İNOVASYON VE FİNANSAL PERFORMANS ARASINDAKİ İLİŞKİ: BIST TEKNOLOJİ ENDEKSİNDEKİ FİRMALAR ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

İnovasyonun, firmaların performanslarını arttırma ve dolayısıyla firmaların içinde bulundukları ekonomiye katkı sağlayarak ülkelerin refahının yükseltilmesinde önemli bir role sahip olduğu kabul edilmektedir. Firmaların inovatif faaliyetleri ile finansal performansları arasındaki ilişkinin araştırılmasını amaçlayan bu çalışma kapsamında da örneklem grubu olarak seçilen BIST Teknoloji endeksine kote firmaların “Maddi Duran Varlık/Toplam Varlıklar” ve “AR-GE Giderleri/Net Satışlar” oranları ile TOPSİS ile ölçülen finansal performansları arasındaki etkileşim saptanmaya çalışılmıştır. Aynı konu üzerine yapılan önceki çalışmalardan farklı olarak finansal performansın TOPSİS ile ölçülmesi yoluyla inovatif faaliyetlerin finansal performans üzerindeki etkileri, sadece karlılık oranlarıyla değil, likidite, faaliyet ve finansal yapı oranları da dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Ayrıca karşılaştırma için inovatif faaliyetlerin geleneksel karlılık ölçütleri olan Aktif Karlılığı ve Özsermaye Karlılığı oranları ile olan ilişkileri de araştırılmıştır. Bulgular TOPSİS skorları ile inovatif faaliyetler arasında istatistiksel olarak anlamlı olmayan zayıf bir korelasyon olduğunu ortaya koyarken özellike Aktif Karlılığı ve ARGE giderlerinin oranı arasında anlamlı ve orta düzeyde korelasyon tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Inovasyon, finansal performans, AHP, TOPSİS

