Güvenlik güçlerinin toplantı ve örgütlenme özgürlüğü : Uluslararası hukuk ve ülkemizdeki uygulama

Bugüne kadar güvenlik güçlerinin demokratikleşmesi konusunda birçok tartısma yürütülmüş, çalısmalar gerçeklestirilmiş olmasına karşın, güvenlik güçlerinin de demokratik haklarının olabileceği konusu uzunca bir süre ihmal edilmistir. Hâlbuki diger meslek mensupları gibi, güvenlik güçleri mensuplarının da kendi mesleklerinden kaynaklanan birtakım sıkıntı ve zorlukları bulunmaktadır ve zaman zaman bu sıkıntıların dısa yansıdıgı görülmektedir. Nitekim 2000 yılında, iki meslektaşlarının teröristlerce İstanbul’un göbeginde şehit edilmesi üzerine, çevik kuvvet polisi tarafından basta İstanbul olmak üzere ülkenin değişik yerlerinde birtakım protesto gösterileri düzenlenmistir. Bu gösteriler o günkü konjonktürde hükümet kanadı dâhil olmak üzere birçok kesimin tepkisini çekmis; konu günlerce medyanın gündeminden düsmemistir. Protesto eylemlerine karısan polisler hakkında açılan davaların temyiz incelemesi sonucunda Yargıtay, gösterilere karısan polislerin demokratik haklarını kullandıklarını kabul ederek verilen mahkûmiyet kararlarını bozmuştur. Yargıtay kararı, elestiriye açık olmakla birlikte, kolluk güçlerinin de demokratik haklardan istifade edebileceklerini göstermesi açısından büyük önem tasımaktadır. Ülkemizdeki mevcut mevzuata göre güvenlik güçleri mensuplarının toplantı ve örgütlenme özgürlügünden yararlanabilmeleri söz konusu degildir. Avrupa insan Hakları Sözlesmesi ve Birlesmis Milletler Medeni ve Siyasi Haklar Sözlesmesi, güvenlik güçlerinin toplantı ve örgütlenme özgürlügünden yararlanmasına mesru sınırlamalar getirilebilecegini kabul etmekle birlikte; bu hakların yok sayılmasını öngörmemektedir. Ülkemizdeki güvenlik güçleri bakımından, giydikleri üniforma ve tasıdıkları sorumluluk dikkate alındıgında toplantı özgürlügünün sınırlanmasından yana olmakla birlikte; dernek kurma, kurulan derneklere üye olma veya sendika ve sendika benzeri mesleki birlikler kurma, kurulan birliklere üye olma açısından güvenlik güçlerinin de uluslararası belgelerce kabul edilmis örgütlenme özgürlügünden yararlandırılması gerektigini düsünmekteyiz. Avrupa Birligi Müktesebatına uyum kapsamında yakın gelecekte konunun gündeme gelmesi kuvvetle muhtemel olup; böyle bir dıs baskıya maruz kalmadan ülkemiz kosullarına uygun bir çözüm üreterek örgütlenme özgürlüğünün sınırlarını güvenlik güçlerini de kapsayacak sekilde genisletmek demokratiklesme konusundaki samimiyetimizi ortaya koyacaktır.

___

Anayurt, Ö., ‘Avrupa İnsan Hakları Sözlesmesinde Toplanma, Dernek ve Sendika Özgürlügü’, Kamu Hukuku Arsivi (KaHukA), Prof. Dr. İlhan AKIN'a ARMAGAN, Yıl 6, 2003/1, (http://www.akader.net/KHUKA/index.htm).

Aydın, A. H. ‘İnsan Hakları ve Kamu Yönetimi’, Polis ve Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl. 1, Cilt. 1,Sayı. 1, 2003.

Aytaç, Ö. ve Beren, F. ‘Kitap incelemesi’, Polis Bilimleri Dergisi, Cilt. 2, Sayı. 5-6, 2000.

Bal, İ. ve Beren, F., Polis Etigi, (Ankara: Siyasal Kitapevi, 2003).

Balcı, F., ‘Basın Gözüyle Polis Yürüyüsü’, Polis Dergisi, Sayı 26, 2001, EGM Yayınları,

(http://www.egm.gov.tr/egitim/dergi/eskisayi/26/yeni/web/fatih_balci.htm).

Bayley, D., Changing the Guard: Developing Democratic Police Abroad, (New York: Oxford University Press, 2006).

