olarak sunulmuştur. Yeni yapılacak araştırmalarda fen bilimleri öğretmenlerine sürdürülebilir kalkınma için eğitim ile ilgili nitelikli hizmet içi eğitimler verilerek sürdürülebilirlik okuryazarı olmaları sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Ekolojik Ayak İzi, Sürdürülebilir Kalkınma İçin Eğitim, Sürdürülebilirlik İçin Eğitim, Fen Bilimleri Öğretmenleri

Science Teachers’ Knowledge about Ecological Footprint and Views on “Education for Sustainable Development”

Tis study aims to examine the knowledge levels of science teachers about the ecological footprint and their views on “education for sustainable development”. For this purpose, a case study design, one of the qualitative research methods, was used. The sample if the study was selected using the purposive sampling method. The participants of the study were 24 volunteer science teachers. Structured interviews that lasted about 40 minutes were conducted. The interviews were analyzed descriptively, and the findings were presented with frequencies, percentages, and with direct quotations. The ecological footprint knowledge of science teachers was examined under four themes; knowledge of definition, components, calculation, and behaviors. Their views on the “education for sustainable development” were also examined under five themes; knowledge level of the society, the place in teacher training programs, in the education system and in the science program, and how it can be applied. The most striking findings were that most of the participant science teachers could not define the ecological footprint, and some of them did not know the sustainability. As a further study, training about the education for sustainable development might be implemented to science teachers and the effects of the training on variables such as knowledge, skills, attitudes, motivation, value, and lifestyle should be investigated.

Keywords:

Ecological Footprint, Education for Sustainability, Education for Sustainable Development, Science Teachers,

PDF

___

Akçay, İ. (2006). Farklı ülkelerde okul öncesi öğrencilerine yönelik çevre eğitimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bursa.
Akıllı, H., Kemahlı, F., Okudan, K. ve Polat, F. (2008). Ekolojik ayak izinin kavramsal içeriği ve Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde bireysel ekolojik ayak izi hesaplaması. Akdeniz İİBF Dergisi, 8(15), 1-25.
Arslan, H. O., Cigdemoglu, C. ve Moseley, C. (2012). A three-tier diagnostic test to assess pre-service teachers’ misconceptions about global warming, greenhouse effect, ozone layer depletion, and acid rain. International Journal of Science Education, 34(11), 1667-1686.
Benedict, F. (1999). A systemic approach to sustainable environmental education. Cambridge Journal of Education, 29(3), 433-446.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, K.Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (12. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Creswell, J. W. (2017). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri. (Çev. H. Özcan). Ankara: Anı Yayıncılık.
Coşkun I. Ç. ve Sarıkaya R. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının ekolojik ayak izi farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 9(5), 1761- 1787.
Dove, J. (1996). Student teacher understanding of the greenhouse effect, ozone layer depletion, and acid rain. Environmental Education Research, 2(1), 89–100.
Feinstein, N. W. ve Kirchgasler, K. L. (2015). Sustainability in science education? How the next generation science standards approach sustainability, and why it matters. Science Education, 99(1), 121–144.
Gil-Perez, D., Vilches, A., Edwards, M., Praia, J., Marques, L. ve Oliveira, T. (2003). A proposal to enrich teachers’ perception of the state of the world: First results. Environmental Education Research, 9(1), 67–90.
Groves, F. H. ve Pugh, A. F. (1999). Elementary pre-service teacher perceptions of the greenhouse effect. Journal of Science Education and Technology, 8(1), 75–81.
Hopkins, C. A. ve Kohl, K. (2019). Teacher education around the world: ESD at the heart of education—responsibilities and opportunities towards a sustainable future for all. D. D. Karrow ve M. DiGiuseppe (Eds). Environmental and sustainability education in teacher education, international explorations in outdoor and environmental education içinde (s. 21-35). Switzerland: Springer Nature.
Karpudewan, M., Ismail, Z. H. ve Mohamed, N. (2009). The integration of green chemistry experiments with sustainable development concepts in pre‐service teachers' curriculum. International Journal of Sustainability in Higher Education, 10(2), 118-135.
Karrow, D. D. ve DiGiuseppe, M. (2019). Environmental and sustainability education in teacher education. Switzerlan: Springer Nature.
Keleş, Ö. (2007). Sürdürülebilir yaşama yönelik çevre eğitimi aracı olarak ekolojik ayak izinin uygulanması ve değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Keles, Ö. (2017). Investigation of pre-service science teachers' attitudes towards sustainable environmental education. Higher Education Studies, 7(3), 171-180.
Kilinc, A. ve Aydin, A. (2013). Turkish student science teachers’ conceptions of sustainable development: A phenomenography. International Journal of Science Education, 35(5), 731-752.
Mckeown, R. (2012). Teacher education 1992 and 2012: Reflecting on 20 years. Journal of Education for Sustainable Development, 6(1), 37-41.
MEB (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Er Nas, S. ve Şenel Çoruhlu, T. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının perspektifinden sürdürülebilir kalkınma kavramı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 562-580.
Patton, M.Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. Editörleri M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Pegem Akademi.
Ruževičius, J. (2010). Ecological footprint as an indicator of sustainable development. Economics and Management, 15, 711-8.
Sağdıç, A. ve Şahin, E. (2015). Sürdürülebilir kalkınma eğitimine yönelik inançlar: Ölçek geliştirme çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(3), 161-180
Sivrikaya, Ş. (2018). Fen bilgisi ve Türkçe öğretmen adaylarının ekolojik ayak izi farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Akdeniz Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Antalya.
Spiropoulou, D., Antonakaki, T., Kontaxaki, S. ve Bouras, S. (2007). Primary teachers' literacy and attitudes on education for sustainable development. Journal of Science Education and Technology, 16(5), 443-450.
Summers, M ve Childs, A. (2007). Student science teachers' conceptions of sustainable development: an empirical study of three postgraduate training cohorts. Research in Science & Technological Education,25(3), 307-327.
Tanrıverdi, B. (2010). Sürdürülebilir çevre eğitimi açısından ilköğretim programlarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(151). 89-103
Teksöz, G. (2014). Geçmişten ders almak: Sürdürülebilir kalkınma için eğitim. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 31(2). 73-97.
Tilbury, D. (1995). Environmental education for sustainability: Defining the new focus of environmental education in the 1990s. Environmental Education Research, 1 (2), 195-212.
Uğraş, M. ve Zengin, E. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının sürdürülebilir kalkınma için eğitim ile ilgili görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(1), 298-315.
UNESCO, (1977). Intergovernmental Conference on Environmental Education organized by Unesco in co-operation with UNEP, Final Report, Tbilisi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.baskı). Ankara: Seçkin Yayın Dağıtım
World Commission on Environment and Development (WCED)(1987). Our common future. Oxford: Oxford University Press. https://www.are.admin.ch/are/en/home/sustainable-development/international-cooperation/2030agenda/un-_-milestones-in-sustainable-development/1987--brundtland-report.html adresinden alınmıştır.
World Wide Fund for Nature (WWF), (2010). Yaşayan gezegen raporu 2010. https://wwftr.awsassets.panda.org/downloads/yasayangezegenraporu2010.pdf?1405/yasayangezegenraporu2010 adresinden alınmıştır.
Yıldız, E. (2014). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının ekolojik ayak izi farkındalık düzeylerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Yılmaz-Yendi, B. (2019). Experienced science teachers’ subject matter knowledge and pedagogical content knowledge regarding biogeochemical cycles in the context of education for sustainable development. Yayınlanmamış doktora tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.