Orhan Pamuk’un Veba Geceleri Romanında Bütünleşik Dil Unsurları

Dil, yazılı ve sözlü iletişimde insanlar için önemli bir yer tutar. İletişim kurmada, duyguların ifade edilmesinde, dilek ve isteklerin alıcıya iletilmesinde dil temel araçtır. İnsanların yaşamında temel araç olarak yer alan dil ile ilgili farklı aktarım şekilleri vardır. Bunlardan bir tanesi de romandır. Bu çalışmada, Nobel Edebiyat Ödülü kazanan ilk ve tek Türk yazar olan, Türk edebiyatının ve romanının önde gelen isimlerinden olan Orhan Pamuk’un yazmış olduğu “Veba Geceleri” adlı romanında kullandığı sözcüklerin içinde önemli bir yer tutan birden fazla dil unsurunun birleşmesiyle meydana gelmiş sözcükler incelenmiştir. Betimsel tarama yöntemi ve sözlükler desteğiyle incelenen kitabın sözcükleri tablolar yardımıyla değerlendirilmiştir. Kitapta, Türkçe ile birlikte otuz altı dilden sözcük ve eklerin kullanılmasıyla 153.416 sözcük kullanılmıştır. Sadece bir dilin unsurlarını barındıran sözcükler kullanıldığı gibi iki dilin hatta üç dilin unsurlarını barındıran sözcükler de kullanılmıştır. Türkçe kök ve eklerin çoğunlukta olduğu Veba Geceleri romanında kullanılan sözcüklerin hangi dile ait oldukları sayısal verilerle kayıt altına alınmıştır. Türkçe dışında istifade edilen otuz beş dilden kullanılan dil unsurlarının sırasıyla en çok Arapça, Farsça, Fransızca; en az ise Somalice, Süryanice ve Amerika Yerli Dilinden alındığı tespit edilmiştir. Bu çalışmada birden fazla dilin unsurlarını taşıyan sözcükler üzerinde çalışılmıştır. Bu makalede amaç, Türkçe ile birlikte onlarca farklı dil unsurlarının kullanıldığı Veba Geceleri romanının ve Orhan Pamuk’un sözcük dünyasını irdelemektir.

___

  • Aksan, D. (2014). Türkçenin Zenginlikleri İncelikleri. Bilgi Yayınevi
  • http://lugatim.com/
  • https://sozluk.gov.tr/
  • https://www.etimolojiturkce.com/
  • https://www.nisanyansozluk.com/
  • Kaplan, M. (2001). Kültür ve Dil, Dergâh Yayınları.
  • Pamuk, O. (2021). Veba Geceleri, Yapı Kredi Yayınları.