Kemer Sıkmanın Eleştirel Bir Politik Sosyolojisi

Kemer sıkmanın 2008 krizi sonrası hükümetlerce kabulünün ve uygulanmasının altında yatan temel neden sosyal harcamaların kısılması ve sermaye/servet sahibi kesimlerin dışındaki sıkı toplumsal tasarrufun tekrar yatırım, büyüme, istihdam ve gelir yaratma olanağını artıracağı yönündeki inançtır. Sermaye/servet sahibi kesimlerin beklentilerini olumlu yönde etkileyerek yatırım iştahını artıracağına yönelik bu kaba dizginsiz serbest piyasa ideolojisi dünya ekonomisinde eşitsizlik, küçülme ve toplam borç artışını (Blyth, 2017; Streeck, 2016a) körüklemiştir. Yazıda ‘siyasa’, ‘siyaset’ ve ‘yönetim düzeni’ arasındaki ayrıma göre kemer sıkmanın üç yönü ele alınmaktadır (Jessop, 2016). Yazı kemer sıkmanın politik ve sosyolojik içeriğini bu üç düzlemde yakalamaktadır. Buna göre, kemer sıkma kısa dönemli bir siyasa/uygulama, uzun süreye yayılan ve kalıcılık gösteren bir siyaset tarzı, son olarak kurumsal örgütlenmedeki değişimin üzerine yükselen yönetim düzeni olarak incelenmektedir. Neoliberalizm ve finansallaşma bağlamında kemer sıkmanın bir siyasa, siyaset ve yönetim düzeni olarak inşa edilmesinin insanın düşünsel, fiziki ve toplumsal yaşamı üzerindeki tahripkâr etkileri belirlenmektedir. Kemer sıkmanın bugünün demokratik toplumunu ve iyimser bir gelecek fikrini yok ettiği gerçeğinden hareketle yazı bu uygulamanın, siyasetin ve yönetim düzeninin eleştirel bir politik ve sosyolojik analizini geliştirmektedir. Bu eleştirel analiz ekonomi politikten, sosyolojiden, felsefeden ve siyaset felsefesinden yararlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kemer sıkma, neoliberalizm, pharmakon, finansallaşma, devlet

A Critical Political Sociology of Austerity

The main reason behind the adoption and implementation of austerity by the governments after the 2008 crisis is the belief that cuts in social expenditures and tight social savings outside the capital/wealth owners will increase the possibility of reinvestment, growth, employment and income generation. This crude unbridled free market ideology, which is supposed to increase the investment appetite by positively affecting the expectations of the capital/wealthy groups, has, however, fueled inequality, decline in growth and increase in total debt (Blyth, 2017; Streeck, 2016a) in the world economy. The article deals with three aspects of austerity according to the distinction between ‘policy’, ‘politics’ and ‘polity’ (Jessop, 2016). The paper identifies the political and sociological content of austerity on these three levels. Accordingly, austerity is examined as a short-term policy, a long-lasting and persistent political manner, and finally a governmental order/polity as a result of the change in institutional organization. In the context of neoliberalism and financialization, the destructive effects of austerity constructed as a policy, politics and polity on human being’s intellectual, physical and social life are laid out. Based on the fact that austerity devastates the current democratic society and idea of an optimistic future, the present article develops a critical political and sociological analysis of austerity as policy, politics, and polity. This critical analysis draws upon political economy, sociology, philosophy and political philosophy.

Keywords:

