TÜRKİYE’DEKİ REKLAMLARDA SELFİE KULLANIMI VE BEN KUŞAĞININ YANSIMALARI

Son dönemlerde gündemden düşmeyen bireyin kendi kendinin fotoğrafını çekme modası olarak tanımlanan “selfie” (özçekim) nin modern kültür üzerindeki dönüşümsel etkisinin iletişimden psikoloji ve dijital medya çalışmalarına kadar her alanda görülmesi dikkat çekmektedir. Günümüz sosyal medyasıyla birebir etkileşim içerisinde olan küresel ve ulusal markalar ise bu yeni trendi gerek pazarlama stratejilerine, gerekse reklam iletişim çalışmalarına dahil etmeyi ihmal etmemektedir. Bu noktada reklamların değer, inanç veya normları ve buna bağlı toplumsal yapıyı yansıttığı düşünüldüğünde, “selfie” kullanımının reklamları ne şekilde etkilediği sorusu gündeme gelmektedir.  Türkiye özelinde selfie  ve reklam etkileşimi konusunda literatürde çok fazla kaynağın olmadığı dikkate alındığında, çalışmanın bu alandaki boşluğu dolduracağı öngörülmektedir. Buna göre çalışmada reklamlarda giderek yaygınlık kazanan bir çekicilik öğesi olan “selfie” kullanımı  incelenerek;  Hofstede’in kültürel boyutları temelinde kollektivist bir toplum olarak tanımlanan Türkiye’de selfie kültürünün reklamlar aracılığıyla “biz” kuşağından  “ben” kuşağına geçişteki rolü,  Türkiye’deki TV reklam örneklerinin Kraineva’nın (2014) üçlü ayrımı üzerinden değerlendirilerek analiz edilmeye çalışılmıştır. Yapılan analiz sonucunda temelinde  selfie kullanımının reklamlarda çok farklı sektörler tarafından reklama ve markaya dikkat çekmek, samimi bir dille hedef kitleye seslenmek, hatta Türkiye İş Bankası reklamında olduğu gibi imaj yaratabilmek  için kullanıldığı görülmüştür. Ağırlıkta birey ve grup  sunumlarının yapıldığı  ve “biz” ve “ben” söyleminin birlikte kullanımının yer aldığı reklamlarda Türk toplumunun kollektivist yapısından uzaklaşılmadığı; ancak marka vaadini sunumu sırasında vurgulanan öğelerin “Ben Kuşağı’na” has özelliklerle uyum içerisinde olduğu dikkat çekmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Selfie, Reklam, Ben Kuşağı

