Sporcu Ücretlerinden Elde Edilen Gelir Vergisi: Adem-İ Tahsis İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
Vergi, toplum ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla toplanan ve kamu gelirleri içinde en büyük paya sahip olan finansman aracıdır. Vergilerin konusunu oluşturan birden fazla unsur mevcutken, gelir vergisine ilişkin bunlardan biri emek karşılığında elde edilen ücrettir. Bu bağlamda GVK’da mutlak olarak ücret sayılan gelirlerden biri de sporcuların emek karşılığı elde ettikleri gelirlerdir. Sporcuların gelirleri üzerinden alınan vergiler de aynı şekilde diğer vergiler gibi bütçe gelirlerine kaydedilmekte, ancak 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi Kontrol Kanunu’nun 13/g maddesinde yer alan adem-i tahsis ilkesi gereği belirli harcamalara tahsisi kısıtlanmaktadır. Ancak sporcu ücretlerinden elde edilen gelir vergisine ilişkin, 31.12.2020 tarih ve 31351 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sporcu Ücretlerinden Tevkif Yoluyla Alınan Gelir Vergisi Üzerinden Belirlenen Payın Özel Hesaba Aktarılması, Kullanılması ve Denetimi Hakkında Yönetmelikle, adem-i tahsis ilkesinden sapıldığı görülmektedir.
INCOME TAX OBTAINED FROM ATHLETE WAGES: EVALUATION IN TERMS OF PRINCIPLE OF UNEARMARKING
Tax is a financing tool that is collected in order to meet the needs of society and has the largest share in public revenues. While there are more than one element that constitutes the subject of taxes, one of them related to income tax is the wage earned in return for labor. In this context, one of the absolute wages in the GVK is the income earned by the athletes in return for their labor. The taxes levied on the incomes of the athletes are also recorded in the budget revenues like other taxes, but their allocation to certain expenditures is restricted in accordance with the principle of decentralization in Article 13/g of the Public Financial Management Control Law No. 5018. However, with the Regulation on the Transfer of the Share Determined from the Income Tax Collected by Withholding from the Athletes' Wages through Withholding, published in the Official Gazette dated 31.12.2020 and numbered 31351, regarding the income tax obtained from the athlete's wages, it is seen that there is a deviation from the principle of decentralization.
___
- 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu. (1961,06 Ocak). Resmî Gazete (Sayı: 10700). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.4.193.pdf.
- 3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu. (1986, 21 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı: 19120). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.3289.pdf.
- 018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu. (2003, 24 Aralık). Resmî Gazete (25326). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5018.pdf.
- 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (2019, 5 Aralık). Resmî Gazete (Sayı: 30971). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/12/20191207-1.htm.
- Aksoy, Ş. (2010). Vergi hukuku ve Türk vergi sistemi. İstanbul: Filiz Kitabevi.
- Batırel, Ö.F. (2007). Kamu maliyesi ve yönetimi. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları.
- Bilici, N. (2011). Vergi hukuku (Genel hükümler ve Türk vergi sistemi). Ankara: Seçkin Kitabevi.
- Bulutoğlu, K. (2004). Türk vergi sistemi, İstanbul: Batı Türkeli Yayıncılık.
- Çoşkun, G. (1994). Devlet bütçesi: Türk bütçe sistemi. Ankara: Turhan Kitabevi.
- Edizdoğan, N. ve Ö. Çetinkaya (2022). Kamu bütçesi. Bursa: Ekin Yayınevi.
- Erdem, M., Şenyüz, D. ve İ. Tatlıoğlu. (2016). Kamu maliyesi. Bursa: Ekin Yayınevi.
- Gelirler İdaresi Başkanlığı. (2022) Ücret geliri elde edenler için vergi rehberi. Erişim adresi: https://gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/beyannamerehberi/2022/2022_ucretgelirirehber.pdf.
- Haig, R. M. (1921). The concept of income – Economic and legal aspects. Federal Income Tax, R. M. Haig (Ed.), Federal ıncome tax (1-28). New York, NY: Columbia University Press.
- Kızıl, E. (2020). Türk vergi sisteminde sporcuların ve elektronik sporcuların vergilendirilmesi. Mali Çözüm Dergisi, 30(159), 261-273.
- Maliye Hesap Uzmanları Derneği (2017). Beyanname düzenleme kılavuzu 1: Gelir Vergisi Kanunu. İstanbul: Acar Basım.
- Nadaroğlu, H. (1989). Kamu maliyesi teorisi, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
- Öz, E., F. Akçay (2013). Futbolcular özelinde sporcuların vergilendirilmesi. Vergi Sorunları Dergisi, Sayı 300, 35-54.
- Pehlivan, O. (2018). Devlet bütçesi, Trabzon: Celepler Matbaacılık.
- Rosen, H. (2008). Public finance. Sixth Edition. McGraw-Hill.
- Simons, H. C. (1938). Personal income taxation: The definition of income as a problem of fiscal policy. Chicago IL: University of Chicago Press.
- Sporcu Ücretlerinden Tevkif Yoluyla Alınan Gelir Vergisi Üzerinden Belirlenen Payın Özel Hesaba Aktarılması, Kullanılması ve Denetimi Hakkında Yönetmelik. (2020, 31 Aralık) Resmî Gazete, (Sayı: 31351). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/12/20201231-1.htm.
- Şen, H., İ. Sağbaş. (2016). Vergi teorisi ve politikası. Ankara: Kalkan Matbaacılık.
- Şenyüz, D., Yüce, M. Ve A. Gerçek. (2013). Türk vergi sistemi. Bursa: Ekin Yayınevi.
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2022). Merkezi yönetim bütçe gerçekleşmeleri ve beklentiler raporu. Erişim adresi: uploads/2022/07/2022-Yili-Merkezi-Yonetim-Butce-Gerceklesmeleri-ve-Beklentiler-Raporu-30072022.pdf. Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
- Tosuner, M. ve Z. Arıkan. (2012). Türk vergi sistemi. İzmir: Kanyılmaz Matbaacılık.
- Yeğen, B. (Temmuz 2022). Asgari geçim indirimi uygulamasından vazgeçilmesinin vergi teorisi bakımından değerlendirilmesi, Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10, 173-193.
Yeniçeri, H. (2014). Ücret gelirlerinin vergilendirme usulleri, ve vergi adaleti. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 77-85.
- Yılmaz, B. E. (2016). Maliye. İstanbul: Der Yayınları.