Austerity, Neoliberalism, Pharmakon, Financialization, The State,

PDF

___

Appadurai, A. (2017). Demokrasi yorgunluğu. (Geiselberger, H., Ed.) Büyük gerileme: zamanımızın ruh hali üstüne uluslararası bir tartışma (ss. 17-29). (Şahin, M., Biçen, A.,
Bingöl, A. N., ve Kılıç, O., Çev.) İstanbul: Metis.
Blyth, M. (2017). Kemer sıkmak: tehlikeli bir fikrin tarihi. (Argın, D., Çev.) İstanbul: KÜY.
Brown, W. (2018). Halkın çözülüşü: neoliberalizmin sinsi devrimi. (Aksoy, B. E., Çev.) İstanbul: Metis.
Derrida, J. (2012). Platon’un eczanesi. (Direk, Z., Çev.) İstanbul: Pinhan.
Epstein, G. (2005). Introduction: financialization and the world economy. (Epstein, G., Ed.)
Financialization and the world economy (ss. 3-17). Cheltenham: Edward Elgar.
Foucault, M. (2015). Biyopolitikanın doğuşu. (Tayla, A., Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Geiselberger, H. (2017). (Ed.). Büyük gerileme: zamanımızın ruh hali üstüne uluslararası bir tartışma. (Şahin, M., Biçen, A., Bingöl, A. N., ve Kılıç, O., Çev.) İstanbul: Metis.
Goodman, P. S. (2018). In Britain, austerity is changing everything. The New York Times, https://www.nytimes.com/2018/05/28/world/europe/uk-austerity-poverty.html. Erişim: 01/01/2019.
Gürkan, C. ve Karahanoğulları, Y. (2014). Neoliberalizmin krizi ve kamu maliyesi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, ss. 1-29.
Harvey, D. (2005). A brief history of neoliberalism. Oxford: Oxford University Press.
Hirsch, J. (2011). Materyalist devlet teorisi: kapitalist devletler sisteminin dönüşüm süreçleri. (Bakaç. L., Çev.) İstanbul: Alan.
Hitchcock, L. A. (2013). Kuramlar ve kuramcılar: çağdaş düşüncede antik edebiyat. (Pekşen, S., Çev.) İstanbul: İletişim.
Jessop, B. (2016). The heartlands of neoliberalism and the rise of the austerity state. (Springer, S., Birch, K. ve Macleavy, J., Ed.) The handbook of neoliberalism (ss. 410-421). New York/London: Routledge.
Karatani, K. (2017). Dünya tarihinin yapısı: üretim tarzlarından mübadele tarzlarına. (Karatay, A., Çev.) İstanbul: Metis.
Kotsakis, G. (2018). Study shows how austerity devastated Greece’s health. https://dental.washington.edu/study-shows-how-austerity-devastated-greeces-health/ Erişim: 03/08/2019.
Latouche, S. (2018). Kanaatkâr bolluk toplumuna doğru: küçülme üzerine yanlış yorumlar ve tartışmalar. (Karakaş, T., Çev.) İstanbul: İletişim.
Mülkiye Dergisi (2019). Türkiye’nin krizini anlamak. 43 (1), Ankara.
Nalbantoğlu, H. Ü. (2009). ‘Modern çağ’da universitas kavramına ne oldu? Arayışlar: bilim, kültür, üniversite (ss. 13-55). İstanbul: İletişim.
Platon. Phaedrus, http://classics.mit.edu/Plato/phaedrus.html. Erişim: 01/07/2019.
Research on Money and Finance (2010). Eurozone between austerity and default. Erişim: 08/06/2019. http://syllogika.pbworks.com/w/file/fetch/45360374/RMF-Eurozone-Austerity-and-Default.pdf
Rousseau, J.-J. (1994 [1762]). Toplum sözleşmesi. (Günyol, V., Çev.) İstanbul: Adam.
Rousseau, J.-J. (2005 [1755]). Ekonomi politik. (Birkan, İ., Çev.) Ankara: İmge.
Sanyal, K. (2017). Kapitalist kalkınmayı yeniden düşünmek: ilkel birikim, yönetimsellik ve postkolonyal kapitalizm. (Karatay, A., Çev.) İstanbul: Metis.
Stiegler, B. (2012). Politik ekonominin yeni bir eleştirisi için. (Koytak, E., Çev.) İstanbul: Monokl.
Stiglitz, J. (2018). The myth of secular stagnation. Erişim: 01/11/2019. https://www.project-syndicate.org/commentary/secular-stagnation-excuse-for-flawed-policies-by-joseph-e-stiglitz-2018-08.
Streeck, W. (2016a). Satın alınan zaman: demokratik kapitalizmin gecikmiş krizi. (K. Kabadayı, Çev.) İstanbul: KÜY.
Streeck, W. (2016b). How will capitalism end: essays on a failing sytem. London/New York: Verso. UCTAD (2017). Beyond austerity: towards a global new deal. Erişim: 06/05/2019.
https://unctad.org/en/PublicationsLibrary/tdr2017_en.pdf UNCTAD (2018). Power, platforms and the free trade delusion. Erişim: 06/06/2019. https://unctad.org/en/PublicationsLibrary/tdr2018_en.pdf
Veblen, T. (2011 [1921]). Mühendisler ve fiyat sistemi. (Özçorlu, B., Çev.) Ankara: TMMOB, Emo yayın no: GN/2011/7.
Wallerstein, I. vd. (2014). Kapitalizmin geleceği var mı? (Doğan, O. B., Çev.) İstanbul: Metis.