Savaş Dönemi Dijital Diplomasi: Ukrayna-Rusya Savaşı Örneği

Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, devletler ve toplumlar arasındaki ilişkileri yeniden yapılandırmaktadır. Devletlerin diplomasi alanındaki faaliyetlerini etki altına alan iletişim teknolojileri, hükümetlerin uluslararası toplumla ilişkilerine yeni boyut kazandırmaktadır. Devletler, uluslararası alanda stratejik hedefleri doğrultusunda toplumları ikna etmek amacıyla hedef kitlelere yönelik faaliyetlerini, sosyal medya üzerinden yürütmekte, mesaj aktarım sürecini anlık gerçekleştirilebilmektedir. Geleneksel diplomatik faaliyetlerden farklı olarak dijital diplomasi, iki yönlü iletişim sürecini kapsamaktadır. Bu iletişim sürecinde de Twitter, önemli aktörlerden biri olarak öne çıkmaktadır. Özellikle savaş, afet gibi kriz durumlarında uluslararası alanda önemli iletişim platformu rolünü üstlenen Twitter merkezli diplomasi faaliyetleri, uluslararası kamuoyu desteğini almak açısından büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, birçok ülkeyi doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen Rusya-Ukrayna Savaşı sürecinde, dijital diplomasinin kullanımı ele alınmaktadır. Rusya ve Ukrayna’nın, uluslararası kamuoyunun desteğini almaya yönelik gerçekleştirdiği dijital diplomasi faaliyetleri kapsamında sosyal medyada izledikleri iletişim stratejisi, örneklem olarak seçilen iki ülkenin Ankara Büyükelçiliklerinin Twitter hesapları üzerinden incelenmiştir. Savaşın ilk iki haftasını kapsayan ve içerik analizi yöntemine başvurularak gerçekleştirilen çalışmanın bulguları, Ukrayna ve Rusya Büyükelçiliklerinin, savaşla ilgili gelişmeleri kendi tezleri doğrultusunda Türkiye kamuoyuna düzenli olarak aktardığını hem etkileşim düzeyi hem de paylaşım sayısı bakımından Ukrayna Büyükelçiliğinin çok daha fazla öne çıktığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Dijital Diplomasi, Rusya, Ukrayna, Twitter

Wartime Digital Diplomacy: Example Of Ukraine-Russia War

Communication technologies have brought a new dimension to the relations of governments with international society. Today, states carry out their activities for target audiences through social media platforms in order to persuade societies in line with their strategic goals, and the message transfer process can be carried out instantly. Twitter based diplomatic activities are of great importance in terms of gaining international public support. In this study, the use of digital diplomacy in the process of the Russian-Ukrainian War is discussed. The communication strategies followed by Russia and Ukraine in the social media within the scope of the digital diplomacy activities carried out to gain the support of the international public was examined through the Twitter accounts of the Ankara Embassies of the two countries selected as a sample. The findings of the study, which covers the first two weeks of the war and was carried out using the content analysis method, reveal that the Ukrainian and Russian Embassies regularly convey the developments related to the war to the Turkish public in line with their thesis, and the Ukrainian Embassy stands out much more in terms of both the level of interaction and the number of posts.

Keywords:

