LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN MUHASEBE EĞİTİMİ HAKKINDAKİ METAFORİK ALGILARI: BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ İİBF ÖRNEĞİ

Metaforlar, bireylerin kişisel tecrübelerine anlam vermeleri bakımından “tecrübelerin dili/kavramların dili” olarak tanımlanmaktadır. Muhasebe ise, hem işletme faaliyetlerinin sonuçlarını ölçen rakamları hem de bu rakamları sistematik bir perspektif doğrultusunda yorumlayan metinleri kapsamaktadır. Böylelikle de, “işletmelerin finansal dili” olarak ifade edilmektedir. Çalışmanın amacı, muhasebe eğitimi alan öğrencilerin muhasebe kavramına yönelik algılarını renk, hayvan, besin türü, mevsim, oyun, çiçek ve eşya metaforları aracılığıyla incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, 2017-2018 öğretim yılı bahar döneminde Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinde İşletme, İktisat, Maliye ve Yönetim Bilişim Sistemleri bölümlerinde öğrenim gören ve muhasebe dersini alan toplam 377 öğrenciden “Eğer muhasebe bir (renk hayvan, besin türü, mevsim, oyun, çiçek ve eşya) olsaydı, “….” olurdu. Çünkü “….” cümlelerini tamamlamaları istenmiştir. Elde edilen veriler için içerik analizi uygulanmıştır. Verilerin nitel analizi sonucunda muhasebe eğitimi alan öğrencilerin her bir kategori için en yaygın olarak kullandıkları metaforlar sırayla “siyah, kedi, brokoli, kış, saklambaç, kaktüs ve hesap makinesi” olmuştur. Her kategori için oluşturulan metaforlar olumlu ve olumsuz olarak ayrıldığında ise olumlu metaforlar sırasıyla “yeşil, köpek, ekmek, ilkbahar, santranç, gül ve hesap makinesi” iken olumsuz metaforlar ise sırasıyla “ siyah, kedi, brokoli, kış, saklambaç, kaktüs ve hesap makinesi” olmuştur. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaklaşık % 47’sinin ileride muhasebeyle ilgili bir mesleği seçme düşünceleri olduğu belirtilmiştir. Öğrencilerin mesleği seçme düşünceleri ile oluşturulan metaforlara yükledikleri anlamlar arasında ki-kare analizi sonucunda renk, hayvan, besin türü, mevsim, oyun, çiçek ve eşya metaforlarının tamamında istatistiki olarak farklılık p≤ 0,05 olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmaya katılan öğrencilerin muhasebe kavramına ilişkin en fazla metafor oluşan kavramsal kategori “zor, sıkıcı ve karmaşık bir ders olarak muhasebe” ve ikinci kategori ise; “gerekli, faydalı ve önemli bir ders olarak muhasebe” kategorileri olmuştur.  

METAPHORICAL PERCEPTIONS OF UNDERGRADUATE STUDENTS FOR ACCOUNTING EDUCATION: BİLECİK ŞEYH EDEBALİ UNIVERSITY FEAS (FACULTY OF ECONOMIC AND ADMINISTRATIVE SCIENCES) CASE

Metaphors are defined as “the language of experiences/ the language of concepts” since they put meaning on individuals’ personal experiences. Accounting encompasses not only numbers that measure the results of business activities but also texts that interpret these numbers in a systematical perspective. Accounting, thus, is known as the “financial language of businesses”. This study aims to examine the perceptions of accounting students about the concept of accounting through numerous metaphors like color, animal, food, season, game, flower and object. In 2017-2018 spring semester, in order to achieve this goal, 377 students in Bilecik Şeyh Edebali University Faculty of Economic and Administrative Sciences, enrolled in the accounting course, from departments such as Business, Finance, Finance and Management Information Systems were asked the survey question: “If accounting were a (color, animal, food, season, game, flower, object), it would be….”, because ….”. Content analysis for the data gathered was performed. The qualitative analysis of the results revealed that the most commonly used metaphors for each category were “black, cat, broccoli, winter, hide-and-seek, cactus and calculator”, respectively. When metaphors for both categories were divided as positive and negative; positive metaphors were “green, dog, bread, spring, chess, rose and calculator” while negative ones were “black, cat, broccoli, winter, hide-and-seek, cactus and calculator”, respectively. It was observed that about 47% of the participant students wanted to work in accounting business. According to the Chi-square analysis between the students’ ideas about choosing the job and the meanings they attached on metaphors, statistical difference was found p≤ 0,05 on all the color, animal, food, season, game, flower and object metaphors. Furthermore, the conceptual category with the highest number of metaphors concerning accounting by the participant students was “accounting as a challenging, boring and complicated course” and the second category in rank was “accounting as a necessary, beneficial and important course”.  

