Darfur: Koruma Yükümlülüğü ve İnsancıl Müdahale Kavramları Çerçevesinde Bir İnceleme

Darfur’daki ağır insan hakları ihlallerinin uluslararası toplumun koruma yükümlülüğünün sınırlarını aştığı konusunda kuşku yoktur. Darfur’a askeri güç içeren bir mü-dahale seçeneği 2005’ten beri Güvenlik Konseyi’nde tartışılmışsa da bir sonuca ulaşmamıştır. Bu tartışmalarda, özellikle Çin, Rusya ve Orta Doğu devletleri devlet egemenliği ilkesini ileri sürmektedirler. BM Antlaşması 39 madde çerçevesinde alınmış bir Güvenlik Konseyi kararı varsa, devlet egemenliği itirazı geçerliliğini yitirir ancak bu konuda Konsey’de yapılacak bir oylamada veto hakkı kullanılacağından müdahale kararı çıkması beklenmemektedir. Bölgesel örgüt Afrika Birliği’nin zorlayıcı bir müdahale bulunması, kapasitesinin yetersizliği ve siyasi irade olmaması nedeniyle mümkün değildir. Ağır ihlallerde tek tek devletlerin ya da devletler grubunun bu nitelikte müdahale bulunabileceğini savunan görüşe göre, koruma yükümlülüğünü kabul eden ABD, Avrupa Birliği, NATO gibi birimler müdahale edebilirler. Ancak bu birimlerde de, sebebi devlet egemenliği itirazını kabul etmeleri olmasa da, tek-taraflı bir müdahale için gerekli siyasi irade bulunmamaktadır. Dolayısıyla, yerleşmiş bir kurallar dizisi olmadan insancıl müdahalenin öznel değerlendirmelere bağlı olduğu eleştirisi, koruma yükümlülüğü anlayışı açısından da devam etmektedir.

Darfur: An Inquiry in the Framework of the Concepts of Responsibility to Protect and Humanitarian Intervention

There is no doubt that gross human rights violations in Darfur exceed the limits of the responsibility to protect of the international community. During the discussions about the situation in Darfur in the Security Council, especially China and Russia put forward the principle of state sovereignty as an argument against intervention. Whatever the result about this contention, it is not possible to take a decision at the Security Council authorizing the member states to intervene in Darfur due to veto right of the permanent members. The African Union as the regional organization would not able to intervene due to its limited capacity and the lack of political will. According to some commentators and states, states like the US or the European Union members who endorse the concept of the responsibility to protect must be able to intervene. Nevertheless, although they never accepted the objection based on the state sovereignty, these states do not have the required political will to intervene by force. This brings us to the result that the major criticism directed against the humanitarian intervention which is its application on a selective basis, persists for the concept of the responsibility to protect as well.

___

  • .....