TURİZM PLANLAMASINDA DESTİNASYON ÇEKİCİLİKLERİNİN ÖLÇÜMÜ: BİR YÖNTEM YAKLAŞIMI

Bu çalışmanın temel amacı, turizm yatırımlarında ve turizm fiziksel planlamasında ve turizm pazarlama stratejilerinin oluşturulmasında bölgesel turistik çekicilik ölçümlerinin gerekliliğine ve kullanım olanakla-rına işaret etmektir. Bu çalışmada ilk önce, turistik çekicilik kavramının bileşenleri tanımlanmış ve takip eden ampirik çalışmada kullanılabilirliği göz önünde tutularak sınıflandırılmıştır. Talep yönünden, tüketicinin çekicilik kriterleri arasındaki seçimiyle ilgili ordinal ölçeği oluşturmak üzere bir anket metodu öne-rilmiştir. Arz yönünden ise, Ege bölgesinde yer alan çeşitli yöreler üzerine uygulanan, turistik çekicilik yoğunluğu ölçümlerinin yüksek güvenirliği olan “harita üzerinde değerlendirme” metodu ile ve veri ye-tersizliği durumunda horistik yöntemlerle nasıl elde edilebileceği açıklanmıştır. Böylece 16 çekicilik alt grubu bünyesinde birleştirilmiş çekicilik tercih ve potansiyel endeksleri elde edilmiş ve bunlardan her seçilmiş yöre için bir tek bileşik “turistik değer” endeksi bulunmuştur. Plancının sezgisel yaklaşımlarıyla buradaki ampirik sonuçların karşılaştırılması, turistik çekicilik ölçümlerinin, turizm planlaması ve turizm yatırım kararlarıyla ilgili tasarımlarda hesaba dahil edilmesinin sağlayacağı yararları açıkça göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Turizm, Turistik Çekicilikler, Turistik arz ve talep, Turizm Fiziksel Planlaması

-

The primary purpose of this work is to point out the necessity and possibilities of utilization of regional tourist attractiveness measurements for the allocation of touristic investments, tourism physical planning and possibility for the tourism marketing strategies. First, the components of touristic attractiveness were defined and suitably classified for the empirical work that follows. On the demand side, in order to develop ordinal scale indices of consumer’s choice among various criteria of touristic attractiveness a survey method was proposed. The survey was then tested on 31 interviewees for the purpose of determining its applicability. On the supply side, a reliable method concerning the evaluation of areal touristic attractivity densities from maps to scale, as well as heuristic methods in case of data shortage were explained by using the data of touristic regions. Thus indices of choice and potential were obtained on the aggregated basis of 16 attractiveness sub-groups, from which single composite indices for each selected region could be derived.The empirical results as compared with the planner’s more intuitive approaches indicated clearly the benefit to be gained through the inclusion of the touristic attractiveness measurements into the considerations leading to the tourism planning and touristic investment decisions

Keywords:

Tourism, Touristic Attractiveness, Touristic supply and demand, Tourism physical planning,

PDF

___

ACAR, Ahmet ve DENER, Hasan I. (1978), “İşletmecilikte Araştırma Yön-temleri”, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
BLALOCK, Hubert (1960), “Social Statictics”, Mc Graw-Hill Book Co.,New York.
DENER, Hasan I. (1982), “Sosyal Turizm: Ekonomik Boyutu ve Politikası”, Türk-İş: Modern Yönetim Semineri, Yayın No: 144, Ankara.
EREN, Erol (2010), “Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası”, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
GEARING, Charles E, SWART, William W, VAR, Turgut (1976), “Establishing A Measure of Tourist Attractiveness” (Gearing, Charles E, Swart, William W, Var, Turgut) (Derl.): Planning For Tourism Development: Quantitative Appoaches. Praeger, New York.
GUNN, Clare A. (1979), “Tourism Planning”, Crane Russak Co, New York
INSKEEP, Edward, (1988), “Tourism Planning: An Emerging Specialization”, Journal of the American Planning Association, Summer, Vol. 54, No. 3.
INSKEEP, Edward (1991), “Tourism planning: An integrated and sustainable devolopment Approach”, Newyork: Van Nostrand Reinhold.
KAĞITÇIBAŞI, Çiğdem (1976), “Ölçme ve Ölçekleme”, (Keleş, Ruşen (Derl): Toplum Bilimlerinde Araştırma ve Yöntem, TODAİE Yayın No:152, Sevinç Matbaası, Ankara.
KAISER, Charles, HELBER, Larry E. (1978), “Tourism Planning and Development”, CBI, Publishing Co Inc, Boston.
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI, (1983), “12 Öncelikli Yerleşim Mer-kezi”, Araştırma Grup Başkanlığı, Yayın No.1982/9 Başbakanlık Basımevi, Ankara.
LAWSON, Fred (1976), “Hotels, Motels and Condominiums Design, Planning and Maintenance”, Cahners Boks. International Inc, Boston.
OLALI, Hasan (1968), “Ege Bölgesi Turizmi ve Turizmin Mevsimlik Ka-rakteri”, Turizm Enstitüsü,Yayın No:6, Ege Üniverisitesi Matbaası, Bornova.
OLALI, Hasan ve KORZAY, Meral (1993), “Otel İşletmeciliği”, Beta ya-yınları, İstanbul.
ÖZGÜN, Kamuran, EŞİT, Ceylan (1980), “Seyahat Acenteleri Araştırma-sı”, Turizm Planlaması Genel Müdürlüğü, Ankara.
SENCER, Muzaffer, SENCER, Yakut (1978), “Toplumsal Araştırmalarda Yöntembilim”,TODAİE, Yayın No:172, Doğan Basımevi, Ankara.
TURİZM ve TANITMA BAKANLIĞI, (1978-1979), “Kıyı Kesimi Nazım İmar Planı”,Ciltler: Edremit-Burhaniye, Bergama-Dikili, Ayvalık, Çeşme-Karaburun, Seferihisar-Dilek Kitap I., Seferihisar-Dilek, Kitap II. Turizm Planlama-sı Genel Müdürlüğü, Ankara.
VAR, Turgut (1978), “Delphi and GSU Techniques in Tourism Policy Formulation”, Journal of the Muğla School Of Business Administration, Special Issue, October.