___

  • Referans1 Ağca, A. ve Zeytinoğlu, E. (2008). Mevcut Muhasebe Eğitimi Değişmeli mi? Öğrencilerin Muhasebe Mesleğine Karşı Tutumları Üzerine Bir Araştırma, XXVII.Türkiye Muhasebe Eğitimi Sempozyumu-, 23-27 Nisan, Antalya, 3-26.Referans2 Akpınar, S. ve Yıldız, Ş. (2018). Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Muhasebe Algılarına Yönelik Metaforlar, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak, 77, 91-114.Referans 3 Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim Öğretim Açısından İncelenmesi, Millî Eğitim, 171, 100-108.Referans 4 Aygün, D. ve Gerekan, B. (2012). Muhasebe Dersini İlk Defa Alan Öğrencilerin Derse Yönelik Algılarının Tespiti: Karşılaştırmalı Bir Alan Araştırması, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18, 48-63.Referans 5 Cerit, Y. (2008). Öğretmen Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Müdürlerin Görüşleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712. Referans 6 Erol, İ. ve Demirel Utku, B. (2015). Finansal Muhasebe Dersinde Öğrencilerde Oluşan Kavram Yanılgılarının İncelenmesi, International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), 1307-1319.Referans 7 Ertuğrul, İ. ve Özdemir, S. (2014). Muhasebe Dersi Alan Ön lisans ve Lisans Öğrencilerinin Derse Yönelik Tutumlarının Tespiti: Ege Bölgesinde Bir Uygulama, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (1), 204-214. Referans 8 Gökgöz, A. ve Dizkırıcı, A.S. (2013). How is Accounting Perceived in Cognitive Level? A Study Based On Metaphor, International Journal of Education and Research, 1(7), 1-6. Referans 9 Gökgöz, A. (2012). Determination Of Perceptions About Accountants Through Metaphors:A Case Of Turkey, Interdisciplinary Journal Of Contemporary Research In Business, 4 (2), 62-71Referans 10 Gömleksiz, M.N. ve Et, S.Z. (2013). Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitime İlişkin Metaforik Algıları, VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Sakarya.Referans 11 Güler, M., Ağca, A., Boz, D. (2016). İşletme Öğrencilerinin Muhasebe Algılarının Metaforlar Yardımıyla Anlatılması, Press Academia Procedia, 2, 298-309.Referans 12 Güveli, E., İpek, A.S., Atasoy, E., ve Güveli, H. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Kavramına Yönelik Metafor Algıları, Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2 (2), 140-159.Referans 13 Güven, B. ve Güven, S. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Metafor Oluşturma Becerilerine İlişkin Nicel Bir Araştırma, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (2), 503-512.Referans 14 Özbek, Y. (2015). Farklı Eğitim Programlarındaki Öğrencilerin Genel Muhasebe Dersine İlişkin Algıları, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 24-34.Referans 15 Jones, J.P. - Fields, K.T. (2001), The Role Of Supplemental Instruction In The First Accounting Course, Issues in Accounting Education, 16(4), 531-547. Referans 16 Lakoff, G. ve Johnson, M. (2005). Metaforlar hayat, anlam ve dil (G. Y. Demir, Çev.). İstanbul: Paradigma. Referans 17 Mahlios, M. (2002). Teacher role formation. Action in Teacher Education, 24(1), 9-21. Referans 18 Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 281-326.Referans 19 Tortop, H.S. (2013). Öğretmen Adaylarının Üniversite Hocası Hakkındaki Metaforları Ve Bir Değerlendirme Aracı Olarak Metafor, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3 (2), 153-160.Referans 20 Uçma, T. (2010). Kavramsal Metafor Olarak Muhasebeyi Anlamak, Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, 12 (2), 123 – 141.Referans 21 Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Soysal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.Referans 22 Zaltman, G.(2004). “Tüketici Nasıl Düşünür?” çev. A.Semih KOÇ, Media Cat Yayınları, İstanbul.