Dans Yazımı Eğitiminde Teknolojik Boyut: Benesh Notation Editor

Dans Yazım Sistemleri dans adımlarının çeşitli semboller aracığıyla kağıt üzerine aktarılarak kalıcı metin haline dönüşmesini sağlamaktadır. Dans yazımı üzerine yapılan çalışmalar 15. yüzyıla kadar dayanmaktadır. Dansın sahne üzerinde icra edilmesi ile birlikte ortaya çıkan dans yazımı ihtiyacı, sahnelenen eserlerin tekrar edilme sürecinde bir kat daha önem kazanarak, o zamanlardan günümüze çalışmalar devam etmektedir. Dans yazım sistemi olarak günümüzde Benesh hareket notasyonu dans yazımında kullanılan başat sistemlerden biridir. 1955 yılında Rudolf Benesh ve Joan Benesh tarafından yaratılan Benesh hareket notasyonu, bale üzerine geliştirilen, birçok hareket temelli alanda kullanım bulan bir yazım sistemidir. Türk halk oyunları da bu alanlardan biridir. Dans bölümlerinin eğitim planlarında da bulunan bu yazım sisteminin bilgisayar destekli olarak yazılmasında Benesh Notation Editor adlı program kullanılmaktadır. Bilgisayar programlarına yönelik yapılan çalışmaların sonunda Benesh Notation Editor programı geliştirilmiştir. Günümüzde Londra’da bulunan Benesh Enstitüsü tarafından lisansı verilen bu program güncel eğitim çalışmalarında kullanılmaktadır. Dans yazım eğitimlerinin bilgisayar yazım programları ile teknolojik olarak desteklenmesi, yeniliklerin eğitime dahil edilmesi eğitim planlarının güncel kalması açısından önemlidir. Bu sebeple çalışmanın, dans eğitim planlarında bulunan yazım sistemleri derslerinin pratik çalışmalarına hizmet edeceği düşünülmektedir. Çalışmanın çerçevesi, Benesh hareket notasyonunun bilgisayar programı olan Benesh Notation Editor’u tanıtmak, kullanım bilgilerini Benesh hareket yazım sistemi ile ilişkilendirerek programın ara yüzlerini açıklamak olarak belirlenmiştir. Çalışmanın koreoloji ve notasyon alanında çalışma yapan bilim çalışanlarına ve öğrencilere kaynaklık etmesi hedeflenmiştir.  Sonuç olarak bilgisayar programlarının eğitim materyali olarak kullanılmasının derslerin etkinliğini ve öğrencinin kazanımlarını arttıracağı, kişiye bağlı yazım hatalarını ortadan kaldıracağı görüşü oluşmuştur. Ayrıca analiz gücünün dans öğretim ve öğrenim süreçlerini hızlandıracağı yönünde saptamalar yapılmıştır.

___

  • Benesh, R. (1956). An Introduction To Benesh Dance Notation. London: Adam and Charles Black.
  • Erkan, S. (2017). Benseh Hareket Notasyonu Üzerine... Benesh Hareket Notasyonu ve Türk Halk Dansları. İstanbul: Gece Kitaplığı.
  • Erkan, S., Erkan, T., Uslu , L., & Oldaç , M. (2017). Türk Halk Oyunları Bölümü Oyun Repertuvarının Benesh Notation Editor Programı İle Dijital Ortama Aktarılması. İzmir.
  • Özbilgin, M. Ö. (2012). İzmir Zeybek Oyunları. İzmir: Ege Üniversitesi. Şenel, S. E. (1990). Hareket Notasyonu Halk Oyunları Yazımı 1. İzmir: Levent Müzikevi.
  • (2017). 02 14, 2017 tarihinde Royal Akademi: https://www.rad.org.uk/study/Benesh/history adresinden alındı
  • (2017). 5 2017, 14 tarihinde Royal Akademi: https://www.rad.org.uk/study/Benesh/history adresinden alındı
  • (2019). 02 2019, 19 tarihinde Royal Academy of Dance: https://media.royalacademyofdance.org/media/2019/02/13114306/HistoryofBeneshInst1.pdf adresinden alındı