Bila, F. ‘Tantan: Provakasyon’, Milliyet Gazetesi, 15.12.2000,(http://www.milliyet.com.tr /2000/12/15/yazar/bila.html). (Erisim tarihi): Eylül 2008.

Bruce, D. and Neild, R., The Police That We Want: A Handbook For Oversight Of The Police In South Africa, Center for the Study of Violations and Reconciliation, 2005. http://www.justiceinitiative.org/db/resource2?res_id=102519 (Erisim tarihi: 31 Mayıs 2009).

Burgess, M., Fleming, J. & Marks, M., ‘Thinking Critically About Police Unions in Australia:Internal Democracy And External Responsiveness’, Police Practice And Research: An International Journal, Vol. 7 No.5, Aralık 2006.

Cerrah, İ. ve Eryılmaz, M. B., Avrupa Polis Etigi Yönetmeligi ve Açıklayıcı Notlar, (Ankara: Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Fakültesi Yayın no: 1, 2001).

Chan, J., Changing Police Culture: Policing in a Multicultural Society, (Cambridge: Cambridge University Press, 1997).

Chan, J., ‘Police Stress and Occupational Culture’, Police Occupational Culture: New Debates and Directions, Sociology of Crime, Law and Deviance, Vol. 8, (Amsterdam; Oxford:Elsevier JAI, 2007).

Crank, J. P. (1998). Understanding Police Culture, (Cincinnati: Anderson Publishing Co, 1998).

Dönmezer, S. ve Yenisey, F., ‘Ceza Adalet Sisteminde Jandarma ve Polisin Rolü ve Etkinligi’ Polis Bilimleri Dergisi. Nisan 1998, Cilt.1, No. 1.

Drummond, D. S., Police Culture, (California: Sage Publication, Inc., 1976).

Erdogan, M., ‘Devleti ve Demokrasiyi Korumak’, http://www.liberal dt.org.tr/guncel/Erdogan/ me_devletdemokrasi.htm, (Erisim tarihi: Ekim 2003).

Ermumcu, O. ‘Avrupa insan Hakları Sözlesmesinin 11.Maddesinin Tahlili’, http://www.aydinbim.adalet.gov.tr/MAKALELER/A%C4%B0HS.11.MADDES%C4%B0N %C4%B0N%20TAHL%C4%B0L%C4%B0%20O.ERMUMCU.htm, (Erisim tarihi: 06.05.2009).

Eryılmaz, M. B., Türk ve İngiliz Hukukunda ve Uygulamasında Durdurma ve Arama, (Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2003).

European Confederation of Police (EUROCOP), The Voice of Police News in Europe, March 2004.

Fawcett, J. E., The Application of the European Convention on Human Rights, (Oxford: Clarendon Press, 2nd Ed., 1987).

Finnane, M., When Police Unionise: The Politics of Law and Order in Australia, (Sydney: Institute of Criminology, University of Sydney, 2002).

Fındıklı, R. ‘Polis Mesleginin Özellikleri ve Mesleki Kimlik Olgusu’, Polis Bilimleri Dergisi, Cilt. 2, Sayı. 5-6, 2000.

Fleming, J. and Lafferty, G., ‘Police Unions, Industrial Strategies and Political Influence:Some Recent History’, International Journal of Employment Studies, Vol. 9 No. 2, 2001.

Fleming, J. and Marks, M., ‘Reformers or Resisters: The State of Police Unionism in Australia’, Employment Relations Record, Vol. 4 No. 1, 2004.

Aydın, İ. P., ‘Polis Meslek Etigi İlkeleri’, İçinde: İ. Bal ve M. B. Eryılmaz, (ed) Polis Meslek Etigi, (Ankara: Polis Akademisi Baskanlıgı Yayınları, 2002).

Aytaç, Ö. ve Beren, F. ‘Kitap incelemesi’, Polis Bilimleri Dergisi, Cilt. 2, Sayı. 5-6, 2000.

Bal, İ. ve Beren, F., Polis Etigi, (Ankara: Siyasal Kitapevi, 2003).

Balcı, F., ‘Basın Gözüyle Polis Yürüyüsü’, Polis Dergisi, Sayı 26, 2001, EGM Yayınları,

(http://www.egm.gov.tr/egitim/dergi/eskisayi/26/yeni/web/fatih_balci.htm).

Bayley, D., Changing the Guard: Developing Democratic Police Abroad, (New York: Oxford University Press, 2006).

