KARŞILIKLI EKONOMİK BAĞIMLILIK VE KANTÇI BARIŞ: BREXİT VE UKRAYNA’DAKİ SAVAŞ ÜZERİNDEN BİR ANALİZ

Avrupa Projesi, Kantçı “ebedi barış” ideallerine dayalı olarak oluşturulmuş ve yıllar içinde derinleşerek, ekonomik entegrasyonun barışın kalıcılığını sağlamasının en başarılı modeli olarak kabul edilmiştir. Brexit tecrübesi ekonomik entegrasyon süreci ve artan karşılıklı ekonomik bağımlılığın barışın bir belirleyicisi olup olmadığı konularında şüphe yaratmıştır. 2022’nin ilk yarıyılı ise Ukrayna’daki savaş ileAB’nin Avrupa’da barışı koruma konusundaki etkisizliğine şahit olmaktadır. Bu çalışma, Avrupa Projesi'nin geleceği için bazı dersler çıkarmak amacıyla, Brexit’i doğuran nedenleri üç teorik aksiyom çerçevesinde incelemektedir. Çalışma, Brexit’in Avrupa’da barışa inancı direk zedelemese de, projenin devamı için kuşkular yarattığını ve Avrupa'daki ayrılıkçı hareketlere güç kazandırdığını ifade ederken, AB’nin, Avrupa projesinin başarısı için sadece ekonomik ve yasama yoluyla entegrasyona güvenemeyeceğini göstermektedir. Kalıcı barışı bu temelin üstünde daha sağlam yükseltebilmek için AB’nin stratejik egemenliğin farklı boyutlarını birleştiren daha geniş bir entegrasyon perspektifine ihtiyaç duyduğunun altını çizmektedir. İş birliği ve “ebedi barış” için meşru siyasi entegrasyon odaklı kolektif kimlik oluşturmaya daha fazla vurgu yapılması gerektiğini belirtirken, AB'nin göç, güvenlik ve enerji le ilgili sorunları nasıl ele aldığının hem üye ülkeler hem de vatandaşları açısından önemini ortaya koymaktadır. Ayrıca Ukrayna'daki savaşın bildiğimiz anlamıyla Brexit’i sonlandırdığını, bu süreçte taraflar arasında oluşan aşırı güvensizliğe rağmen özellikle güvenlik ve enerji alanlarında, ‘ötekilere karşı’ Avrupa’yı koruma motivasyonu ile yeni bir iş birliği sürecini zorunlu kılacağını öngörmektedir. Bu açıdan, Ukrayna’daki savaşının, Brexit’in güçlendirdiği ayrılıkçı söylemleri tersine çevirecek bir akım yaratarak Avrupa Projesi’nde daha güçlü entegrasyon dalgası yaratabilecek bir potansiyele sahip olduğuna işaret etmektedir