22019

Soküm Bağlamında Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü: Muğla Yerkesik Otantik Çocuk Oyunları Şenliği

Oyun bir tür eğlencedir ve oyunun kültürden eski oluşu düşüncesi oyun ve eğlence konusunda yapılan bilimsel çalışmalarda benimsenen bir görüştür. Buradan hareketle toplumların oluşmasında ve gelişmesinde, toplumsal kimliğin ortaya çıkmasında oyunun rolü büyüktür. Türk kültürünün genetik kodlarından birisi olarak oyun da, aynı zamanda Türk insanının eğlence biçimlerinin içinde yer almaktadır. İnsanlık tarihinde teknolojiyle beraber değişen kültürel yaratım ve aktarım ortamlarında kültürün gelecek kuşaklara aktarılması ve kuşaklar arası iletişimin sağlanması için çaba sarfetmek gerekmektedir. Burada Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı’nın (UNESCO) 2003 yılında taraf devletler tarafından kabul edilen Somut Olmayan Kültürel Miras Sözleşmesi’nde geçen kültürün korunması hakkındaki maddeler esas alınarak ve Sözleşme ile birlikte 2006 yılında yürürlüğe giren Uygulama Yönergesi’nde geçen yerel ve ulusal kültürün küreselleşmeye karşı korunması; dernek, vakıf gibi sivil toplum kuruluşlarının desteği ile somut olmayan kültürün korunabileceği konusundaki yol haritası çok önemlidir. Bu çalışmada; oyun ve eğlence ilgili tanımlardan sonra bazı bilimsel çalışmalardaki geleneksel Türk çocuk oyunlarının sınıflandırılması verilmiştir. Geleneksel çocuk oyunlarının oynandığı çocuk şenlik ve festivallerinden bahsedildikten sonra Muğla ili Yerkesik Mahallesi’nde düzenlenen Yerkesik Otantik Çocuk Oyunları Şenliği, kültürün korunması ve kuşakları arasındaki geleneğin aktarımı bağlamında ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

: Geleneksel Çocuk Oyunları, SOKÜM, Kültür Aktarımı, Sivil Toplum Kuruluşları, Yerkesik Otantik Çocuk Oyunları Şenliği

The Role of Ngos in the Context of Ich: Muğla Yerkesik Authentic Children's Games Festival

The game is kind of fun, and the game is a view adopted from scientific studies on the idea of game and entertainment in the old form of culture. From here, the role of play in the formation and development of societies and in the emergence of social identity is great. As one of the genetic codes of Turkish culture, the play is also part of the entertainment forms of the Turkish people. In the cultural creation and transfer environments that change with technology in human history, it is necessary to make efforts to transfer the culture to future generations and to ensure generational communication. Based on the provisions of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) on the protection of cultural heritage in the Concrete Intangible Cultural Heritage Convention adopted by the States Parties in 2003, and in the Implementation Directive entered into force in 2006 with the Convention, it is very important that the national culture is protected against globalization, the support of non-governmental organizations such as associations and foundations, and the roadmap on the matter that intangible cultures can be preserved. In this study; After the definitions related to games and entertainment, classification of traditional Turkish children's games in some scientific studies has been given. After mentioning the children's festivals and festivals in which traditional children's games are played, the Yerkesik Authentic Children's Games Festival organized in the Yerkesik Quarter of Muğla province was handled in the context of the transmission of tradition between the protection of cultures and generations.

Keywords:

Traditional Children, ICH, Cultural Transfer, Non-Governmental Organizations, Yerkesik Authentic Children,

PDF

___

AKYOL, Esra (2007). Geçmişten Günümüze Dalaman. Ankara: Kalemdar Matbaacılık.
ALTUNTUĞ, Nevriye (2012).“Kuşaktan Kuşağa Tüketim Olgusu ve Geleceğin Tüketici Profili”. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, C. 4, S. 1, s. 203-212.
AND, Metin (2016). Oyun ve Bügü - Türk Kültüründe Oyun Kavramı. (4. Baskı), Ankara: Yapı Kredi Yayınları.
AVCI, Cevdet (2021). “Marteniçka: Bulgaristan’dan Türkiye’ye Bir Nevruz Geleneğinin Göçü”. Rumeli DE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, S.22, 495-509.
BASCOM, William R. (2010). “Folklorun Dört işlevi”. (çev. F. Çalış). Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 2. (Ed. M. Ö. Oğuz, S. Gürçayır). Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
BORATAV, Pertev Naili (2015). 100 Soruda Türk Folkloru. Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
BOZKURT, Nebi (2007). “Oyun”, TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt 34: 15-16, Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları.
ÇOBANOĞLU, Özkul (2004). “Kültürlerin Diyalogu veya Diyalogsuzluğu Bağlamında Halkbilimi Çalışmalarının Yeri ve Önemi”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), S.1, s.149-164.
DEMİREL, Zümrüt Hatun (2021). “Çalışma Hayatında Geleceğin İnsan Kaynağı: Alfa Kuşağı”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. C. 18, Y. 11, s. 1796-1827.
DEVECİ, Ümral (2011). “Metinbilim Enstitüsü Derneği ve ‘Otantik Çocuk Oyunları ve Oyuncakları’ Etkinliği”. Günümüzde Çocuk Oyunlarında ve Oyuncaklarında Yaşanan Değişimler Sempozyumu 09-10 Aralık 2010 Bildiriler Kitabı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, s.269-277.
FİDAN, Süleyman (2018). “Çizgi Dizilerde Geleneksel Müzik Kullanımına Uygulamalı Halkbilimi Penceresinden Bir Bakış”. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, C.6, S.15, 974-984.
HUIZINGA, Johan (2006). Homo Ludens. (Çev: Mehmet Ali Kılıçbay), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
İZMİRLİOĞLU, Kerim (2008). “Konumlandırmada kuşak analizi yardımıyla tüketici algılarının tespiti: Türk otomotiv sektöründe bir uygulama”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla
Üniversitesi.
JANTHALUCK Maneerat ve Wilailak OUNJİT (2012).“Folklore, Restoration of Social Capital and Community Culture”. International Congress on Interdisciplinary Business and Social Science, Social and Behavioral Sciences S. 65: s. 218 – 224.
KALAYCI DURDU, Bircan (2015). “Muğla’da Geleneksel Çocuk Oyuncakları”. Folklor-Edebiyat Dergisi. S.81, s.47-53.
METİN BASAT, Ezgi (2011). “Modern Dünyanın Sanal Mitleri: Bilgisayar Oyunları” Milli Folklor S. 92, s. 143-151.
OĞUZ, M. Öcal (2013). Somut Olmayan Kültürel Miras Nedir?, Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
ÖZDEMİR, Nebi (2005). Türk Eğlence Kültürü (1. Baskı), Ankara: Akçağ Yayınları.
__________(2006a), Türk Çocuk Oyunları I (1. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
__________ (2006b), Türk Çocuk Oyunları II (1. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
UYGUR, Hatice Kübra (2019). “Hayvan Benzetmecelerine Dayalı Deve Oyunlarına Dair Bir Değerlendirme.” Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.47, s.145-161.
TAN, Nail (1985). Folklor (Halkbilimi) Genel Bilgiler, İstanbul: Halk Kültürü Yayınları. Yeni Tarama Sözlüğü. (1983). (Haz. Cem Dilçin). Ankara: TDK Yayınları.