Ali Rıza SANDALCILAR, Kezban AYRAN CİHAN

TÜRKİYE İLE GÜRCİSTAN ARASINDAKİ DIŞ TİCARETİN SEKTÖREL ANALİZİ

Bu çalışmada Türkiye’nin Gürcistan pazarındaki rekabet gücü analiz edilmeye çalışılmış, iki ülke arasında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasının (STA) rekabet gücüne etkileri üzerine odaklanılmıştır. Analizde Uluslararası Standart Ticaret Sınıflandırması’na (SITC-3) ait veriler kullanılarak Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi (AKÜ) hesaplanmıştır. Analiz sonuçlarına göre, STA öncesi dönemde Türkiye, 2 ve 3 numaralı mal grupları hariç, diğer mal gruplarının tamamında rekabet üstünlüğüne sahip iken, bu durum STA sonrası dönemde devam ettirilememiştir. Türkiye’nin Gürcistan pazarında 1, 5, 6 ve 7 numaralı mal gruplarında avantajlı konumda olduğu; 0, 2, 3, 4, 8 ve 9 numaralı mal gruplarında ise dezavantajlı konumda olduğu analiz sonuçlarından elde edilebilmektedir. Ayrıca STA sonrası iki ülke arasındaki ticarette uzmanlaşmaya gidildiği görülmektedir. Ayrıntılı analizde ise SITC-3 basamak 2 verileri kullanılmış ve iki ülke arasında toplam 66 mal grubunun AKÜ endeks değerleri hesaplanmıştır. Buna göre, Türkiye’nin 43 adet mal grubunda Gürcistan’a karşı karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu; 23 adet mal grubunda ise karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, Gürcistan, Ticaret, Serbest Ticaret Anlaşması, AKÜ

THE SECTORAL ANALYSIS OF FOREIGN TRADE BETWEEN TURKEY AND GEORGIA

This study aims to analyze the competitive capacity of Turkey in the Georgian market and focuses on the effects of Free Trade Agreement (FTA) signed between the two countries on competitive capacity. In the analysis, the Revealed Comparative Advantages Index (RCA) was calculated using data from the Standard International Trade Classification (SITC-3). Analysis results show that while Turkey had a competitive advantage in all product groups except those numbered 2 and 3 in the period before FTA, this advantage could not been kept after FTA. According to the results, Turkey has an advantage in the product groups numbered 1, 5, 6 and 7 while it has a disadvantage in the product groups numbered 0, 2, 3, 4, 8 and 9 in the Georgian market. It is also seen that the trade between these two countries became specialized after FTA. In the detailed analysis, SITC-3 step 2 data were used and the RCA index values of a total of 66 product groups between the two countries were calculated. Accordingly, it was determined that Turkey has a comparative advantage in 43 product classes and does not have a comparative advantage in 23 product groups against Georgia.

Keywords:

Turkey, Georgia, Trade, Free Trade Agreement, RCA,

PDF

___

Balassa, B. A. (1965). Trade Liberalization and Revealed Comparative Advantage. The Manchester School of Economic and Social Studies, 33, 99–124.
Balassa, B. ve Marcus N. (1989). Revealed Comparative Advantages in Japan and United States. Journal of International Economic Integration, 4(2), 8-22.
Basmihov, G. (2018). Türkiye İle İran Arasındaki İkili Ticaretin Analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30.
Batra, A. ve Khan, Z. (2005). Revealed Comparative Advantage: An Analysis for India and China. Indian Council for Research on International Economic Relations, Working Paper No:168, New Delhi.
Bojnec, S. ve Fertö, I. (2006). Does Comparative Advantages in Agri-Food Trade Matter for Multifunctional Rural Development: The Case of Hungary and Slovenia. Journal of Central European Agriculture, 7(3), 584.
EB, (2017). Ekonomi Bakanlığı. Serbest Ticaret Anlaşmaları. Erişim adresi https://www.ekonomi.gov.tr/portal/faces/home/disIliskiler/SerbestTic;jsessionid=nQ2R3IwErkekoğlu, H. vd. (2014). Kayseri İlinin Mobilya Sektörü Rekabet Gücü: Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük Endeksi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 1-22.
Fertö, I. ve Hubbard, L. J. (2003). Revealed Comparative Advantage and Competitiveness in Hungarian Agri-Food Sectors. The World Economy, 26(2).
Kafalı, M. A. ve vd. (2006). İmalat Sanayii Ürünlerinin Dış Ticaretteki Rekabet Gücüne Göre Değerlendirilmesi (1995-2004 Dönemi). Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü.
Kalaycı, C. (2013). Rusya Federasyonu İle Ticarette Türkiye’nin Açmazları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 37-57.
Kutlu, R. (2005). Türkiye’nin İslam Ülkeleri Karşısında Rekabet Gücünün Ölçülmesi. İslami Araştırmalar Dergisi, 18(4), 429-436.
Liesner, H. (1958). The European Common Market and British Industry. The Economic Journal, 68(270), 302-311.
Markusen, J. (1992). Productivity, Competitiveness, Trade Performance and Real Income: The Nexus among Four Concepts. Minister of Supply and Services. Economic Council of Canada, 8.
MFA. (2018). Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. Türkiye-Gürcistan Siyasi İlişkileri. Erişim adresi http://www.mfa.gov.tr/sub.tr.mfa?7cfb30f5-8362-482a-b57c-6c0ea5890160
RG. (2008). Resmi Gazete. Milletlerarası Antlaşma. Erişim adresi http://www.resmigazete. gov.tr /es kil er/2008/09/20080924M1-1.htm
Şahin, D. (2016). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Yöntemi İle Türkiye ve Çin’in Sektörel Rekabet Gücünün Karşılaştırmalı Analizi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 145.
Sandalcılar, A.R. (2011). Türkiye-Suriye Dış Ticaretinin Sektörel Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari bilimler Dergisi, 25(3-4).
Sandalcılar, A.R. ve Erdoğan, S. (2017). Ekonomik Entegrasyonlar Avrupa Birliği ve Türkiye. Bursa: Ekin Yayınevi.
Sarıçoban, K. ve Kösekahyaoğlu, L. (2017). Ticaret Sonrası Verilerle Rekabet Gücünün Ölçülmesinde Kullanılan İndeksler Üzerine Bir Literatür Taraması. The Journal of Academic Social Science, 47, 424-444.
Sarıçoban, K. ve Kösekahyaoğlu, L. (2017). Türkiye’nin Tarımsal Ürünlerdeki İhracat Rekabet Gücünün Ölçülmesi: 1996-2015 Dönemi Üzerine Bir Analiz. ASSAM (Adaleti Savunanlar Stratejik Araştırmalar Merkezi Derneği, 4(7), 78-96.
Seyidoğlu, H. (2017). Uluslararası İktisat, Teori, Politika ve Uygulama (21. Baskı). İstanbul: Güzem Can Yayınları.
Seymen, D. A. (2009). Türkiye’nin Dış Ticaret Yapısı ve Rekabet Gücü. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
TUİK. (2018). Türkiye İstatistik Kurumu Veri Tabanı. Erişim adresi www.tuik.gov.tr
TÜİK. (2018). Türkiye İstatistik Kurumu. Uluslararası Standart Ticaret Sınıflaması, SITC Rev.3. Erişim adresi https://biruni.tuik.gov.tr/DIESS/SiniflamaSurumDetayAction.do? surumId=13&turId=3&turAdi=%203.%20D%C4%B1%C5%9F%20Ticaret%20S%C4%B1n%C4%B1flamalar%C4%B1
WB. (2017). World Bank, Country Profile. Erişim adresi https://www.worldbank.org/