Digital Diplomacy, Russia, Ukraine, Twitter,

PDF

___

Ahmadli, K., & Taşıran, C. (2020). Ukrayna Krizi Bağlamında Avrupa Birliği Tarafından Rusya’ya Uygulanan Yaptırımlar ve Etkileri. Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 7(14), 125-138.
Akkor Gül, A. (2005). A Media Agenda Setting Research: The Mardin Kızıltepe Event [Symposium]. 3rd International Symposium Communication in the Millennium, North Carolina, United States of America.
Anadolu Ajansı. (2022, February 24). Rusya Devlet Başkanı Putin Donbas'a Özel Askeri Operasyon Kararı Aldı. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/rusya-devlet-baskani-putin-donbasa-ozel-askeri-operasyon-karari- aldi/2512311 adresinden 10 Mayıs 2022 tarihinde alınmıştır.
Anadolu Ajansı. (2022, April 28). Twitter, İlk Çeyrekte Kullanıcı Sayısı ve Gelirini Artırdı. https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/twitter-ilk-ceyrekte-kullanici-sayisi-ve-gelirini-artirdi/2575580 adresinden 23 Mayıs 2022 tarihinde alınmıştır.
Anadolu Ajansı. (2020, April 29). Kovid-19 Sürecinde Dijital Diplomasi. https://www.aa.com.tr/tr/analiz/kovid-19-surecinde-dijital-diplomasi/1822867 adresinden 8 Haziran 2022 tarihinde alınmıştır.
Aydemir, E. (2005). Uluslararası Krizlerde Kriz İletişimi ve Uygulaması. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi 5(10), 204-231.
Bal, A. (2022). Twitter'da Musk Döneminde Değişmesi Beklenen 5 Şey. Https://Www.Ntv.Com.Tr/Teknoloji/Twitterda-Musk-Doneminde-Degismesi-Beklenen-5-Sey,Pox9SOQYv06KtTi04ZcJGA adresinden 3 Mart 2023 tarihinde alınmıştır.
Bjola, C. (2018). Digital Diplomacy 2.0: Trends and Counter-Trends. Mexican Journal of Foreign Policy 113, 1-14.
BBC (2022, February 22). Rusya - Ukrayna: Putin, Ayrılıkçı Luhansk ve Donetsk Bölgelerinin Bağımsızlığını Danıdı. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-60452304 adresinden 28 Şubat 2022 tarihinde alınmıştır.
Berridge, G. R., & James, A. (2001). A Dictionary of Diplomacy. (3 st ed.). Palgrave.
Cabbarlı, H. (2016). İki üç arasındaki Ukrayna. Karadeniz Araştırmaları 13(50), 95-123.
Cull, N. J. (2008). Public Diplomacy: Taxonomies and Histories. The Annals of the American Academy of Political and Social Science 616, 31-54.
Cull, N. J. (2009). Public Diplomacy: Lessons from the Past. Figueroa Press
Çelik, S. (2022). Rusya’nın Ukrayna’yı İşgali: AB Entegrasyonu İçin Yeni Dönem. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi 6(2), 521-533.
Çelik, F. (2022). Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. Yeni Medya 13, 229-246.
Çevik, B. S. (2014). Uluslararası Halkla İlişkilerde İnsani Yardımlar: Kamu Diplomasisi Boyutu. Stratejik Düşünce Enstitüsü Yayınları.
Çömlekçi, M. F. (2019). Dijitalleşen Diplomasi ve Sosyal Medya Kullanımı: Büyükelçilik Facebook Hesapları Üzerine Bir Araştırma. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8(1), 1-13.
Erkmen, Ö., Arslan, C., Gümüş, B., & Doğu Öztürk, İ. (2019). Türkiye’de Ekoloji Hareketlerinin Sınırlı Sosyal Medya Kullanımı: Ekoloji Birliği Twitter Ağı Analizi Örneği. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences 56, 31-66.
Fletcher, T. (2011, November 16). Twiplomacy – Riding the Digital Tiger. https://www.gov.uk/government/news/twiplomacy-riding-the-digital-tiger adresinden 10 Mayıs 2022 tarihinde alınmıştır.
Gilboa, E. (2000). Mass Communication and Diplomacy: A Theoretical Framework. Communication Theory 10(3), 275-309.
Gouveia, F., & Plumridge, H. (2005). European Infopolitik: Developing EU Public Diplomacy Strategy. London: Foreign Policy Centre. http://www. kamudiplomasisi. org/pdf/kitaplar/EUpublicdiplomacystrategy. Pdf adresinden 25.08.2022 tarihinde alınmıştır.
Gregory, B. (2011). American Public Diplomacy: Enduring Characteristics, Elusive Transformation, The Hague Journal of Diplomacy 6(3-4), 351-372.
