KAZAKİSTAN’DA 2019-CUMHURBAŞKANI ERKEN SEÇİMİ VE SONRASINDA YAŞANAN GELİŞMELER

KAZAKİSTAN’DA 2019-CUMHURBAŞKANI ERKEN SEÇİMİ VE SONRASINDA YAŞANAN GELİŞMELER

Öz: Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, yaklaşık on yıldır iktidar değişiminin altyapısını ustaca hazırlamış, ülkesinin bu dönemeci yumuşak ve sancısız biçimde geçmesini sağlamıştır. Sürpriz bir zamanlama ile başkanlığı Kasımjomart Tokayev’e bırakan Nazarbayev; daha önceden Anayasa ve yasalarla tahkim ettiği Kurucu Başkan-Ulus Lideri, Güvenlik Konseyi Başkanı, Anayasa Konseyi Üyesi vb. unvan ve yetkileriyle devlet mekanizmasının en tepesinde bulunmaya devam edecektir. Müesses nizamın temel dış politika tercihlerini çıkarlarına aykırı bulan Batılı güçler, Nazarbayev sonrası dönemde etkili olabilmek adına 2018 Nisan’ından itibaren Avrupa’daki Kazak muhalefetini harekete geçirmiştir. 4 Şubat 2019’da Astana’da bir evde çıkan yangında beş kız çocuğunun feci şekilde can vermesi, bu odaklarca bir fırsat görülmüş, yaşanan facia ve ekonomik sıkıntılar köpürtülerek özellikle sosyal medya üzerinden ülkede bir istikrarsızlık ortamı oluşturulmaya çalışılmıştır. Nazarbayev; sürpriz istifası ve erken seçim kararıyla bu odakların hamlesini boşa çıkarmıştır. Bunun üzerine muhalifler, seçimlerde usulsüzlükler yapıldığını ileri sürerek sokaklara dökülüp Sorosvari yöntemlerle protesto gösterileri düzenlemiştir. Gösteriler sırasında atılan sloganlar ve dile getirilen talepler göstermektedir ki hedef; “özgür ve adil seçim” değil, devletin dış politika stratejileridir.

___

  • Andican, A.Ahat. (1996). Değişim Sürecinde Türk Dünyası. İstanbul: Emre Yayınları.
  • Çjen Kun Fu. (1999). Geopolitika Kazahstana-Mejdu Proşlım i Buduşçim. Almatı: Jeti Jarğı.
  • Gadjiyev, K.S. (2001). Vvedeniye v Geopolitiku. Moskvo: Logos.
  • Haussig, Hans Wilhelm. (2001). İpek Yolu ve Orta Asya Kültür Tarihi, Çev. Kayayerli, Müjdat. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
  • Tajin, Marat. (2007). Kazakistan Tarihi- Makaleler, Çev. Türk Tarih Kurumu. Ankara: TTK Yayınları.
  • Heyet. (1996). Elbası. Almat: Ana Tili.
  • Jambılov, Diyas. (1999). Tauelsizdik Jane Sayasiy Sana. Almatı: Jeti Jarğı.
  • Kesici, Kayyum. (2003). Dün Bugün ve Hedefteki Kazakistan. İstanbul: IQ Kültürsanat Yayıncılık.
  • Nazarbayev, Nursultan; Çev. Arıkan, Fatma; Arıkan, Serdar. (2000). Tarihin Akışında. İstanbul: OM Politika.
  • Tatimov, Makaş. (1993). Kazak Alemi. Almatı: Atamura.
  • Tokayev, Kasım Jomart. (2003). Belasu- Diplomatiyalık Oçerkter. Almatı: Deuir Baspası.
  • ……………………….. (2001). Diplomatiya Respubliki Kazahstan. Astana: “Elorda” Baspası.
  • Yalçınkaya, Alâeddin. (1997). Sömürgecilik  Panislamizm Işığında Türkistan 1856’dan Günümüze. İstanbul: Timaş.