BOŞANMANIN SOSYO-EKONOMİK NEDENLERİ ÜZERİNE MEKÂNSAL EKONOMETRİK BİR İNCELEME

Aile, toplumsal yapının en temel kurumudur. Bireylerin evlilik yoluyla aile kurma kararı almasının nedenleri gibi boşanma yoluyla evliliği sonlandırmasının nedenleri de sosyal bilimciler açısından merak uyandıran bir konudur. Hem ulusal hem de uluslararası ölçekte yapılan incelemeler, boşanma oranlarındaki artışı çoğunlukla sanayileşmenin toplumsal yapı üzerinde yarattığı etkilere bağlamaktadır. Türkiye’de tarım toplumundan sanayi toplumuna geçişle birlikte hızla şehirleşme sürecine giren, geleneksel aile ve cinsiyet rollerinin değişim geçirdiği bir ülkedir. Bu değişim aile, evlilik ve boşanma gibi olgulara bakışta da önemli etkiler yaratmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de artan boşanma oranlarında etkili olan sosyoekonomik unsurları mekânsal ekonometri yardımı ile tespit etmektir. Elde edilen bulgular sonucunda, ilköğretim veya alt eğitim seviyesi, işsizlik oranı ve doğurganlık hızı artışı boşanma hızını azaltıcı faktörler olarak bulunurken; GSYH, kadın istihdamı, hastalık, lise/MYO/lisans eğitim seviyeleri, suç artışı, internete erişim ve erkeklerin evlilikten memnuniyetsizliği boşanmayı arttırıcı unsurlar olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Aile kurumu, boşanma nedenleri, mekansal ekonometri

A SPATIAL ECONOMETRIC ASSESMENT ON SOCIO-ECONOMIC REASONS OF DI-VORCE

Family is the primary institution of social structure. The reasons why an individual decides to get married and why she/he decides to get divorce have arose curiosity for social scientist. Both national and international scale analysis indicate that the increase in divorce rate is mostly related to the industrialization which has effect on the social structure. Turkey is one of the countries where traditional family and gender roles have changed through the shift from agricultural society to the industrial society which accompanied by high level of urbanization process. These changes have a significant impact on the family, marriage and divorce. The aim of this study is to determine the socioeconomic factors which are effective in increasing divorce rates in Turkey through spatial econometrics. As a result of study; primary or lower education level, unemployment rate, and fertility rates are found as factors that decrease the divorce rate. GDP, female employment, illness, high school education/ undergraduate education levels (associate or bachelor degree), increase in crime, access to internet, and dissatisfaction from marriage by men are important points for increasing divorce

Keywords:

Family institution, divorce reasons, spatial econometrics,

PDF

___

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2015b). Türkiye Boşanma Nedenleri Araştırması. Ankara
Amato, P., Beattie, B. (2011). Does the Unemployment Rate Affect the Divorce Rate? An Analysis of State Data 1960–2005. Social Science Research, 40, 705–715.
BTK. https://www.btk.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Yillik-Il-Istatistikleri. Erişim Tarihi: 20.03.2018
Frey, P. (2010). How Technological Advances Have Impacted Marriage in America. A Master’s Thesis. Graduate School of Arts & Sciences of Georgetown University, Washington.
Güriş, S. (2015). Stata ile panel veri modelleri. Der yayınevi, İstanbul.
Hiller, V., Recoules, M.(2013). Changes in Divorce Patterns: Culture and the Law. International Review of Law and Economics. 34, 77– 87.
Huston, T. (2009). What’s ove got to do with it? Why some marriages succeed and others fail. Personal Relationships, 16, 301–327.
Kefee, G., Pearson, K.( 2011). Clinical Report-The Impact of Social Media onChildren, Adolescents, and Families. American Academy of Pediatrics.127, 800-804.
Kesselring, R. G., & Bremmer, D. (2004). Female Income, the Ego Effect and the Divorce Decision: Evidence from Micro Data. AIAS Working Papers, (2003/27).
Lee, S., Chae, Y. (2007). Children’s Internet Use in a Family Context: Influenceon Family Relati-onships and Parental Mediation. Cyberpsychology & Behavıor. 10 (5), 640-644.
LeSage, J., & Pace, R. K. (2009). Introduction to spatial econometrics. Chapman and Hall/CRC.
Lynch, J. J. (2000). A Cry Unheard: New Insights into the Medical Consequences of Loneliness. Bal-timore: Bancroft.
Sağlık Bakanlığı (2013). https://www.saglik.gov.tr/TR,11588/istatistik-yilliklari.html. Erişim Tarihi: 20.03.2018.
SGK. http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari. Erişim Tarihi: 20.03.2018
South, S. (1985). Economic Conditions and the Divorce Rate: A Time-Series Analysis of the Postwar United States. Journal of Marriage and Family, 47(1), 31-41.
Taylan, H., Danış, Y. (2016). Sosyal Değişme ve Türkiye’de Boşanma Olgusu, Mehir Dergisi, 3, 41-57.
Topbaş, F., Kurt, S. (2007). İşsizlik ve Boşanma İlişkisi: 1970–2005 Var Analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(7), 30-43.
Uçan, Ö. (2007). Boşanma Sürecinde Kriz Merkezine Başvuran Kadınların Retrospektif Olarak De-ğerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri, 10, 38-45.
Waite, L. J., & Lehrer, E. L. (2003). The benefits from marriage and religion in the United States: A comparative analysis. Population and development review, 29(2), 255-275.
Yıldırım, N. (2004).Türkiye’de Boşanma ve Sebepleri. Bilig 28, 59-81.
Zeren, F. (2010). Mekânsal Etkileşim Analizi. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, (12), 18-39.