PDF

___

Adner, R., ve Kapoor,R. (2009). Value Creation in Innovation Ecosystems:How The Structure of Technological Interdependence Affects Firm Performance in New Technology Generations. Stra-tegic Management Journal, 31, 306-333.
Aspara, J., Hietanen, J., Tikkanen, H. (2010). Business model innovation vs replication: financial performance implications of strategic emphases. Journal of Strategic Marketing, 18 (1), 39-56.
Atalay,M. Anafarta, N. ve Sarvan, F. (2013). The relationship between innovation and firm per-formance: An empirical evidence from Turkish automotive supplier industry. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 75 ( 2013 ), 226 – 235.
Baregheh, A., Rowley J., Sambrook, S. (2009). Towards a Multidisciplinary Definition of Innovation. Management Decision, 47(8), 1323-1339.
Calantone, R.J., Cavusgil, T., Zhao, Y. (2002). Learning orientation, firm innovation capability, and firm performance. Industrial Marketing Management, 31 (2002) 515 – 524
Çiçek, H., Onat, O.K. (2012). İnovasyon Odaklı Faaliyetlerin Firma Performansına Etkisinin Veri Zarflama Analizi İle Belirlenmesi; İMKB Üzerine Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (7), 46-53.
Deng, X., Hu, Y., Deng, Y., Mahadevan, S. (2014). Supplier selection using AHP methodology extended by D numbers. Expert Systems with Applications, 41(1), 156-167.
Doğan, B., Albeni, M. (2015). Türk İmalat Sanayisinde Firma Düzeyinde Yeniliğin Belirleyicileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 287-298.
Geroski, P.A. (1995). Innovation and Competitive Advantage. OECD Economics Department Wor-king Papers, No:159, Paris.
GII (2016). Global Innovation Index. Rankings. Erişim adresi: http://www.wipo.int/publications/en/details.jsp?id=4064
Gunday, G., Ulusoy, G., Kilic, K., Alpkan L. (2011). Effects of innovation types on firm performance. International Journal of Production Economics, 133 (2), 662-676.
Hana, U. (2013). Competitive Advantage Achievement through Innovation and Knowledge. Journal of Competitiveness, 5 (1), 82-96.
Howells, J. (2005). Innovation and regional economic development: A matter of perspective? (1971-2014). Research Policy, 34 (2005), 1220–1234.
Kemp, R.G.M., Folkeringa, M. , de Jong, J.P.J., Wubben, E.F.M. (2003). Innovation and firm per-formance, SCientific AnaLysis of Entrepreneurship and SMEs , Research Report H200207.
Koellinger, P. (2008). The Relationship between Technology, Innovation, and Firm Performance: Empirical Evidence on E-Business in Europe. Research Policy, DOI: 10.1016/j.respol.2008.04.024.
Lee, S., Kim, W., Kim, Y. M., & Oh, K. J. (2012). Using AHP To Determine Intangible Priority Factors For Technology Transfer Adoption. Expert Systems With Applications, 39(7), 6388-6395.
Li, X., Wang, K., Liu, L., Xin, J., Yang, H., & Gao, C. (2011). Application of the entropy weight and TOPSIS method in safety evaluation of coal mines. Procedia Engineering, 26, 2085-2091.
Liao, T.S. ve Rice J. (2010). Innovation investments, market engagement and financial performan-ce: A study among Australian manufacturing SMEs. Research Policy, 39 (2010), 117–125.
Opricovic, S., Tzeng, G. H. (2004). Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European Journal Of Operational Research, 156(2), 445-455.
Önder, E.,Dağ, S. (2013). Combining Analytical Hierarchy Process and Topsis Approaches For Supplier Selection In A Cable Company. Journal of Business, Economics and Finance,2 (2), 56 – 74.
Öztürk,E., Mesçi, M. ve Kılınç,İ. (2013). Yenilik Faaliyetlerinin İşletme Performansına Etkisi: Yat Limanları Üzerine Bir Değerlendirme. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(2), 97-118
Prajogo, D.I. (2006). The Relationship between Innovation and Business Performance—A Compa-rative Study between Manufacturing and Service Firms. Knowledge and Process Management, 13 (3), 218–225.
Rosenbusch, N., Brinckmann, J., Bausch A. (2011). Is innovation always beneficial? A meta-analysis of the relationship between innovation and performance in SMEs. Journal of Business Venturing, 26 (2011) 441–457.
Saaty, R. W. (1987). The Analytic Hierarchy Process—What It Is And How It Is Used. Mathematical Modelling, 9(3-5), 161-176.
Şişmanoğlu, E., Akçalı B.Y. (2016). The Effect Of Innovatıon On Fınancıal Performance Of Some Inform. and Techn. Companıes in Turkey. Ekonometri ve İstatistik, 24 (2016), 82-93
Türkmen, Y. S., Çağıl, G. (2012). İMKB’ye Kote Bilişim Sektörü Şirketlerinin Finansal Performansla-rının TOPSIS Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Maliye Finans Yazıları, Yıl 26, Sayı 95, Nisan, 59-78.
Vaidya, O. S., Kumar, S. (2006). Analytic Hierarchy Process: An Overview Of Applications. European Journal Of Operational Research, 169(1), 1-29.
Velasquez, M., & Hester, P. T. (2013). An Analysis Of Multi-Criteria Decision Making Methods. In-ternational Journal of Operations Research, 10(2), 56-66.
Wang, T., chuan Xin, B., & juan Qin, L. (2011). AHP-Based Capacity Evaluation Of Enterprise Deve-lopment. Procedia Engineering, 15, 4693-4696.
Wang, T. C., Chang, J. F., Anh, T. N., & Chang, W. T. (2010). Applying TOPSIS Method to Evaluate the Business Operation Performance of Vietnam Listing Securities Companies. In Computational Aspects of Social Networks (CASoN), 2010 International Conference , 273-277, IEEE.
Wang, T. C., & Hsu, J. C. (2004). Evaluation Of The Business Operation Performance Of The Listing Companies By Applying TOPSIS method. In Systems, Man and Cybernetics, 2004 IEEE International Conference, 2, 1286-1291, IEEE.
Wang, Z. , Wang N. (2012). Knowledge sharing, innovation and firm performance . Expert Systems with Applications, 39 (2012) 8899–8908.
Yavuz, Ç. (2010). İşletmelerde İnovasyon-Performans İlişkisinin İncelenmesine Dönük Bir Çalışma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(2), 143-173.
Yücel, R., Ahmetoğlulları, K. (2015). AR-GE Harcamalarının Firmaların Net Kâr Değişimi Ve Hisse Başına Kârlılığına İnovatif Etkisi: BİST Teknoloji Yazılım Ve Bilişim Sektöründe Bir Uygulama. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15( 4), 87-104.
Zahra, S. A. Ve Das, S. R. (1993), Innovation Strategy and Financial Performance In Manufacturıng Companiıes: An Empırıcal Study. Production and Operations Management, 2: 15–37.