Bila, F. ‘Tantan: Provakasyon’, Milliyet Gazetesi, 15.12.2000, (http://www.milliyet.com.tr /2000/12/15/yazar/bila.html). (Erisim tarihi): Eylül 2008.

Bruce, D. and Neild, R., The Police That We Want: A Handbook For Oversight Of The Police In South Africa, Center for the Study of Violations and Reconciliation, 2005. http://www.justiceinitiative.org/db/resource2?res_id=102519 (Erisim tarihi: 31 Mayıs 2009).

Burgess, M., Fleming, J. & Marks, M., ‘Thinking Critically About Police Unions in Australia: Internal Democracy And External Responsiveness’, Police Practice And Research: An International Journal, Vol. 7 No.5, Aralık 2006.

Cerrah, İ. ve Eryılmaz, M. B., Avrupa Polis Etigi Yönetmeligi ve Açıklayıcı Notlar, (Ankara: Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Fakültesi Yayın no: 1, 2001).

Chan, J., Changing Police Culture: Policing in a Multicultural Society, (Cambridge: Cambridge University Press, 1997).

Chan, J., ‘Police Stress and Occupational Culture’, Police Occupational Culture: New Debates and Directions, Sociology of Crime, Law and Deviance, Vol. 8, (Amsterdam; Oxford:Elsevier JAI, 2007).

Crank, J. P. (1998). Understanding Police Culture, (Cincinnati: Anderson Publishing Co, 1998).

Dönmezer, S. ve Yenisey, F., ‘Ceza Adalet Sisteminde Jandarma ve Polisin Rolü ve Etkinligi’ Polis Bilimleri Dergisi. Nisan 1998, Cilt.1, No. 1.

Drummond, D. S., Police Culture, (California: Sage Publication, Inc., 1976).

Erdogan, M., ‘Devleti ve Demokrasiyi Korumak’, http://www.liberal-dt.org.tr/guncel/Erdogan/ me_devletdemokrasi.htm, (Erisim tarihi: Ekim 2003).

Ermumcu, O. ‘Avrupa insan Hakları Sözlesmesinin 11.Maddesinin Tahlili’, http://www.aydinbim.adalet.gov.tr/MAKALELER/A%C4%B0HS.11.MADDES%C4%B0N %C4%B0N%20TAHL%C4%B0L%C4%B0%20O.ERMUMCU.htm,(Erisim tarihi: 06.05.2009).

Eryılmaz, M. B., Türk ve İngiliz Hukukunda ve Uygulamasında Durdurma ve Arama, (Ankara:Seçkin Yayıncılık, 2003).

European Confederation of Police (EUROCOP), The Voice of Police News in Europe, March 2004.

Fawcett, J. E., The Application of the European Convention on Human Rights, (Oxford: Clarendon Press, 2nd Ed., 1987).

Finnane, M., When Police Unionise: The Politics of Law and Order in Australia, (Sydney: Institute of Criminology, University of Sydney, 2002).

Fındıklı, R. ‘Polis Mesleginin Özellikleri ve Mesleki Kimlik Olgusu’, Polis Bilimleri Dergisi,Cilt. 2, Sayı. 5-6, 2000.

Fleming, J. and Lafferty, G., ‘Police Unions, Industrial Strategies and Political Influence:Some Recent History’, International Journal of Employment Studies, Vol. 9 No. 2, 2001.

Fleming, J. and Marks, M., ‘Reformers or Resisters: The State of Police Unionism in Australia’, Employment Relations Record, Vol. 4 No. 1, 2004.

Fleming, J., Marks, M. and Wood, J., ‘Standing on the Inside Looking Out': The Significance of Police Unions in Networks of Police Governance’, Australian and New Zealand Journal of Criminology, Nisan 2006.

Goldsmith, A. (1990). ‘Taking Police Culture Seriously: Police Discretion and the Limits of the Law’, in Policing and Society, 1, s. 91-114, (Birlesik Krallık: Harwood Academic Publishers, 1990).

Hafızogulları, Z., ‘?nsan Hakları ve Adli Sorusturmanın Çerçevesi’ insan Hakları Merkezi Dergisi, Cilt. 3, Sayı. 6, Aralık 1995.

Holdaway, S., Inside the British Police: A Force at Work, (Oxford: Basil Blackwell Ltd., 1983).

Kardas, Ü., Ötekiler &çin Sivil &taatsizlik Rehberi: Demokrasiyi Militarizmden Nasıl Koruruz?(İstanbul: Hayykitap, 2008).