Gürdal, E. (2021). Dijital Diplomatlar: Dijital Diplomaside Yeni Nesil Diplomatlar. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi 6(1), 114-127.
Holsti, O. R. (1968). The Handbook of Social Psychology. G. Lindzey & E. Aronson (Ed.), Content Analysis (pp. 596-692). Addision-Wesley Publishing Company.
Kappeler, A. (2014). Ukraine and Russia: Legacies of The Imperial Past and Competing Memories. Journal of Eurasian Studies 5(2), 107-115.
Kell, L. A. (2019). How to Increase Rates of Engagement on Twitter. Retrieved from https://itp.live/content/3089-does-your-twitter-account-have-goodengagement
Kocabıyık, H. (2019). Değişen Diplomasi Anlayışı, Kamu Diplomasisi ve Türkiye. Avrasya Etüdleri 55(1), 163-196.
Krech, D., Crutchfield, S. & Ballachey, E. (1983). Cemiyet İçinde Fert. (Çev.). Mümtaz Turhan. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Krippendorff, K. (2018), Content Analysis: An Introduction to its Methodology. California: Sage Publications. Kürkçü Dumanlı, D. (2017). Haber Tweetleri Üzerinden Kullanıcı Etkileşiminin Analizi. Erciyes İletişim Dergisi 5(1), 221–234.
Manheim, J. B. (1990). Strategic Public Diplomacy: The Evolution of Influence. Oxford: Oxford University Press.
McClory, J. (2015). The Soft Power 30 A Global Ranking of Power, Report Portland. Retrieved from https://portland-communications.com/pdf/The-Soft-Power_30.pdf
Özdal, H., Özertem, H. S., Has, K., & Yegin, M. (2014). Ukrayna Siyasi Krizinde Rusya ve Batı’nın Tutumu. Uluslararası Stratejik Araştırma Kurulu 28, 1-23.
Özdemir, M. (2020). Dijital Diplomasi ve Sosyal Medya: Barış Pınarı Harekâtı Kapsamında Türkiye Washington Büyükelçiliğinin Twitter Kullanımı. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi 3(2), 87-105.
Nweke, E. N. (2012). Diplomacy in Era of Digital Governance: Theory and Impact. Information and Knowledge Management. International National Sharing Platform 2(3), 22-26.
Sayın, Y., Avcı, S. & Candan, M. (2022). Twitter Diplomasisi Üzerinden Türkiye-İran İlişkilerini Anlamak: Erdoğan ve Ruhani Dönemleri (2013-2021). Erciyes İletişim Dergisi 9(1), 269-292.
Semercioğlu, H. (2016). Ukrayna Krizi Bağlamında AB-Rusya İlişkilerinin Ekonomi Politiği. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi 7(2), 188-202.
Sputnik. (2022, February 24). Ukrayna Krizi. https://tr.sputniknews.com/20220224/rusya-devlet-baskani-vladimir-putin-donbassa-askeri-operasyon-karari-aldi-1054179910.html. adresinden 10 Mayıs 2022 tarihinde alınmıştır.
Sterne, J. (2010). Social Media Metrics: How to Measure and Optimize Your Marketing Investment. John Wiley & Sons Publishers.
Şirin, İ. M. (2019). Öncesi ve Sonrası ile Ukrayna’da Maidan Süreci. (Yüksek Lisans Tezi). Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp Twitonomy. (2023). @UKRinTR’nin Twitter Profili Analizi. https://www.twitonomy.com/profile.php?sn=@UKRinTR adresinden 3 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
Twitonomy. (2023). @RusEmbTurkey’in Twitter Profili Analizi. https://www.twitonomy.com/profile.php?sn=@RusEmbTurkey adresinden 3 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
Van Dijk, J. (2018). Ağ Toplumu. (Ö. Sakin, Trans.) KAFKA Yayınları.
Westcott, N. (2008). Digital Diplomacy: The Impact of The Internet on International Relations. Oxford Internet Institute 16, 1-20.
Wichowski, A. (2015). Secrecy is for losers., Corneliu Bjola & Marcus Holmes. (Ed.), Digital Diplomacy: Theory and Practice (pp.52-70). Routledge.
Wilson, Mark I. & Corey, K. E. (2012). The Role of ICT in Arab Spring Movements. Networks and Communication Studies NETCOM 26(3-4), 343-356.
Zinderen, A. (2021). Veri Gazeteciliğinde Görsel Hikâye Anlatımı: Haberde Görselleştirme ve İnfografik Tasarım Üzerine Bir Göz İzleme Çalışması. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 10(3), 1861-1877.