___

  • Ahuvia, A.C. (2005), Beyond the extended self: loved objects and consumers’ identity narratives, Journal of Consumer Research, 32 ( 1), ss. 171-184.
  • Antonios, J. (2014). 3 Personal Branding Lessons From Ellen Degeneres,. http://johnantonios.com/2014/03/03/3-personal-branding-lessons-from-ellen-degeneres-oscars-selfie/. Erişim Tarihi: 20.11.2016.
  • Arıcak, T. (2015). Siber Alemin Avatar Çocukları. 1.Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Arsel, Z. ve Bean, J. (2013), Taste regimes and market-mediated practice, Journal of Consumer Research, 39 ( 5), ss. 899-917.
  • Astheimer, j., N.B., K., Schmidt, A. (2011). “MyFace: Portrait Photography on the Social Web” içinde Autenrıeth, Ulla p. & Neumann-Braun, K., , Nomos, Baden-Baden, 15-60.Bayhan,V. (2014). Milenyum veya (Y) Kuşağı Gençliğinin Sosyolojik Bağlamı. Gençlik Araştırmaları Dergisi. 2 (3).ss.8-25.
  • Belk, R.W. (1988), Possessions and the extended self, Journal of Consumer Research, 15(2), ss. 139-168.
  • Belk, R.W. (2013), Extended self in a digital world, Journal of Consumer Research, 40 (3),ss. 477-500.
  • Döring, N., Reif,A. ve Poeshi, S. (2016). How gender-stereotypical are selfies? A content analysis and comparison with magazine adverts. Computers in Human Behavior. 55. , ss.955-962.
  • Hackley, C., Hackley, R.A. ve Bassiouni, D.H. (2017). Implications of the Selfie for Marketing Management Practice in the Era of Celebrity. Marketing Intelligence and Planning. DOI 10.1108/MIP-07-2017-0124
  • Iqani, M. ve Schroeder, J.E. (2016). #selfie: digital self portraits as commodity form and consumpion practice. Consumption Markets&Culture, 19:5, 405-415.
  • Jenkins, H., Ford S., ve Green J. (2013) Spreadable Media: Creating Value and Meaning in a Networked Culture NYU press: New York.
  • Kaytmaz, Y. (25 Aralık 2017). Türkiye’de erkekler selfie’yi daha çok seviyor. https://www.campaigntr.com/turkiyede-erkekler-selfieyi-daha-cok-seviyor/. Erişim tarihi:8.01.2019.
  • Korwitts, K. (t.y.) .Selfie ad campaigns: why you may want to rethink your marketing strategy. https://www.surveymonkey.com/curiosity/selfie-ad-campaigns-why-you-may-want-to-rethink-your-marketing-strategy/. Erişim Tarihi: 10.01.2019.
  • Kraineva, O. (2014). What The SelfieRevolution Means for Brands.A White Paper from the Marketing Arm / Fanscape. http://www.slideshare.net/Fanscape/selfie-revolution-white-paper Erişim Tarihi:20.11.2016.
  • “Kuşak Nedir?”. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=KU%C5%9EAK. Erişim Tarihi:20.11.2016.
  • Lim, W.M.(2016). Understanding the selfie phenomenon: current insights and future research directions, European Journal of Marketing, 50(9/10), ss.1773-1788, https://doi.org/10.1108/EJM-07-2015-0484.
  • Oxford Dictionaries (2013), Oxford Dictionaries Word of the Year 2013, Oxford Dictionaries, https://blog.oxforddictionaries.com/2013/11/18/word-of-the-year-2013-winner/, Erişim Tarihi:10.01.2019
  • Sabuncuoğlu, A. ve Gülay, G. (2016). Sosyal Medyada Görsel Paylaşımından Reklamcılığa: Instagram Reklamlarının Genç Kullanıcılar Üzerine Etkisine Dair Bir Araştırma. GÜSBEED, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi.7 (15).,ss.107-131.Saka, F. (2016). Me Generation Türkiye sahnesinde (Ben kuşağı). http://www.kemalsayar.com/KatagoriDetay-Me-Generation--Turkiye-sahnesinde-(Benkusagi)-196.html., Erişim Tarihi: 20.11.2016.
  • Schau, H.J. and Gilly, M.C. (2003), We are what we post? Self-presentation in personal web space, Journal of Consumer Research, 30 (3), ss. 385-404.
  • Senft, T.M. ve Baym, N.K. (2015). What Does the Selfie Say? Investigating a Global Phenomenon. International Journal of Communication. 9., ss.1588-1606.
  • Sirgy, J.M. (1982), Self-concept in consumer behavior: a critical review, Journal of Consumer Research, 9 ( 3), ss. 287-300.
  • Sung, Y., Lee, J.A., Kim, E.& Choi, S.M. (2016). Why we post selfies: Understanding motivations for posting pictures of oneself. Personality and Individual Differences 97, 260-265.
  • Taylor, S. E., Peplau, L. A., & Sears, D. O. (2003). Social psychology (11th). New Jersey: Pearson Education.
  • Topçuoğlu, M. C. (2007): “İyi de Kim Bu Y’ler?”, Reklamcılar Derneği, http://www.rd.org.tr/ ayinsozu/AyinSozuAgustos.pdf
  • Wickel, T.M. (2015). Narcissism and Social Networking Sites: The Act of Taking Selfies. The Elon Journal of Undergraduate Research in Communications. 6 (1). ss.5-11.
  • Yang, Q. (2017), Selfie Usage in Marketing Between Companies and Consumers, Rochester Institute of Technology, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.