SSCB yıkılana kadar belirgin bir Orta Asya (ve Azerbaycan) politikası olmayan ve ilişkilerini Moskova üzerinden yürüten İran, SSCB dağıldıktan sonra bir taraftan bölge ülkeleriyle yapıcı ilişkiler kurmaya çalışmış, diğer taraftan da bölgede Rusya'nın başatlığını kabullenir gözükmüştür. Bölge ülkelerinin içişlerine karışmamaya özen gösterse de, İran'ın bölgeyle ilişkileri istediği düzeye ulaşamamıştır. Bu sonuçta, ABD'nin bölge ülkelerine aksi yöndeki telkinleri, bölge ülkelerinin siyasal İslam'ı içsel tehdit olarak görmeleri ve bu tehdidin dış odağı olarak İran'ı algılamaları ile İran'ın kendi ekonomik-teknolojik sınırlamaları etkili olmuştur. Siyasal olumsuzluklara ve ABD'nin baskılarına rağmen İran, coğrafi konumu ve enerji alanında trampa ilişkisine girme arzusuyla, özellikle hidrokarbon kaynaklarına sahip bölge ülkeleri için alternatif transit yolu ve ekonomik işbirliği yapılabilecek bir bölge ülkesi haline gelmiştir.

While Iran did not have a clearly deliniated policy towards Central Aisa (and Azerbaijan) during the Soviet period and conducted its relations through Moscow, it tried to develop constructive engagement with the regional states since the collapse of the Soviet Union. At the same time, Iran clearly came to accept the dominant postion of Russia in the region. Although it avoided involvement in internal affairs of the regional countries, Iran's political relations with them have not develop into a satisfactory level. In this, American discouragement of the regional countries to enter close relations with Iran, their identification of political Islam as domestic threat and Iran as its external hub, as well as Iran's own economic and technological weaknesses played important roles. Despite this political weaknesses and US pressures, however, Iran, with its suitable geographic location and acceptance of trampa with the energy reach countries, has emerged as an importan regional economic partner and alternative transit route.