Kavgacı, H. İ., Demokratik Polislik: Temel Yaklasımlar, (Ankara: Galeri Kültür Kitap Kırt., 1997).

Kleining, J., Ethics and Criminal Justice: An Introduction, (Cambridge: Cambridge University Press, 2008).

Kus, M., ‘Sendika Üyesi Ya Da Sendika Temsilcisi Olan Kamu Görevlilerinin Gerçeklestirdikleri Eylemlerinin Sendikal Faaliyet Kavramı Çerçevesinde Ve Disiplin Hukuku Baglamında Degerlendirilmesi’, Adalet Dergisi, Sayı 33, Ocak 2009, (http://www.yayin.adalet.gov.tr/33_sayi%20içerik/MUSTAFA%20KUS.htm), (Erisim tarihi: 05.05.2009).

Manning, P. K., Police Work: The Social Organisation of Policing, (Cambridge, Massachusetts:MIT Press, 1977)

. Marks, M., ‘Police Unions and Their Influence: Subculture or Counter-Culture’ Sociology of Crime, Law and Deviance, Vol. 8, 2007.

Marks, M and Fleming, J., ‘The Untold Story: The Regulation of Police Labour Rights And The Quest For Police Democratisation’, Police Practice And Research: An International Journal, Vol. 7, No. 4, Eylül 2006.

Marks, M. and Fleming, J., ‘The Right To Unionize, The Right To Bargain and The Right To Democratic Policing’, The Annals of The American Academy of Political And Social Science,Special Issue, Vol. 605, No. 1, Mayıs 2006.

Ökçesiz, H., Sivil itaatsizlik, (İstanbul: HFSA – Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arsivi Yayınları: 6, 3. Baskı, 2001).

Palmiotto, M. J., Policing: Concepts, Strategies, and Current Issues in American Police Forces,Durham, (North Carolina: Carolina Academic Press, 1997).

Reiner, R., Chief Constables, (Oxford: Oxford University Press, 1991).

Sezer, A. & Kul, M., ‘Avrupa Birligi Baglamında Polis-Halk iliskileri’, Polis Dergisi, Sayı. 32, 2002, (http://www.egm.gov.tr/polis.dergisi.32.sayi.makaleler.03.asp).

Sklansky, D. A., ‘Seeing Blue: Police Reform, Occupational Culture, And Cognitive Burn-In’, içinde: Megan O'Neill, Monique Marks, Anne-Marie Singh (eds), Police Occupational Culture: New Debates and Directions, Sociology of Crime, Law and Deviance, Vol. 8,(Amsterdam; Oxford: Elsevier JAI, 2007).

Skolnick, J., Justice Without Trial: Law Enforcement in Democratic Society, (New York: John Wiley and Sons, 1966).

Sokullu, F., Polis: Toplumsal Bir Kurum Olarak Gelismesi, Polis Alt Kültürü ve Gelismesi, (İstanbul:Gümüs Basımevi, 1990).

Starmer, K., European Human Rights Law, (Londra: LAG Books, 2000)

Seker, G., ‘Ülkemizde ve Farklı Hukuk Sistemlerinde Toplantı Ve Gösteri Yürüyüsleri Özgürlügü’, Polis Dergisi, Sayı 35, 2003, EGM: Ankara, (http://www.egm.gov.tr/egitim/dergi/eskisayi/index.htm). (Erisim tarihi: 07.05.2009).

Taskın, A., ‘Terörizm ve Sivil itaatsizlik’, Polis Bilimleri Dergisi, Cilt. 6, Sayı.1-2, 2004.

Teziç, E., ‘Türkiye’de Siyasal Düsünce ve Örgütlenme Özgürlügü’, Anayasa Yargısı, Sayı. 7,Ankara, 1990.

Tezkan, M. ‘Polis Korsan Yapabilir mi?’, Sabah Gazetesi, 14.12.2000, (http://arsiv.sabah.com.tr/2000/12/14/g02.html). Erisim tarihi: (Eylül 2008).

Yetik, E., ‘Avrupa ?nsan Hakları Sözlesmesi ve Avrupa ?nsan Hakları Mahkemesi Kararları Isıgında ?fade Özgürlügü Kavramı’, Adalet Dergisi, Sayı. 19, Mayıs 2004, http://www.yayin.adalet.gov.tr/19_sayi%20i%C3%A7erik/Engin%20YET%C4%B0K.htm, (Erisim tarihi: 05.05.2009).

Young, M., An Inside Job: Policing and Police Culture in Britain, (Oxford: Clarendon Press,1991).